लमही, ११ चैत: दाङ गढवा गाउँपालिका–३ रतनपुरका न्यूनदृष्टियुक्त चल्ली चौधरीले ९२ वर्षमा नागरिकता बनाउनुभएको छ । जिल्ला प्रशासन कार्यालयले पचाहामा सञ्चालन गरेको शिविरबाट उहाँले नागरिकता लिनुभएको हो ।

“यसअघि कसैले नागरिकता बनाउन पनि भनेका थिएनन्”, उहाँले भन्नुभयो, “यस्तो शिविर पनि आएको थिएन, त्यसैले पहिले नागरिकता लिन पाएकी थिइन् ।” उहाँलाई प्रमुख जिल्ला अधिकारी गोविन्द रिजालले नागरिकता हस्तान्तरण गर्नुभएको हो । नागरिकता नहुँदा ९२ वर्षसम्म पनि वृद्धभत्ता नपाएका उहाँले नागरिकता पाएपछि भने वृद्धभत्ता पाइने भन्दै खुशी व्यक्त गर्नुभयो ।

दुबैआँखा नदेख्ने चौधरीले आफू एक ठाउँबाट अर्को ठाउँ हिँड्न पनि समस्या हुने भन्दै नागरिकता बनाउनसक्ने अवस्था नरहेको बताउनुभयो । नागरिकता नपाएका तथा विकटका नागरिकलाई सहज नागरिक प्रदान गर्न जिल्लाका विकट क्षेत्रमा शिविर सञ्चालन गरेको प्रजिअ रिजालले बताउनुभयो । (रासस)

हुम्ला, ११ चैत । जबर्जस्ती यौनदुव्र्यवहार गरेको आरोपमा एक युवकलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । हुम्लाको सर्केगाड गाउँपालिका– १ का २७ वर्षीय सुवास रावत पक्राउ परेका हुन् । गएको असार ३ गते एक जना युवतीले काठमाडौँमा आफूलाई जबर्जस्ती यौनदुव्र्यवहार गरेको भनेर महानगरीय प्रहरी कार्यालयमा चैत ४ गते दिएको उजुरीका आधारमा प्रहरीले रावतलाई पक्राउ गरेर छानविनका लागि हुम्लामा आज ल्याइएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय हुम्लाका प्रहरी नायब उपरीक्षक रामप्रसाद घर्तीमगरले बताउनुभयो ।

पीडित युवतीले काठमाडौँस्थित महानगरीय प्रहरी परिसरमा दिएको उजुरीका आधारमा त्यहाँस्थित प्रहरीले पक्राउ गरेर छानविनका लागि जिल्लामै पठाएको प्रहरी नायब उपरीक्षक घर्तीमगरले बताउनुभयो । यौनदुव्र्यवहार गर्ने युवक र पीडित युवती दुवैको घर हुम्ला सर्केगाड गाउँपालिकामा रहेको छ । दुबै जना अध्ययनका सिलसिलामा काठमाडाँैमा बस्दै आएको बताइएको छ ।

राँझा, ११ चैतः मोटरसाइकल दुर्घटनामा परी प्रहरी जवानको मृत्यु भएको छ । मृत्यु हुनेमा कैलाली जोशीपुरका ३० वर्षीय प्रहरी जवान रामबहादुर चौधरी रहेको इलाका प्रहरी कार्यालय कोहलपुरका प्रमुख प्रहरी नायब उपरीक्षक रमेशबहादुर सिंहले जानकारी दिनुभयो ।

कैलालीबाट दाङतर्फ जाँदै गरेको रा ३ प २५४६ नं को मोटरसाइकल आज बिहान पूर्व–पश्चिम राजमार्गको राप्ती सोनारी गाउँपालिकास्थित शम्शेरगञ्ज नजिक दुर्घटना हुँदा गम्भीर घाइते भएका चौधरीको उपचारका क्रममा नेपालगञ्ज मेडिकल कलेज शिक्षण अस्पताल कोहलपुरमा मृत्यु भएको उहाँले बताउनुभयो । दाङमा कार्यरत प्रहरी जवान चौधरीले चलाएको मोटरसाइकल अनियन्त्रित भई दुर्घटना भएको प्रहरीले जनाएको छ । (रासस)

– भरत केसी बुटवल, ११ चैतः अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग बुटवल कार्यालयले चालू आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ को आठ महीनामा झण्डै ५० प्रतिशत भ्रष्टाचारका उजुरीको फछ्र्यौट गरेको छ । आयोगमा विभिन्न तहबाट आएका एक हजार एक वटा प्रारम्भिक उजुरीमध्ये चालू आर्थिक वर्षको फागुन मसान्तसम्ममा ४९२ उजुरी फछ्र्यौट गर्न सफल भएको आयोगको बुटवल कार्यालयले आज पत्रकार सम्मेलन गरी जानकारी दिएको छ ।

आयोगमा आएका एक हजार एक प्रारम्भिक उजुरीमध्ये गत आवका बाँकी रहेका ३८५ उजुरी चालू आर्थिक वर्षमा जिम्मेवारी सरेर आएका र अन्य ६१६ भने यसै आवमा परेका हुन् । चालू आवको आठ महीनाको अवधिमा गरी ४९२ उजुरीको फछ्र्यौट भई बाँकी ५०९ उजुरी अनुसन्धानका क्रममा रहेको जानकारी गराइएको छ ।

आयोगको बुटवल कार्यालयको प्रदेश नं ५ का नौ र गण्डकी प्रदेशको एक पूर्वी नवलपरासीसमेत गरी १० जिल्ला कार्यक्षेत्र रहेको छ । आयोगमा प्रारम्भिक उजुरी आएकामध्ये आर्थिक वर्ष २०७४/०७५ र चालू आर्थिक वर्षको आठ महीनाको अवधिमा सबैभन्दा बढी रुपन्देही जिल्लाबाट ३३८ उजुरीमध्ये १७७ को फछ्र्यौट भएको जनाइएको छ ।

आयोगको कार्यक्षेत्रको पूर्वी रुकुममा यही अवधिमा जम्मा सात वटा उजुरीमध्ये एउटा फछ्र्यौट भएको र अन्य छ वटा अनुसन्धानका क्रममा रहेको जनाइएको छ । कपिलवस्तुमा १९७, नवलपरासी पश्चिममा १७९, अर्घाखाँचीमा ७२, पाल्पा ५३, गुल्मी ४८, रोल्पा ३१ र प्यूठान १२ वटा उजुरी परेको छ । आयोगले प्रमुखरुपमा आठ जनाविरुद्ध छ वटा मुद्दाको तीन करोड २६ लाख ६८ हजार ३०५ को बिगोसहित मुद्दा चलाएकामा ९६ लाख दुई हजार ३१४ बिगो असुल गर्न सफल भएको कार्यालयका उपसचिव नारायण पाण्डेले जानकारी दिनुभयो ।

सो अवधिमा अख्तियारमा परेका उजुरीमध्ये सबैभन्दा बढी सङ्घीय सरकारअन्तर्गत सङ्घीय मामिला मन्त्रालयको ३५७ उजुरी परेकामा ५३ को फछ्र्यौट भएको छ । सो मन्त्रालयअन्तर्गत स्थानीय तहका भ्रष्टाचारसम्बन्धी उजुरी सबैभन्दा बढी छन् । फछ्र्यौट भएका ४९२ उजुरीमध्ये २८५ तामेलिमा राखिएको, १०० समान प्रकृतिका उजुरी एकीकरण गरिएको, ४७ उजुरीमा सम्बन्धित निकायलाई सुझाव तथा निर्देशन दिइएको, २६ उजुरीको विस्तृत अनुसन्धान भइरहेको र ३४ उजुरीको फाइल आयोगको केन्द्रीय कार्यालय तथा अन्य निकायमा पठाइएको छ ।

आयोगका अनुसार सो अवधिमा विभिन्न निकायका छ कर्मचारी रु ९६ लाखभन्दा बढी नगद रकमसहित रङ्गे हात पक्राउ परेका थिए । उनीहरुका सहयोगीसहित नौ जनालाई विशेष अदालतमा मुद्दा दायर भइसकेको र प्रतिवादी निलम्बनमा रहेको जानकारी गराइएको छ ।

यसमध्ये सबैभन्दा ठूलो रकमसहित शहरी विकास तथा भवन निर्माण विभाग डिभिजन कार्यालय रुपन्देहीका डिभिजन प्रमुख सुरेश ठाकुर र उहाँका पत्नीलाई साउन १२ गते रु ३६ लाख ७२ हजार ५०० सहित रङ्गेहात पक्राउ परी अनुसन्धान गरी विशेष अदालतमा मुद्दा दायर भएको लगायतका मुद्दा रहेको कार्यक्रममा जानकारी दिइयो ।

आयोगको बुटवलका कार्यालय प्रमुख तारानाथ अधिकारीले स्थानीयस्तरमा भएका भ्रष्टाचारका कतिपय मुद्दामा अनुसन्धान गरेर केन्द्रमा पठाउने गरिएको बताउनुभयो । उहाँले सीमित साधन स्रोतबाट पनि भ्रष्टाचारमा शून्य सहनशीलताको नीतिअनुरुप अख्तियारले काम अघि बढाइरहेको जानकारी दिनुभयो । (रासस)

– वीरेन्द्र कर्ण वीरगञ्ज, ११ चैतः पुस्तौँदेखि उही थातथलोमा गुजारा गर्दै आए पनि इन्द्रदेव विश्वकर्माले अहिलेसम्म जग्गाको लालपुर्जा देख्नसमेत पाउनुभएको छैन । “आफ्नै जीवनमा लालपुर्जा बने हुन्थ्यो, छोरानातिले जग्गा नहुनाको भोग्न नपरोस् ” उहाँले भन्नुभयो । बारा जिल्लाको जीतपुर सिमरा उपमहानगरपालिका–१६टाँगियाबस्तीमा १४ हजार ७६ घरधुरीले घर कहाँ भन्दा ‘टाँगियाबस्ती’ भन्छन् तर त्यहाँ उनीहरुको नाममा जग्गा छैन । विश्वकर्मा, सुनार, तामाङ, मगर, कामी, दमाइँ, बाहुनक्षेत्री समुदायका एउटै थलोमा रहेका उनीहरु त्यहाँ विसं २०३० देखि बसोवास गर्दै आए पनि लालपुर्जा पाउन सकेका छैनन् ।

लालपुर्जाले हरेक चुनावमा माहौल तताउने गर्छ । नेताहरूले भोटमाग्न आउँदा जितेपछि लालपूर्जा उपलब्ध गराइदिन्छौ भने पनि अहिलेसम्म बेवास्था गरेको गुनासो गर्दै सोही ठाउँकी महिला अगुवा पवित्रा सुन्दारले भन्नुभयो, “अब त दोस्रो अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल बन्न थालेपछि हामीलाई उठिवास हुने पीडाले सताउन थालेको छ ।”

विमानस्थलको धावनमार्गको बिचमै टाँगियाबस्ती रहेकाले यसलाई अन्यत्र सार्न करीब रु चार अर्ब लाग्ने अनुमान गरिएको छ । सिमरास्थित विमानस्थल आयोजना कार्यालयका अनुसार मुलुकको दोस्रो अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको निमार्णका लागि मुख्य समस्या भनेको सो बस्तीलाई स्थानान्तरण गर्न कठिन हुनु हो । जितपुर सिमरा उपमहानगरपालिकाका प्रमुख डा कृष्ण पौडेलले राससलाई भन्नुभयो, “बस्तीलाई अन्यत्र सार्नका लागि नजिकैको पसहा, हरैया र तामागढी गरी तीन ठाउँ हेरिएको र त्यसबारे अध्यान भइरहेको छ ।”

बयालिस वर्ष अघिदेखि पूर्व–पश्चिम राजमार्गको पथलैया निजगढ सडक खण्डको १६ किलोमिटर भन्ने ठाउँबाट चार किलोमिटर दक्षिणतर्फ ७३१ बिघा १४ कठ्ठा ऐलानी जङ्गल फँडानी गरेर उक्त बस्ती बसालिएको थियो । दोस्रो अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणका लागि ११ सय बिघा जग्गा छुट्याइएकामा ७३१ बिघा १४ कठ्ठा जमीन बस्तीको सो जग्गा धावन मार्गको मध्यभागमा परेकाले बस्ती हस्तान्तरण प्रमुख समस्याको विषय बनेको हो ।

सहजनाथ तथा तामागढी साझोदारी वनको बिचमा रहेको सो बस्तीका बासिन्दा बेरोजगार भएकाले घरेलु मदिरा उत्पादन तथा बिक्री नै उनीहरूको मुख्य पेशा बनेको छ । ती वासिन्दालाई उचित ठाउँमा पूर्वाधार सहितको बस्ती बसाल्न २०६४ सालदेखि सरकारसँग छलफल हुँदै आएको छ । लोकतन्त्र प्राप्तिपछि देशमा सबैले अधिकार पाए पनि बस्तीका सुकुम्बासी ४२ वर्षदेखि सुकुम्वासी नै रहनु परेको उनीहरुको गुनासो छ । बस्तीमा एक हजार ४७६ घरधुरीका करीब १० हजारमध्ये दुई हजार ६०० मतदाता छन् । शिक्षा, स्वास्थ्य, खानेपानीलगायत आधारभूत आवश्यकताबाट वञ्चित रहेका बस्तीका बासिन्दा अब विमानस्थल निर्माणसँगै विस्थापित हुनुपर्ने भएकामा खिन्न छन् ।

बस्ती अन्यत्र सारिदा प्रतिपरिवार दुई बिघा पाँच कठ्ठाको दरले जग्गा उपलब्ध गराउनुपर्ने, आयोजनास्थलको बाहिर तथा तीन किलोमिटरभित्र मुआब्जाको जग्गा उपलब्ध गराउनुपर्ने, एक घर एक रोजगारीको सुनिश्चिता हुनुपर्ने, १८ महीनासम्म रासनपानीको व्यवस्था लगायत पूर्वाधारको व्यवस्था गरिनुपर्ने माग अघि सारिएको टाँगियाबस्ती सरोकार समितिका अध्यक्ष रमेश सापकोटाले बताउनुभयो । बारा जिल्लाको निर्वाचन क्षेत्र नं–३ मा पर्ने उक्त बस्तीका सुकुम्वासीको एउटै माग छ, “हामी त ४२ वर्षदेखि सुकुम्वासी भएर जीवन गुजा¥र्यौ तर आउने सन्तानले सुकुम्वासी भएर बाँच्नु नपरोस यसतर्फ सरकार गम्भीर हुनुपर्छ ।” (रासस)

दाङ, ११ चैत: दाङमा एक नाबालिकाको जलेर मृत्यु भएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय दाङका प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक विनोद विक्रम शाहका अनुसार राप्ती गाउँपालिका–१ बगाहसोती निवासी हिमाल राना मगरकी एक महीनाकी छोरी सङ्गीताको जलेर मृत्यु भएको हो ।

प्रहरी नायब उपरीक्षक शाहले हिमालका अन्दाजी ४ वर्षीय छोरा अमितले उनकी बहिनी सङ्गीता सुतिरहेको कपडामा खेल्ने क्रममा आइतबार बेलुका ७.३० बजे सलाइ कोर्दा आगलागी भएको र जलेर गम्भीर घाइते भएकी नाबालिकाको लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पताल बुटवलमा उपचारका क्रममा मृत्यु भएको जानकारी दिनुभयो । (रासस)

–प्रेम रौले, मार्तडी, ११ चैतः छाउपडी प्रथा अन्त्यका लागि बडीमालिका नगरपालिकाले विशेष अभियान सञ्चालन गरेको छ । अभियानअन्तर्गत नगरपालिकाले पहिलो चरणमा वडा नं. ९ लाई ‘छाउपडी गोठमुक्त’ घोषणा गर्ने कार्यक्रम अगाडि सारेको छ । त्यसका लागि वडाका प्रत्येक टोलमा आज स्थलगत अनुगमन गरिएको वडाध्यक्ष विनोदकुमार विकले जानकारी दिनुभयो । सो वडास्थित चौराटा हुँदै रतुडासम्म स्थलगत अनुगमन गर्दा कुनै पनि टोलमा छाउपडी गोठ नभेटिएकाले वडालाई छाउपडी गोठमुक्त घोषणा गर्ने उहाँले बताउनुभयो ।

अनुगमनका क्रममा कुनै पनि टोलमा छाउ गोठ नभेटिएकाले उक्त वडालाई छाउपडी गोठमुक्त घोषणा गर्न हुने गरी प्रतिवेदन पेश हुन लागेको अनुगमन टोलीका सदस्य सहास नेपालका कार्यक्रम अधिकृत रामबहादुर खत्रीले जानकारी दिनुभयो । समाजमा व्याप्त कुरीति, कुसंस्कार र अन्धविश्वास मानिँदै आएको छाउप्रथालाई हटाउन नगरपालिकाले विशेष अभियान सञ्चालन गर्न लागिएको नगरपालिकाका उपप्रमुख कविता विष्टले जानकारी दिनुभयो ।

अभियानअन्तर्गत प्रत्येक वडामा रहेका धाँमी, झाँक्री, पुरोहित र पुजारीलाई छाउप्रथाका कारण उत्पन्न समस्या र चुनौतीको न्यूनीकरणका लागि प्रशिक्षण तथा तालीम दिइएको उहाँले बताउनुभयो । छाउ भएका बेलामा गोठमा सुताउने, दही, दूध खान नदिने कार्य गलत भएको उपप्रमुख विष्टको भनाइ छ । उहाँले छाउ गोठमा एक्लै सुत्दा सर्पको टोकाइबाट मृत्यु र बलात्कारको सिकार हुन सक्ने भएकाले नगरपालिकाले गोठको अन्त्य गर्दै छाउ भएका बेला घरभित्र सुताउनुपर्ने बताउनुभयो ।

समाजमा रहेका धाँमी, झाँक्री र पुरोहितले छाउपडी प्रथालाई कायम राख्न सहयोगीको भूमिका निर्वाह गर्ने हुँदा यो प्रथाको अन्त्यका लागि उनीहरुलाई सचेतनामूलक विशेष तालीमको व्यवस्था गरिएको बडीमालिका नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत तीर्थराज भट्टराईले बताउनुभएको छ ।

उहाँले छाउ हुनु प्राकृतिक नियम भएकाले छाउ भएका महिलालाई गोठमा बसाउने कार्य गलत भएको बताउँदै कुसंस्कार, रुढीवादी र अन्धविश्वास कारण समाजमा यो प्रथा कायमै रहेको धारणा व्यक्त गर्नुभयो । धाँमी, झाँक्री, पुजारी र पुरोहितले प्रभावकारी भूमिका निर्वाह गर्न सके छाउपडी प्रथा उन्मूलन हुने प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत भट्टराईको भनाइ छ ।

छाउ भएका महिलालाई दूध, दही मोही र पोषिला खानेकुराबाट वञ्चित हुनुपरेको महिला अधिकारकर्मी सीता विकले बताउनुभयो । सुदूपश्चिम प्रदेशमा छाउपडी प्रथा कायमै छ । छाउपडी गोठमा बस्दा कतिपय महिलाले अकालमा ज्यान गुमाउनुपरेको छ । समाजमा कु–प्रथाका रुपमा कायम रहेको छाउपडी प्रथा अन्त्य गर्नका लागि बडीमालिका नगरपालिकाले विभिन्न कार्यक्रम गर्दै आएको छ ।

सेनेटरी प्याड वितरण

छाउ भएका बेलामा विद्यालयमा छात्राको सहभागिता न्यून हुन नदिन र नियमित विद्यालय आउने वातावरणका लागि आज सेनेटरी प्याड वितरण गरिएको छ । बडीमालिका नगरपालिका–३ रजालीमा रहेको चोयाकोट माध्यमिक विद्यालयका कक्षा ६, ७ र ८ का १५० भन्दाबढी छात्रालाई सो प्याड वितरण गरिएको कन्सर्न बाजुराका संस्थापक अध्यक्ष गणेशबहादुर थापाले बताउनुभयो । छाउ भएका बेलामा विद्यालय नआउने र पढाइमा समेत बाधा हुने भएकाले उक्त प्याड वितरण गरिएको थापाको भनाइ छ ।

सुदूरपश्चिम प्रदेशको पहाडी जिल्ला बाजुरामा छाउपडीप्रथा व्याप्त रहेको र छाउ भएका बेलामा किताब छुन नहुने र विद्यालयमा जान नहुने मान्यता अन्त्य गर्दै सहजरुपमा छात्रालाई विद्यालयमा नियमित सहभागिता गराउने उद्देश्यले उक्त प्याड दिइएको संस्थापक अध्यक्ष थापाले राससलाई बताउनुभयो । जिल्लामा छाउपडी व्याप्त रहेको र यसकै कारण कतिपय महिला तथा किशोरीको अकालमै ज्यान गएकाले कन्र्सन बाजुराको पहलमा विद्यार्थीलाई सुरक्षित गर्न र पढाइमा बाधा नहुन दिनका लागि प्याड वितरण गरिएको चोयाकोट माध्यमिक विद्यालयका प्रधानाध्यापक दिमा सुब्बाले जानकारी छ ।

उहाँले महिनावारी हँुदा छात्रा विद्यालयमा आउन नमान्ने विद्यालयमा नियमित नआउने समस्या हट्ने प्रधानाध्यापक सुब्बाले बताउनुभयो । विद्यालयमा सेनेटरी प्याड वितरण गर्दै बडीमालिका नगरपालिका–३ का वडाध्यक्ष वीरबहादुर रावलले छाउपडी कुप्रथालाई अन्त्य गर्नका लागि सबैले लाग्नुपर्नेबेला आएको बताउनुभयो । महिनावारी भएका बेला विद्यालय आउने छात्राले प्याड लगाएर आउँदा कुनै समस्या नहुने र अरुले पनि थाहा नपाउने दलित अधिकारकर्मी काशी विकले बताउनुभयो ।

विद्यालयमा वितरण गरिएको सेनेटरी प्याड महिला शिक्षकसँग छात्राले सम्पर्क राखी प्रयोग गर्ने व्यवस्था मिलाउनुपर्ने सामाजिक अगुवा जनक बोहराले भन्नुभयो । जिल्लाका अधिकांश विद्यालयमा छाउ भएका बेला छात्रा एक सातासम्म विद्यालय नजाने गरेका छन् । छाउ भएका बेला विद्यालय जाँदा देउवा रिसाउने र ज्ञान नष्ट हुने मानसिकता नहट्दा छाउ भएका छात्राको विद्यालय जान नमान्ने गरेको बताइएको छ । –रासस

पर्वत, ११ चैतः पर्वतमा भूकम्पपछिको पुनःनिर्माणको लाभग्राही सूचीमा सूचीकृत भएका सात जनाले अनुदान रकम फिर्ता गरेका छन् । पूर्ण क्षतिको विवरणमा परेर घर निर्माणका लागि भन्दै पहिलो किस्ता लगेर घर नबनाएकाले उक्त रकम फिर्ता गरेका हुन् । भूकम्प पुनःनिर्माण जिल्ला आयोजना कार्यान्वयन एकाइ अनुदान व्यवस्थापन तथा पूर्वाधार विकास कार्यालयका अनुसार फिर्ता गर्नेमा कुश्मा नगरपालिकाबाट छ जना र फलेवास नगरपालिकाका एक जनाले रकम फिर्ता गरेका हुन् । पहिलो किस्ता लगेर पनि घर निर्माण नगरेकालाई गत भदौदेखि कार्यालयले रकम फिर्ता गर्न सार्वजनिक सूचना जारी गरेको थियो ।

कम क्षतिको सूचीमा परेको पर्वतमा निजी आवास पुनःनिर्माण गर्नुपर्ने लाभग्राहीको सूचीअनुसार उपलब्धि निकै न्यून भएको पाइएको छ । जिल्लाका सबै स्थानीय तहमा गरी पूर्ण क्षति भएका लाभग्राहीको सङ्ख्या पाँच हजार २६९ रहेको छ । अहिलेसम्म घर निर्माण सम्पन्न गरेका १६४ छन् । लाभग्राहीको सूचीमा सूचीकृतमध्ये चार हजार ९५० ले पहिलो किस्ताबापतको रु ५० हजार लगेका थिए । दोस्रो किस्ता लिनेको सङ्ख्या दुई हजार ३७४ छ । भूकम्प गएको चार वर्ष पुग्नै लाग्दा पनि निजी आवास पूर्णरूपमा सम्पन्न गर्नेको सङ्ख्या भने जम्मा १६४ रहेको छ । कतिपय भूकम्पपीडितले घर बनाउन प्राविधिक स्टिमेटसमेत गराउन पाएका छैनन् । जिल्ला आयोजना कार्यान्वयन एकाइ अनुदान व्यवस्थापन कार्यालयका अनुसार सबैभन्दा बढी घर निर्माण मोदी गाउँपालिकामा भएको छ ।

मोदीमा ४९ ले घर निर्माण सकेर तेस्रो किस्ता लिइसकेको कार्यालय प्रमुख रामआशिष शाहले जानकारी दिनुभयो । “कतिपयले घर बनाइ सकेर पनि हिसाब राफसाफ भएको छैन”, उहाँले भन्नुभयो, “घर बनाइसकेकालाई हामीले तेस्रो किस्ता लिन बोलाइरहेका छौँ ।
कुश्मा नगरपालिकामा ३१, जलजलामा २८, महाशिलामा १५ र बिहादी गाउँपालिकामा ३२ ले घर निर्माण सकेर तेस्रो किस्ता लिइसकेका छन् । फलेबास नगरपालिका–८ को अर्चलेका २० घरधुरीको वासस्थान नै असुरक्षित भएपछि उनीहरूलाई एकीकृत बस्तीमा स्थानान्तरणको प्रक्रिया शुरु भएको छ ।

जमीन बाँझो राख्नेलाई कारवाही हुन सकेन

जिल्लालाई कृषिमा आत्मनिर्भर बनाउने उद्देश्यले तत्कालीन जिल्ला विकास समितिको आठौँ जिल्ला परिषद्ले जमीन बाँझो राख्नेलाई कारवाही गर्ने नीति ल्याएको भए पनि लागू हुन नसक्दा पर्वतमा जग्गा बाँझो रहने क्रम बढ्दै गएको छ । तत्कालीन समयमा उक्त निर्णय गर्दा कृषिमा क्रान्ति नै आउने दाबी गरेका जिल्लाका सरोकारवाला अहिले मौन छन् । परिषद्ले जमीन बाँझो राख्नेलाई कारवाहीस्वरूप जरिवाना तिराउने निर्णय गरेको पनि तीन वर्ष बित्यो । धेरै जमीन भएर, फुर्सद नपाएर, जनशक्ति नभएरलगायतका बाहना बनाउँदै जमीन बाँझो राख्ने जमीनदारलाई हरेक बालीअनुसार प्रतिरोपनी रु ५० का दरले जरिवाना लगाउने उल्लेख थियो ।

कृषि ज्ञानकेन्द्रको तथ्याङ्कअनुसार जिल्लामा करीब २८ हजार हेक्टर खेतीयोग्य जमीन भएकामा मनसुनी वर्षाको भरमा एक खेती गरिएको जमीन २४ हजार हेक्टर छ । त्यसमध्ये बाह्रै महीना सिँचाइ हुने जमीन तीन हजार हेक्टर छ । सिँचाइको पर्याप्त सुविधा हुने क्षेत्रमा पनि एक खेतीसमेत नभएको जग्गा कूल जमीनको एक तिहाइ अझै पनि बाँझै छ । त्यसमा पनि हिउँदे खेती नहुने जग्गाको क्षेत्रफल करीब तीन चौथाइ भएको अनुमान सरोकारवालाको छ । “केहीले व्यावसायिक तरकारी र फलफूल लगाएको बाहेक धेरैजसो जमीन बाँझै छ”, कृषि ज्ञानकेन्द्र प्रमुख वासुदेव रेग्मीले भन्नुभयो, “हामीले बनाएको नियम सम्बन्धित गाविसलाई जिम्मा लगाइयो ।” (रासस)

इनरुवा, ११ चैत । होली पर्वका दिन सुनसरीको धरान उपमहानरपालिका–९ बगँैचा लाइनमा निमास तामाङको हत्यामा संलग्न रहेको आरोपमा प्रहरीले चार जनालाई पक्राउ गरेर सार्वजनिक गरेको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय सुनसरीले तामाङको छुरा प्रहार गरेर हत्या गर्ने चारलाई पक्राउ गरेर आइतबार सार्वजनिक गरेको हो ।

पक्राउ पर्नेमा धरान–९ का १८ वर्षीय सुशान्त लिम्बू, धरान ७ पानमाराका १८ वर्षीय मनिष लावती लिम्बू, १७ वर्षीय निश्चल विक र १८ वर्षीय शरण राई रहेको सुनसरीका प्रहरी नायब उपरीक्षक ज्ञानेन्द्रप्रसाद फुयालले जानकारी दिनुभयो । उनीहरुले व्यक्तिगत रिसिइबीका कारण तामाङको धारिलो हतियार छुरा प्रहार गरी हत्या गरेर फरार भएका थिए । पक्राउ गरेकालाई कर्तव्य ज्यान मुद्दा दर्ता गरेर अनुसन्धान शुरु गरिएको छ ।

इनरुवा, ११ चैत । सुनसरीको भोक्राहा नरसिंह गाउँपालिका–२ अकाहा बजारमा आइतबार आगलागी हुँदा चार घर जलेर रु १२ लाख मूल्य बराबरको सामग्री नष्ट भएको छ । आगलागीमा चार वटा घर र एक वटा चौपया जलेर नष्ट हुँदा १२ लाख बराबरको क्षति भएको हो । स्थानीय रामप्रसाद शर्मा, दिपनारायण शर्मा, बुधनारायण शर्मा र सत्नयारायण शर्माको एक/एक वटा घर जलेर नष्ट हुनुका साथै घरभित्र रहेको अन्नपात, लत्ताकपडा, भाडावर्तन, फर्निचरका सामग्री जलेर नष्ट हुँदा करीब रु १२ लाख बराबरको क्षति भएको सुनसरीका प्रहरी नायब उपरीक्षक ज्ञानेन्द्रप्रसाद फुयालले जानकारी दिनुभयो ।

आगलागीमा स्थानीय बुधनारायण शर्माको एउटा बाच्छीसमेत जलेर मृत्यु भएको प्ररही नायब उपरीक्षक फुयालले बताउनुभयो । स्थानीय रामप्रसाद शर्माको घरमा गाईलाई खोले पकाउने क्रममा आगलागी भएको थियो । आगो स्थानीयवासी, प्रहरी र इनरुवा नरगपालिकाबाट गएको बारुणयन्त्रले नियन्त्रणमा लिएको प्रहरी नायब उपरीक्षक फुयालले बताउनुभयो ।

गलेश्वर, ११ चैतः हिमपातका कारण डेढ महीनादेखि ठप्प रहेको गुर्जा जाने बाटो स्थानीयले हिउँ पन्छाएर खुलाएका छन् । म्याग्दीको धौलागिरि गाउँपालिका–२ लुलाङ, देउराली, लट्बाङ हुँदै गुर्जा पुग्ने पैदलमार्गमा करीब दुई फिट जमेको हिउँलाई पन्छाएर बाटो खुला गरिएको धौलागिरि गाउँपालिकाका प्रवक्ता तथा गुर्जाका वडाध्यक्ष झकबहादुर छन्त्यालले जानकारी दिनुभयो ।

“करीब डेढ महीनादेखि पटकपटक हिउँ परेपछि बाटो अवरुद्ध भएको थियो ।”, छन्त्यालले भन्नुभयो, “पैदलयात्री, खाद्यान्न ढुवानी र खच्चड आवतजावत गर्न समस्या भएपछि स्थानीयले दुई दिनसम्म श्रमदान गरेर बाटो खुलाएका हौँ ।”

हिउँ पन्छाएर बाटो खुलाएपछि पैदलमार्गमा अब कुनै समस्या नरहेको उहाँले बताउनुभयो । लुलाङ र गुर्जाको सिमानामा पर्ने देउरालीमा करीब चार फिट हिउँ जमेर हिँड्न नसक्ने भएपछि स्थानीयले वैकल्पिक मार्ग बनाएका थिए तर, त्यो मार्ग पनि जोखिमयुक्त भएपछि बन्द गरिएको थियो ।

चट्टानजस्तै हिउँ नपग्लिँदा गुर्जाबाट गाउँपालिकाको केन्द्र हुँदै सदरमुकाम बेनी आउने स्थानीयले गुर्जाबाट मुदीको अर्चे हुँदै मुनातर्फ जाने गरे पनि सो बाटा पनि अत्यन्त जोखिमपूर्ण रहेकाले समस्या भएको थियो । गुर्जामा एउटै बस्तीमा करीब ३०० घरधुरीको बसोबास रहेको छ ।

बुबाको स्मृतिमा प्रजनन कक्ष निर्माण

उत्तरी म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिका–५ शिख देउरालीमा रहेको शिख स्वास्थ्यचौकीमा गर्भवती महिलालाई सुत्केरी गराउनको लागि प्रजनन कक्षको निर्माण कार्य शुरु भएको छ । अन्नपूर्ण गाउँपालिका–५ खसरेबोट निवासी स्व कुलबहादुर पाइजाको स्मृतिमा छोरा राजन पाइजा र बुहारी निर्मला पाइजाले रु तीन लाख ५० हजारको लागतमा उक्त प्रजनन कक्ष निर्माण गर्न लाग्नुभएको शिखबाट सेते तिलिजाले जानकारी दिनुभयो । (रासस)

म्याग्दी, ११ चैत (रासस) ः बेनी नगरपालिका–१० पात्लेखेतका एक परिवारले गाउँमा सामुदायिक भवन निर्माणका लागि करीब रु पाँच लाख मूल्य बराबरको जग्गा निःशुल्क उपलब्ध गराएका छन् । पात्लेखेतका मोमाकुमारी मल्ल (भीमकुमारी)को परिवारले बेनी नगरपालिकाले बनाउन लागेको चार कोठे बहुउद्देश्यीय सामुदायिक भवनका लागि छ आना जग्गा निःशुल्क उपलब्ध गराउनुभएको हो । भीमकुमारी, उहाँका छोरा भगवान र प्रताप तथा बुहारी निर्मला मल्लले आइतबार जिल्ला मालपोत कार्यालयबाट बेनी नगरपालिका–१० नम्बर वडा कार्यालयलाई जग्गा रजिष्टे«शन पास गरिदिनुभएको कार्यवाहक वडाध्यक्ष लोकबहादुर पुनले जानकारी दिनुभयो ।

वडाध्यक्ष पुनका अनुसार मल्ल परिवारले उपलब्ध गराउनुभएको जग्गाको मूल्य करीब रु पाँच लाख अनुमान गरिएको छ । मल्ल परिवारले उपलब्ध गराउनुभएको जग्गामा बेनी नगरपालिकाले चालू आर्थिक वर्षमा विनियोजन गरेको रु १७ लाख बजेटबाट सामुदायिक भवन निर्माण शुरु भएको छ । स्थानीय सिद्ध महिला विकास सहकारी, वन, कृषक समूह, युवा क्लबलगायत सामाजिक सङ्घ संस्थाको कार्यालयका लागि सामुदायिक भवन प्रयोग गरिने भएको छ । चालू आवभित्रनै एक तले भवन निर्माण सक्ने लक्ष्यसहित काम शुरु भएको कार्यवाहक वडाध्यक्ष पुनले बताउनुभयो ।

गाउँको खेतबारीमा फैलिएको गाँजा नष्ट

पश्चिम म्याग्दीको मङ्गला गाउँपालिका–५ अर्मनको खेतबारीमा फैलिएको गाँजालाई स्थानीयको पहलमा नष्ट गरिएको छ । अर्मनको करसिम्ला, खारपानी, छिस्वाङ, तातोपानीलगायतका स्थानमा प्राकृतिक रुपमा उम्रेर फैलिएको गाँजाका बोटलाई वडाध्यक्ष भुपेन्द्र क्षेत्री, बाबियाचौर प्रहरीचौकीका अशोक पौडेल, हिदी खहरे आमा समूह, स्थानीय युवाको प्रयासमा जलाएर नष्ट गरिएको स्थानीय तारा क्षेत्रीले बताउनुभयो ।

उहाँका अनुसार दुव्र्यसनीमुक्त समाज बनाउने प्रहरीको अभियानलाई निरन्तरता दिन गाँजाको बोट नष्ट गरिएको हो । गाउँमा व्यावसायिकभन्दा पनि प्राकृतिक रुपमा फैलिएका बोटलाई दुरुपयोग गर्दै गाउँ तथा आसपासका क्षेत्रका साथै दुव्र्यसनीमा फसेकाको नजर पर्न सक्ने सम्भावनालाई मध्यनजर गरी आगामी दिनमा समेत अभियानलाई निरन्तरता दिने वडाध्यक्ष क्षेत्रीले बताउनुभयो ।

पछिल्लो समय स्कूले बालबालिका समेत कुलतमा फस्न थालेपछि प्रहरीले शहरदेखि ग्रामीण क्षेत्रसम्म गाँजासहित लागुपदार्थ दुव्र्यसनीलाई नियन्त्रण गर्न विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै आइरहेको छ । गाँजा नष्ट गर्ने क्रममा प्रहरीले गाँजाका बोट देखेमा जानकारी गराउनसमेत सर्वसाधारणलाई अनुरोध गरेको छ । खेतबारीमा आफैँसमेत गाँजा फैलने गरे पनि सर्वसाधारणले बेवास्ता गर्ने गरेका छन् । प्राकृतिक रुपमा फैलिएको गाँजा सङ्कलन गरेर बिक्री गर्ने र गाँजा भएकै स्थानमा पुगेरसमेत सेवन गर्ने गरेको भेटिएपछि स्थानीयवासीले समेत गाँजा नष्ट गर्न सक्रियता देखाएका छन् ।

बेत्रावती, ११ चैत (रासस) ः भूकम्पपछिको पुनःनिर्माणको लागि रु तीन लाख अनुदान पाउन योग्य (लाभग्राही) सूचीमा नपरेका भूकम्प प्रभावितको पुनः जाँच तथा सर्वेक्षण गरिने भएको छ ।

लाभग्राही सूचीमा समावेश हुन चाहेर निवेदन दिएका घरधनीको तथ्याङ्क सङ्कलनका लागि प्राविधिक परिचालन गर्न लागिएको जिल्ला आयोजना कार्यान्वयन एकाइ (भवन) नुवाकोटका प्रमुख कोषनाथ अधिकारीले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार जिल्लामा रहेका सबै स्थानीय तहमा दुई–दुई जना इञ्जिनीयर पुनः जाँच तथा सर्वेक्षणको लागि यही चैत १५ गतेदेखि परिचालन गर्न लागिएको छ ।

उहाँको अनुसार परिचालन भएका प्राविधिकले तीन हजार ५०० भन्दा बढी छुट भएका भूकम्प पीडितको पुनः जाँच तथा सर्वेक्षण गरेर प्राप्त तथ्याङ्क राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणमा बुझाउने छ ।

“जिल्लास्थित विभिन्न निकायमार्फत सङ्कलन भएको तीन हजार ४१९ प्रभावितले आफूहरु वास्तविक भूकम्पपीडित भएको दाबी गर्दै दिएको निवेदनको आधारमा पुनः तथ्याङ्क सङ्कलन गर्न लागिएको हो ।” अधिकारीले भन्नुभयो, “स्थलगत रुपमा खटिने प्राविधिकले वैशाख मसान्तसम्म तथ्याङ्क लिएर विश्लेषणको लागि केन्द्रमा पठाउनेछन् ।”

प्राप्त तथ्याङ्कलाई राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणले विश्लेषण गरेपश्चात् लाभग्राही भए÷नभएको पहिचान गर्ने भएकाले नतिजा आउन अरु थप समय लाग्ने देखिन्छ । नुवाकोटमा हालसम्म सर्वेक्षण नभएका दुई हजार ६५०, सर्वेक्षणमा त्रुटि देखिएका ७०९ र बहुस्वामित्व भएका ६० घरधनीको पुनःजाँच एवं सर्वेक्षणको लागि टोली खटाउन लागिएको छ ।

खटिने टोलीलाई वास्तविक पीडितको लगत सङ्कलनमा सूचना दिन, सिफारिस गर्न सञ्चालित कार्यक्रमको अनुगमनको लागि सम्बन्धित स्थानीय तहका निर्वाचित प्रतिनिधिलाई कार्यालयले आग्रह गरेको छ ।

प्राविधिक परिचालनको लागि जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुखको संयोजकत्वमा सात सदस्य रहेको ‘छुट तथा पुनः जाँच सर्वेक्षण सञ्चालन जिल्ला समिति’ समेत गठन गरिएको छ । वास्तविक भूकम्पपीडित नछुटोस् भनेर स्थानीय जनप्रतिनिधिको सिफारिस र अनुगमनमा सर्वेक्षण गर्ने व्यवस्था मिलाइएको जिसस प्रमुख एवं समितिका संयोजक सन्तमान तामाङले बताउनुभयो ।

काठमाडौँ, १० चैत: मुलुकको प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यका रुपमा रहेको ठमेलमा ‘महानगरीय पर्यटन सूचना केन्द्र’ स्थापना हुने भएको छ । नेपाल पर्यटन बोर्ड र पर्यटक प्रहरी एकाइ भृकुटीमण्डपले नेपाल भ्रमण वर्ष सन् २०२० लाई लक्षित गरेर उक्त केन्द्र स्थापना गर्न लागेको हो ।

नेपालमा आएका पर्यटकलाई उपत्यकाका विभिन्न पर्यटकीय क्षेत्रका बारेमा सूचना दिने उद्देश्यका साथ स्थापना हुन लागेको केन्द्रको कार्यालय स्थापनाका लागि काठमाडौँ महानगरपालिका–२६ ले भवन उपलब्ध गराएको छ । ठमेलस्थित पुरानो वडा कार्यालयको भवनमा स्थापना हुन लागेको सूचना केन्द्र सञ्चालनका लागि काठमाडौँ महानगरपालिका–२६ का अध्यक्ष ख्यामराज तिवारी र नेपाल भ्रमण वर्षका संयोजक सुरज वैद्यबीच आज सम्झौतासमेत भएको छ ।

पर्यटक प्रहरी एकाइ भृकुटीमण्डपका प्रमुख एवं प्रहरी निरीक्षक अमृत बस्नेतले ठमेललगायत उपत्यकाभित्र रहेका पर्यटकीय क्षेत्रका बारेमा पर्यटकलाई सूचना दिनुका साथै पर्यटकलाई पर्ने समस्या समाधानका लागि उक्त केन्द्र स्थापना गर्न लागिएको जानकारी दिनुभयो । “उक्त केन्द्रमार्फत ठमेलमा घुम्न आउने पर्यटकलाई समेत सुरक्षा प्रदान गर्न सकिन्छ”, उहाँले भन्नुभयो । उक्त केन्द्रमा पर्यटक प्रहरी रहनेछन् । –रासस

भीमदत्तनगर, १० चैतः कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिका–२ का १३ वर्षीया बालिका निर्मला पन्त हत्या प्रकरणमा सार्वजनिक न्यायविरुद्धको कसुर र यातनाविरुद्धको कसुर मुद्दामा जिल्ला अदालतले आज पूर्वप्रहरी उपरीक्षक डिल्लीराज विष्टलाई रु १० लाख ५० हजार धरौटीमा रिहा गर्न आदेश जारी गरेको छ । पाँच दिनअघि जिल्ला अदालत कञ्चनपुरमा उपस्थित भएका जिल्ला प्रहरी कार्यालय कञ्चनपुरका तत्कालीन प्रहरी उपरीक्षक विष्टको गत शुक्रबार अदालतमा बयानपछि बहस सकिएको थियो ।

जिल्ला अदालत कञ्चनपुरका न्यायाधीश डा राजेन्द्रकुमार आचार्यको एकल इजलासले एसपी विष्टलाई आज धरौटीमा रिहा गर्न आदेश जारी गरेको जिल्ला अदालतका स्रेस्तेदार हरिकृष्ण अवस्थीले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार विष्टलाई यातनाविरुद्धको कसुरमा रु छ लाख र सार्वजनिक न्यायविरुद्धको कसुरमा रु चार लाख ५० हजार धरौटी सुनाइएको छ ।

“धरौटी तिर्न नसके थुनामा राख्नु भन्ने आदेश भएको छ,” स्रेस्तेदार अवस्थीले भन्नुभयो, “उक्त मुद्दामा प्रहरी नायब उपरीक्षक अङ्गुर जिसी अझै अदालतमा उपस्थित भएका छैनन् । प्रतिवादी विष्टका तर्फबाट वरिष्ठ अधिवक्ता रमणकुमार श्रेष्ठ र अधिवक्ताद्वय कृष्णदेव जोशी र आनन्दप्रसाद जोशीले बहस गर्नुभएको थियो ।

यसअघि दुवै मुद्दामा आरोपित प्रहरी नायब उपरीक्षक ज्ञानबहादुर सेटीसहित छ जना धरौटीमा रिहा भइसकेका छन् । निर्मला पन्त हत्या प्रकरणमा विष्टसहित प्रहरी कर्मचारीविरुद्ध निर्मलाकी आमा दुर्गादेवी पन्तले सार्वजनिक न्याय विरुद्धको कसुर र भीमदत्तनगरपालिका–१९ बागफाँटाका दिलीपसिंह विष्टका दाजु खड्क विष्टले यातनाविरुद्धको कसुरमा गत पुसको पहिलो साता उजुरी दिनुभएको थियो ।

निर्मला हत्या प्रकरणमा प्रहरीको जिल्लादेखि केन्द्रसम्मको विशेष टोली अनुसन्धानमै छ । गत साउन १० गते साथीको घरका स्कूलको गृहकार्य गर्न गएकी निर्मलाको साउन ११ गते बिहान नजिकैको उखुबारीमा बलात्कारपछि हत्या गरिएको अवस्थामा शव भेटिएको थियो । –रासस

पर्वत, १० चैतः पर्वतको फलेवास नगरपालिका–२ थापाठानाकी एक महिला महीना दिनदेखि चार वर्षीया छोरीसहित बेपत्ता हुनुभएको छ । गत फागुन २ गते काठमाडौँबाट चार वर्षीया छोरी सुप्रियालाई लिएर पर्वतका लागि हिँडेकी २४ वर्षीया शर्मिला थापा ३६ दिनसम्म बेखबर बन्नुभएको हो । उहाँ काठमाडौँबाट घरमा जान भनी हिँड्नु भएकामा हालसम्म परिवार तथा माइती पक्षको सम्पर्कमा आउनुभएको छैन । फलेवास नगरपालिका–२ थापाठानास्थित खनार माइतीघर भई नौ वर्षअघि उहाँको सोही स्थानका प्रकाश थापासँग विवाह भएको थियो ।

पर्वत प्रहरीलगायत घर र माइती पक्षले उहाँको खोजी कार्य गरे पनि आजसम्म कुनै पत्तो लाग्न सकेको छैन । शर्मिलाका माइती पक्षले भने घरपरिवारले बेपत्ता बनाएको आरोप लगाएका छन् । ‘‘घरमा बस्न नसकेको भन्दै १८ महीना माइत बसेकी र घरका सदस्य लिन आएपछि गत माघमा घरमा गएकी हो’’ शर्मिलाका बाबु मतिलाल कार्कीले छोरी शर्मिला र नातिनी सुप्रियालाई परिवारकै सदस्यले बेपत्ता बनाएको आरोप लगाउनुभयो ।

शर्मिलालाई थापाठानाकै एक निमावि विद्यालयमा कक्षा ७ मा पढ्दै गर्दा १६ वर्षकै उमेरमा प्रकाश थापाले विद्यालयबाटै भगाएर विवाह गर्नुभएको थियो । यता श्रीमान्ले भने श्रीमती माइत र घरमा जान्छु भनेपछि आफूले काठमाडौँबाट पर्वतको बसमा चढाएको तर कहाँ गइन् भन्नेबारेमा आफू पनि अन्योल रहेको बताउनुभयो । शर्मिलाका बाबु मोतिलाल कार्कीले छोरी फागुन २ गते घरमा आउने भनेर बसमा चढेको थाहा नभएको तर फागुन ५ गते कार्कीनेटा प्रहरी चौकीका सुरक्षाकर्मी घरमा नै पुगेर छोरी हराएको जानकारी दिएपछि मात्रै आफूहरुलाई थाहा भएको बताउनुभयो ।

परिवारले खोजी कार्यमा तदारुकता नदेखाएपछि आफूले फागुन १३ गते पर्वत प्रहरीमा खोजीकार्यमा सहयोग गरिदिन निवेदन दिएको बाबु मोतिलालले बताउनुभयो । पहिल्यैदेखि शारीरिक र मानसिक यातना दिँदै आएकाले घरपरिवारले नै छोरी र नातिनीलाई बेपत्ता बनाएको आरोप उहाँको छ । यता जिल्ला प्रहरी कार्यालयले भने सम्बन्धित ठाउँमा खोजीकार्य भइरहेको र प्रविधिको प्रयोग समेत गरेर अनुसन्धान गरिरहेको जानकारी दिएको छ । काठमाडाँैबाट आउँदै गर्दा हराएको हुँदा अन्य क्षेत्रका प्रहरी कार्यालयसँग समेत समन्वय गरेर खोजीकार्य भइरहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय पर्वतका प्रहरी निरीक्षक रवीन्द्रकुमार श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो ।

उर्लाबारी, १० चैत । मोरङको सुन्दरहरँैचा नगरपालिका–८ स्थित पूर्वपश्चिम राजमार्गमा आज बिहान माइक्रोबसको ठक्करबाट एक बालकको घटनास्थलमै मृत्यु भएको छ । पूर्वबाट पश्चिमतर्फ जाँदै गरेको बा५ख ३५४ नंको हायस माइक्रोबस आफैँ अनियन्त्रित भई सडक किनारको पिपलको रुखमा ठोक्किँदा पैदलयात्री सुनसरी, धरान उपमहानगरपालिका बस्ने १३ वर्षीय सबिन मक्रान्तीलाई ठक्कर दिएको थियो । माइक्रोबसको ठक्करबाट मक्रान्तीको घटनास्थलमै मृत्यु भएको इलाका प्रहरी कार्यालय बेलवारीका प्रहरी निरीक्षक रामकुमार राईले जानकारी दिनुभयो ।

दुर्घटनामा माइक्रोबसका सहचालक मोरङ, उर्लाबारी नगरपालिका बस्ने २२ वर्षीय सचिन परियार गम्भीर घाइते भएकाले उहाँको विराट नर्सिङहोम विराटनगरमा उपचार भइरहेको छ । चालक पथरी शनिश्चरे नगरपालिका–९ बस्ने २९ वर्षीय रमेश बस्नेत सामान्य घाइते भएकाले उहाँको बेलवारीस्थित नोबेल सामुदायिक अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ । माइक्रोबसमा चालक र सहचालक मात्र सवार रहेका थिए ।

काभ्रेपलाञ्चोक, १० चैत । काभ्रेपलाञ्चोकको मण्डन देउपुर नगरपालिका–७ कोदारीटोलकी एक किशोरीको सामूहिक बलात्कारमा संलग्न भएको आरोपमा अर्का एक युवा पक्राउ परेका छन् । पीडित परिवारको किटानी जोहरीका आधारमा सिन्धुपाल्चोकको इन्द्रावती गाउँपालिका–११ भीमटारका २२ वर्षीय सुनिल दनुवारलाई खोजतलासका क्रममा मण्डनदेउपुरबाट शनिबार साँझ पक्राउ गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय धुलिखेलका प्रहरी नायब उपरीक्षक दीपक गिरीले जानकारी दिनुभयो ।

उहाँका अनुसार दनुवारलाई यही चैत ३ गते साँझ मण्डनदेउपुर नगरपालिका–६ स्थित इन्द्रावती नदी किनारमा १४ वर्षीय किशोरीमाथि भएको सामूहिक बलात्कारमा संलग्न भएको आरोपमा पक्राउ गरिएको हो । दनुवारसहित चार जनाले बालुवा चाली टिपरमा फर्कंदै गरेकी १४ वर्षीया किशोरीलाई नदी किनारमा लगी सामूहिक बलात्कार गरेको पीडित परिवारद्वारा घटनाको भोलिपल्ट प्रहरीमा दर्ता किटानी जाहेरी दिएको जनाइएको छ ।

सोही आधारमा प्रहरीले चैत ५ गते मण्डन देउपुर नपा–६ देउपुरका २४ वर्षीय पुष्कर राई र २१ वर्षीय प्रकाश दनुवार तथा सोही नपा–७ का २१ वर्षीय रामकुमार राईलाई पक्राउ गरेको थियो । आरोपित टिपरका चालक तथा सहचालक हुन् । प्रहरीले सोही दिन आरोपितको म्याद थप गर्दै हिरासतमा राखेर घटनाको अनुसन्धान गरिरहेको प्रनाउ गिरीले जानकारी दिनुभयो । पीडित किशोरीको सोही दिन स्वास्थ्य परीक्षण गरिएको थियो । मुलुकी संहितामा आरोपितलाई कसुरअनुसार १२ देखि १४ वर्षसम्म कैद सजाय हुने प्रावधान छ ।

साँखु, १० चैत । महानगरीय प्रहरी वृत्त बौद्धले शनिबार साँझ बौद्ध फूलबारीबाट रु २ लाख ९८ हजारसहित सात जुवाडे पक्राउ गरेको छ ।काठमाडौँ महानगरपालिका–६ बौद्ध फूलबारीस्थित छेदेन लामाको घर भाडामा बस्दै आएका तेन्जिङ शेर्पाले सञ्चालन गर्दै आएको भन्ने गोप्य सूचनाका आधारमा प्रहरी टोलीले पक्राउ गरेको महानगरीय प्रहरी वृत्त बौद्धका प्रहरी नायब उपरीक्षक नरेन्द्र चन्दले जानकारी दिनुभयो ।

पक्राउ पर्नेमा सञ्चालक ३४ वर्षीय तेन्जिङ शेर्पा, ६६ वर्षका टासीछेप्तेन लामा, ५३ वर्षका अपे लामा, ३८ वर्षका उङ्छी लामासहित सात रहेको चन्दले बताउनुभयो । पक्राउ परेका उनीहरुको साथबाट जुवा खेल्न प्रयोग हुने सामग्री एक हजार ४६ थान गोटी, ६४ थान कौडा र १७ प्याकेट तास बरामद भएको प्रहरीले जनाएको छ ।

पक्राउ परेका उनीहरुको थप अनुसन्धान गरी प्रचलित कानूनअनुसार मुद्दा चलाइने प्रहरीले जानकारी दिएको छ । यसअघि पनि महानगरीय प्रहरी वृत्त बौद्ध मातहत जोरपाटी र बौद्धको फूलबारीबाट ठूलो रकमसहित जुवाडे पक्राउ गरी प्रहरीले मुद्दा चलाएको थियो । –रासस

काठमाडौँ । वाङ्मय शताब्दी पुरुष सत्यमोहन जोशीले सभ्य, सुसंस्कृत समाज र संस्कृतिको विकास विना नेपाल समृद्ध बन्न नसक्ने बताउनुभएको छ । काठमाडौँ सुनचाँदी व्यवसायी सङ्घको १६ औँ वार्षिक साधारणसभाको यहाँ उद्घाटन गर्नुहुँदै उहाँले पुर्खाले बनाएको सुनको झ्याल, ढोका, धारा, मन्दिर लगायत सांस्कृतिक सम्पदाको संरक्षण गरेर पर्यटक आगमन वृद्धि गर्न सकेमात्र नेपाल समृद्ध बन्ने भएकाले सरकारको ध्यान त्यसतर्फ जानुपर्ने बताउनुभयो ।

“मुलुक गरीब भए पनि हाम्रा पुर्खाले सुनैसुनको मन्दिर, झ्याल, ढोका, धारा लगायत संरचना बनाएका थिए, तिनको संरक्षण पनि हामीले गर्न सकेका छैनौँ, यसतर्फ हाम्रो ध्यान जान सकेको छैन, पाटनमा रहेको सुनको चरा, सर्पलगायत सांस्कृतिक सम्पदामा ठूलो दर्शन भए पनि त्यसको अध्ययन अनुसन्धानमा नयाँ पुस्ताको ध्यान जान सकेन”, संस्कृतिविद् जोशीले भन्नुभयो ।

सुनका ऐतिहासिक सम्पदा बनाउन ३२ कोठी महाजन अर्थात व्यापारीको महत्वपूर्ण भूमिका रहेको उहाँको भनाइ थियो । प्रदेश नं. ३ का सभामुख सानुकुमार श्रेष्ठले वार्षिक ४० लाख युवा रोजगारीका लागि विदेशिने गरेकाले कला संस्कृतिको संरक्षण गरी रोजगारी सिर्जना गर्न प्रदेशसभाले प्राविधिक शिक्षा ऐन पारित गरेको बताउनुभयो ।

व्यक्तिविशेषको चाकडी नगरी विधिअनुसार सबै नागरिकले रोजगारी पाउने गरी प्रदेशसभाले ९९ ऐन पारित गरेको उहाँले बताउनुभयो । सुनचाँदी रत्न आभूषण महासंघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष मणिकरत्न शाक्य, आयोजक संघका अध्यक्ष महेन्दरत्न शाक्य, सदस्य देव बज्राचार्य लगायतले सुनचाँदी व्यवसायलाई मर्यादित बनाउन आह्वान गर्नुभएको थियो ।

–नारायण ढुङ्गाना

काठमाडौँ, ९ चैत: सुशासन प्रवद्र्धनसँगै आर्थिक समृद्धिको मार्गमा अग्रसर वर्तमान सरकारको प्रतिबद्धता पूरा गर्न केही कार्यालय आर्थिक अपराध नियन्त्रणमा केन्द्रित भएका छन् । अर्थ मन्त्रालयअन्तर्गत रहेका राजस्व अनुसन्धान विभागले प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालय मातहत कार्यसम्पादन गर्न थालेपछि आर्थिक अनियमितता नियन्त्रणमा आफूलाई केन्द्रित गरेको छ ।

प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयअन्तर्गत काम थालेको नौ महीना अवधिमा विभागले २२६ विरुद्ध राजस्व चुहावटका मुद्दा चलाएर सुशासन प्रवद्र्धनको अभियानमा जुटेको छ । विभागले बाटोमा भेटिएको अपरिचितको नागरिकता प्रयोग गरी नक्कली कम्पनी खडा गर्ने, सरकारी कागजात र नक्कली बिल बीजक छाप्नेजस्ता गम्भीर प्रकृतिका आर्थिक अपराधविरुद्ध कारवाही थालेको छ ।

मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) बिल÷प्यान बिल, नक्कली बिजक बिक्री गरी राजस्व छल्नेदेखि नक्कली कारोवार गर्ने, अर्कैको नागरिकता प्रयोग गरी कम्पनी खडा गरेर कीर्ते गर्ने, वैदेशिक रोजगारीमा कर छली गर्ने, हुण्डीमार्फत अवैधरूपमा अन्तरदेशीय कारोवार गर्ने, विदेशी मुद्रा अपचलन गर्ने गिरोह र अर्थतन्त्रलाई उन्नत हुन नदिने सङ्गठित अपराधविरुद्ध पनि विभाग सक्रियताका साथ लागेको छ ।

अर्बांै कर छलीमा संलग्न राजनीतिक व्यक्तित्वदेखि निजामती सेवाका कर्मचारीसम्मलाई कानूनको कठघरामा पु¥याइको र उनीहरूलाई कुनै किसिमको राजनीतिक संरक्षण नभएको विभागका महानिर्देशक दीर्घराज मैनाली बताउनुहुन्छ । राजस्व चुहावट र विदेशी विनिमय अपचलनविरुद्धको कारवाहीलाई तीव्रगतिमा अघि बढाएको विभागले ८६ मुद्दामा नक्क्ली भन्सार प्रज्ञापनपत्र बनाइ चोरीपैठारी गरी कर छल्ने, सुन र हीरालगायत चोरी पैठारीमा सक्रिय गिरोहविरुद्ध मुद्दा दायर गरेको छ ।

कर्मचारीले कर्मचारीलाई जोगाउने पुरानो प्रवृत्तिलाई चिर्दै गैरकानूनी काम गर्ने कर्मचारीविरुद्ध पनि मुद्दा दायर गरिएको छ । आर्थिक अपराधमा संलग्न भएको आरोपमा उपसचिवसहित आठ कर्मचारीविरुद्ध मुद्दा दायर गरिएको छ । अर्थ मन्त्रालयबाट विसं २०७४ फागुन १३ गते प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय मातहत आएको विभागले चालू आवको माघसम्म राजस्व चुहावटका ५२ कसुरमा १६७ व्यक्तिविरुद्ध र विदेशी विनिमय अपचलन तथा अवैध हुण्डी कारोवारमा संलग्न ५९ विरुद्ध अदालतमा ३४ मुद्दा दायर गरेको छ ।

राजश्व अनुसन्धान विगागका अनुसार राजश्व चुहावटतर्फ बिगो र जरिवानावापत रु नौ अर्ब ३८ करोड ८४ लाख र अधिकतम तीन वर्षसम्म कैद सजायको माग दाबीसहित र विदेशी विनिमय अपचलन र हुण्डी कसुरतर्फ रु चार अर्ब ८३ करोड ७० लाख बिगो कायम गरी त्यसको तेब्बरसम्म जरिवाना र तीन वर्षसम्मको कैद सजाय मागदाबी गरिएको छ ।

मजदूरलाई प्रलोभनमा पारी २४ फार्म खडा गरेर झुटा तथा नक्कली बिजक बिक्री गरी राजश्व छली गरेको आरोपमा जयकिशोर साह र परमेश्वर साहमाथि रु एक अर्ब ७५ करोड बिगो कायम गरी काठमाडाँै जिल्ला अदालतमा पुस १९ गते मुद्दा दायर भएको छ । उनीहरुले आर्थिक प्रलोभनमा पारी मजदुरको नाममा कम्पनी दर्ता गराएर बैंक तथा वित्तीय संस्थामा खाता सञ्चालन गरी ती मजदुरमार्फत बैंक कारोवार गर्ने गरेको विभागका महानिर्देशक दीर्घराज मैनालीले बताउनुभयो ।

मजदुरलाई प्रलोभनमा पारी निजहरुको नाममा कम्पनी खोली झुटा बिजक जारी गरेर सङ्गठितरूपमा राजस्व चुहावट गरेको आरोप उनीहरुमाथि छ । राजश्व चुहावट (अनुसन्धान तथा नियन्त्रण) ऐन २०५२ को दफा ४ (क), (ख) र (घ) बमोजिमको कसुर गरेको मागदाबीमा उल्लेख छ । उनीहरुले मजदूरलाई प्रलोभनमा पारी २४ कम्पनी खोलेर राजस्व चुहावट गरेको विभागले जनाएको छ ।

“छलिएको राजस्व असुल र यसका प्रवृत्ति नियन्त्रणमा लागेका छौँ, उच्च जोखिम क्षेत्र पहिचान गरी अनुसन्धान र कारवाहीलाई प्रभावकारी बनाउनतर्फ हाम्रो ध्यान छ, यसले धेरैलाई सजग बनाएको महसुस भएको छ”, मैनालीले भन्नुभयो । सूचनालाई भरपर्दाे बनाई बिल बीजकलाई प्रभावकारी बनाउन सफ्टवेर विकास गरेर काम अगाडि बढाएको विभागले राजस्व चुहावट नियन्त्रमा र स्वेच्छिक कर सहभागिता तथा अभिवृद्धिमा सहयोग पु¥याउने लक्ष्य लिएको जनाइएको छ ।

वैदेशिक रोजगारीमा कामदार पठाएबापत विदेशी कम्पनीबाट प्राप्त करयोग्य आय लुकाई राजस्व छली गरेको कसुरमा स्काइ ओभरसिज सर्भिसेस प्रालि काठमाडौँका सञ्चालक बलबहादुर तामाङमाथि बिगो र जरिवानासहित रु १९ करोड ५७ लाखसहित तीन वर्ष कैद सजाय मागदाबी गरी उनीमाथि पुस २० मा मुद्दा दर्ता भएको थियो । विभागका अनुसार उनले वैदेशिक रोजगारीमा कामदार पठाएबापत विसं २०६६ देखि नै आयकर छली गरेका थिए ।

ह्वाट्सएप एप्लिकेशनमार्फत साङ्केतिक कोड भाषामा हुण्डी कारोवार गरी विदेशी मुद्रा र नेपाली रुपैयाँ हुण्डीमार्फत अवैधरूपमा अन्तरदेशीय कारोवार गर्दै आएका रामेश्वर साह, श्रीमती मीनादेवी साहसहित विजय यादव, मोख्तर अहमद, सन्तोष महतो, नरेश महतो, सुरज ठाकुर र पप्पुकुमार दाससमेतविरुद्ध पनि विभागले माघ २१ मा अर्काे मुद्दा दायर गरेको छ । उनीहरुले साङ्केतिक भौचर तथा खातावहीबाट रु चार अर्ब १५ करोड २९ लाख र रामेश्वर साहको घरबाट बरामद रु ८४ लाख ६९ हजारसहित कूल रु चार अर्ब १६ करोड ३३ लाख बराबरको रकम गैरकानूनीरूपमा अन्तरदेशी कारोवार हुण्डी गरेको अनुसन्धानमा खुलेको विभागले जनाएको छ ।

बाटोमा भेटिएको अर्काको नागरिकतालाई कीर्ते कागजात तयार गरी कम्पनी दर्ता गराई रिचार्जकार्डको खरीद बिक्री कारोवार गरी राजस्व छल्ने विजयनारायण श्रेष्ठ र रमेश दाहाल पनि अहिले मुद्दा खेपिरहेका छन् । उनीहरुलाई प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरोले २०७५ पुसमा पक्राउ गरी विभागलाई कारवाहीका लागि बुझाएको थियो । राज्यलाई बुझाउनुपर्ने आयकर तथा मूल्य अभिवृद्धिकर नतिर्ने उद्देश्यले कार्य गरेको र असम्बन्धित व्यक्तिको नाममा कम्पनी दर्ता गराई राजस्व चुहावट गरेको आरोप छ । उनीहरुमाथि रु एक अर्ब छ करोड बिगो असुल गरी त्यसको दोब्बर हुन आउने रु दुई अर्ब १२ करोड बढी जरिवाना र तीन वर्षको कैद मागदाबी गरिएको छ ।

पूर्वाञ्चलको इटहरी, मध्यमाञ्चलको पथलैया, पश्चिमाञ्चलको बुटवल र मध्य तथा सुदूरपश्चिमाञ्चलको कोहलपुरमा क्षेत्रीय कार्यालयबाट काम गर्दै आएको विभागले नक्कली भन्सार प्रज्ञापनपत्र बनाई दूध र घ्यूको चोरीपैठारी गरी राजस्व चुहावट र छली गरेको आरोपमा रवीन्द्र गुप्तासमेत २२, सुन काण्डमा दीपककुमार मौर्यसहित छ, कालो हीरा काण्डमा रमेश रजकसहित आठ, मरिच निकासीमा सञ्जय अग्रवालसहितका व्यक्तिविरुद्धसमेत मुद्दा चलाएको छ । प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय मातहत आएपछि विभागलाई विगतमा आफैँ अनुसन्धान गरेर निर्णय गर्ने अधिकार नरहेको तर अनुसन्धान गरी सरकारी वकिलको रायअनुसार अदालतमा मुद्दा चलाउने अधिकार प्राप्त छ ।

सरकारी प्रयास सकारात्मक

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले सुशासन प्रवद्र्धन गर्दै मुलुकलाई आर्थिक समृद्धितर्फ अग्रसर गराउने उद्देश्यप्राप्तिका निम्ति सम्बद्ध पक्षलाई इमान्दारीपूर्वक काम गर्न र कसैको दबाब र प्रभावमा नपरी राष्ट्रलाई केन्द्रमा राखेर कर्तव्य निर्वाह गर्न दिनुभएको निर्देशन कार्यान्वयनका क्रममा भएका प्रगतिलाई समाजका प्रबुद्ध वर्गले सकारात्मकरुपमा लिएका छन् । केहीले भने मिश्रित प्रतिक्रिया व्यक्त गरेका छन् भने केहीले अझै धेरै गर्न बाँकी रहेको टिप्पणी गरेका छन् ।

विगतमा कर्मचारीमाथि लागेको आरोपमा कर्मचारी भएकै कारण उन्मुक्ति पाउने अवस्था रहे पनि अहिले कर्मचारीसमेत कानूनी दायरामा ल्याइनु सकारात्मक प्रयास मान्नुपर्ने कतिपयकोे तर्क छ । भ्रष्टाचार रोक्ने र सुशासन कायम गर्ने सरकारी अभियान प्रभावकारी देखिएको नेपाल सरकारका पूर्वसचिव सुरेशमान श्रेष्ठले बताउनुभयो । “निर्माणका काम तथा सेवासुविधामा ढिलासुस्तीका समस्या छन्, सेवादाता र सेवाग्राहीबीच भेटघाट नहुने वातावरण कसरी सिर्जना गर्न सकिन्छ, त्यसतर्फ ध्यान जानुपर्छ”, श्रेष्ठले भन्नुभयो । उहाँले अख्तियार र राजस्व अनुसन्धान विभागले चालेका कदमको सराहना व्यक्त गर्नुभयो ।

पूर्व अर्थसचिव रामेश्वर खनालले मेलम्चीजस्ता ठूला आयोजना अन्तिममा आएर अनिश्चित बन्नु, सर्वसाधारणका काममा दलाली गरिनु, गुणस्तरीय कार्यमा ध्यान नदिनुजस्ता गतिविधिमा सुधार नआउँदासम्म सुशासन शुरु भयो भन्न नमिल्ने प्रतिक्रिया दिनुभयो । उहाँले स्थायी सरकारले जनअपेक्षाअनुसार काम गर्न नसकेको तर्क गर्नुभयो । राष्ट्रिय योजना आयोगका पूर्व उपाध्यक्ष जगदीशचन्द्र पोखरेलले खल्बल्याउने हिसाबले जानेभन्दा पनि प्रणालीलाई व्यवस्थित गरेर गतिमा एकरुपता हुनुपर्ने प्रतिक्रिया दिनुभयो ।

“केही ठाउँमा जाँदा सुशासन भएको देखिन्छ तर केही ठाउँमा पाइँदैन, सरकारको काममा एकदम सन्तुष्टि मिल्ने ठाउँ पनि छैन, केही प्रगति देखिँदा मिश्रित काम भएका छन् भन्न सकिन्छ”, उहाँले थप्नुभयो । मुख्य कुरा सिष्टममा काम गरेको देखिनुपर्ने उहाँको तर्क छ । राष्ट्रिय योजना आयोगका पूर्वउपाध्यक्ष रवीन्द्र शाक्यले अख्तियारलगायत निकायका कामकारवाहीले सकारात्मक सङ्केत मिलेको बताउनुभयो । “सकारात्मक प्रयाय भएका छन्, तर आम जनतालाई महसुस हुने काम गर्न अझै बाँकी देखिन्छ”, शाक्यले थप्नुभयो । –रासस

कञ्चनपुर, ९ चैत । भारतीय सीमा सुरक्षा बल (एसएसबी)ले कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिका–९ ब्रम्हदेवका चार मुक्तहलिया परिवारका घर निर्माणमा रोक लगाएको छ । दुई दशकदेखि भोगचलन गर्दै आएको जग्गामा मुक्तहलिया परिवारले घर निर्माण गर्न खोज्दा एसएसबीका जवानले निमार्णकार्य रोक्न लगाएको राष्ट्रिय मुक्तहलिया समाजका जिल्ला अध्यक्ष शिवी लुहारले बताउनुभयो ।

“वर्षौदेखि भोगचलन गर्दै आएको जग्गा भारतमा पर्ने जनाउँदै भारतीय एसएसबीका जवानले घर मर्मतका लागि पुनःस्थापनमा परेका ‘ख’ वर्गको परिचयपत्र पाएका खडक सार्की, बाली सार्की, मदन सार्की र परदेशी दमाइलाई घर निर्माण गर्नबाट रोकेको छ”, उहाँले भन्नुभयो ।

घर मर्मतका लागि भूमि सुधार कार्यालयले मुक्तहलिया परिवारलाई रु एक लाख २५ हजारका दरले रकम उपलब्ध गराएको थियो । “निर्माणकार्य गरे घर नै भत्काइदिने भारतीय एसएसबीका जवानले धम्की दिने गरेको छ”, खड्क सार्कीले भन्नुभयो, “पुरानो बस्दै आएको घर भत्काएर मर्मतका लागि पाएको रकम थपेर घर निर्माण थालेका थियौँ, त्यो पनि बनाउन नपाइने भएपछि खुला आकाशमा परिवारसहित बस्नुपरेको छ ।”

प्रमुख जिल्ला अधिकारी सुशील वैद्यले आगामी मार्च २७ गते नेपाल–भारतका अधिकारीबीच सीमावर्ती भारतीय बजार वनवसामा बैठक बस्ने सहमति भएको बताउनुभयो । उहाँले सो बैठकमा सीमा क्षेत्रमा देखिएका समस्याबारे छलफल गरी टुङ्गो लगाइने बताउनुभयो ।

यसैगरी भारतीय एसएसबीले भीमदत्त नगरपालिका–९ को टनकपुर बाँध नजिकै नगरपालिकाले ठेक्का प्रक्रियाद्वारा सडक कालोपत्र गर्ने कार्य समेत शुक्रबार रोक्न लगाएको थियो । एसएसबीको अवरोधपछि केही दिनका लागि सडक निर्माणकार्य रोकिएको छ । दुई देशका प्रशासन प्रमुखबीच यही चैत १३ गते सीमा बैठकमा छलफल गर्ने मौखिक सहमतिपछि निर्माण रोकिएको छ ।

नगरपालिकाले ब्रह्मदेव बजारदेखि ३ नं सीमा स्तम्भसम्मको सडक कालोपत्रको काम शुरु गरेको हो । भीमदत्त नगरपालिकाले ठेक्का आह्वान गरी सडक निर्माण शुरु गरेको थियो । पिल्लर नं ३ देखि ब्रह्मदेव बजारसम्म १३८ मिटर सडक कालोपत्रका लागि ठेक्का दिइएको थियो ।

यसअघि भारतले ब्रह्मदेव बजारसम्म सडक कालोपत्रका लागि रेखाङ्कन गरेको थियो । भीमदत्त नगरपालिका र स्थानीय प्रशासनको दबाबपछि भारतीय पक्ष नेपाली भूमिमा सडक निर्माणबाट पछि हटेको थियो । टनकपुर बाँधदेखि ब्रह्मदेव बजारसम्म एक हजार ३०० मिटर बाटो छ । त्यसमध्ये भारतीय पक्षले आफ्नो भूमिमा सडक निर्माण गरिसकेको छ । –रासस

लहान, ९ चैतः सिरहाको कल्याणपुर नगरपालिका–७ मा आज बिहान भएको आगलागीमा परेर एक महिलाको मृत्यु भएको छ । बिहान अचानक घरमा सल्केको आगोमा परी ६५ वर्षीया बनारसीदेवी सदाको जलेर मृत्यु भएको इलाका प्रहरी कार्यालय मिर्चैयाले जनाएको छ ।घरभित्रै सुतिरहेकी बनारसीदेवीको जलेर मृत्यु भएको प्रहरीको भनाइ छ । सो आगलागीबाट सदाको घर पूर्णरुपमा जलेर नष्ट हुँदा करीब रु एक लाख मूल्य बराबरको क्षति भएको जनाइएको छ ।

सामानसहित मोटरसाइकल नियन्त्रणमा

प्रहरीले सिरहाको सखुवानन्कारकट्टी गाउँपालिका–३ बाट करीब रु दुई लाख मूल्य बराबरको अवैध समानसहित दुई मोटरसाइकल नियन्त्रणमा लिएको छ । इलाका प्रहरी कार्यालय महेशबारीबाट खटिएको प्रहरी टोलीले जाँच गर्ने क्रममा भारतबाट अवैध रुपमा नेपालतर्फ ल्याउँदै गरेका तन्ना, कुर्ताको कपडालगायतका अवैध समान समान बरामद गरेको हो ।

सो समान ओसारपोसार गर्न प्रयोग गरिएको स ४ प ५८१५ र बीआर ३२ जी ०८९३ नं को दुई वटा मोटरसाइकल पनि नियन्त्रणमा लिइएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सिरहाले जनाएको छ । –रासस