काठमाडौँ – छोराका लागि नेपाली माध्यममा पढाइ हुने विद्यालय खोज्दै पुल्चोकका लक्ष्मण बोहरा एक साता भौँतारिनुभयो । आफू बसेको क्षेत्र वरपर कुनैपनि विद्यालयले माथिल्ला कक्षामा नेपाली माध्यममा नपढाएपछि गत साता उहाँ महानगरपालिकामा आउनुभएको थियो । कक्षा ८ मा अध्ययनरत छोरालाई आगामी शैक्षिक सत्रदेखि नेपाली माध्यममा पढाउने योजना भएको उहाँले बताउनुभयो । महानगरपालिकाले उहाँलाई भित्री भागमा कुनै पनि विद्यालयले नेपाली माध्यममा अध्यापन नगरेको जनायो । उहाँले भन्नुभयो, “कि टाढा पढाउने कि त अङ्ग्रेजीमा नै पढाउनुपर्ने भयो ।”

काठमाडौँ उपत्यकाका शहरी क्षेत्रका अधिकांश विद्यालयले अङ्ग्रेजी माध्यममा पढाउन थालेपछि बोहराजस्तै धेरै अभिभावकले चाहेर पनि नेपाली माध्यममा पढाउन पाएका छैनन् । विद्यालयले अभिभावकको रुचिका कारण अङ्ग्रेजीमा पढाएको बताउँदा कतिपय अभिभावक भने चाहेर पनि नेपाली माध्यममा पढाउन नपाएको गुनासो गर्छन् । काठमाडौँ उपत्यकामा एक दशक अघिदेखि केही विद्यालयले अङ्ग्रेजीमा अध्यापन थालेका थिए । तल्ला कक्षाबाट शुरु गरेका विद्यालयले वर्षेनी एक कक्षा माथि गर्दै १० कक्षासम्म अङ्ग्रेजीमा पढाइरहेका छन् ।

अङ्ग्रेजी माध्यमबाट अध्यापन शुरु गरेपनि पूर्ण रुपमा लागू नभएको उपत्यकाका दुवै महानगरपालिकाले जनाएका छन् । काठमाडौँ महानगरपालिकाका शिक्षा अधिकारी सीताराम पोखरेलले धेरै विद्यालयले अङ्ग्रजी माध्यममा पढाउँदा मात्रै ‘गुणस्तरीय शिक्षा’ हुने बुझेको बताउनुभयो । विद्यालयले कुनै एउटा मात्रै माध्यममा पढाउन नहुने उहँको जोड छ । विद्यालयले अङ्ग्रेजी र नेपाली दुवै माध्यममा पढाउनुपर्ने उहाँले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “धेरै विद्यालय र अभिभावकले यसलाई भाषाका रुपमा नभएर ज्ञानका रुपमा बुझेका छन्, जुन परिवर्तन गर्न आवश्यक छ ।”

जिल्ला शिक्षा अधिकारी पोखरेलका अनुसार महानगरपालिकाभित्रका सामुदायिक विद्यालयमध्ये अधिकांशले अङ्ग्रेजीमा पढाउन थालेका छन् । दरबन्दी पर्याप्त भएका कतिपय विद्यालयले यो माध्यममार्फत राम्रो गरेका छन् । कतिपय विद्यालयले अङ्ग्रेजी माध्यममा पढाउनकै लागि नयाँ शिक्षक विद्यालयमा ल्याएका छन् । कतिपय विद्यालयले भने शुरु गरे पनि त्यसमा राम्रो गर्न सकिरहेका छैनन् । उहाँले भन्नुभयो, “विद्यालयमा अङ्ग्रेजी माध्यममा पढाउँदा विद्यार्थी सङ्ख्या बढ्छ भन्ने भ्रम रहेको पाइन्छ ।”

काठमाडौँ जस्तै ललितपुर महानगरपालिकाका अधिकांश विद्यालयले अङ्ग्रेजी माध्यममा पढाइरहेका छन् । माध्यामिक तहका सबै विद्यालयले अङ्ग्रेजी माध्यममा नै पढाइरहेको शिक्षा महाशाखा प्रमुख महेन्द्रबहादुर क्षेत्रीले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार महानगरपालिकामा २०२ विद्यालयमध्ये ४० सामुदायिक विद्यालय छन् र तिनले अङ्ग्रेजीमा पढाइरहेका छन् ।

माध्यामिक तहका सबै विद्यालयले अङ्ग्रेजी माध्यममा नै पढाइरहेका छन् भने निम्न माध्यामिक र प्राथमिक तहका विद्यालय अङ्ग्रेजी माध्यमलाई माथिल्लो कक्षासम्म पु¥याउन लागिपरेको उहाँले बताउनुभयो । “कतिपय विद्यालयले सबै तहमा अङ्ग्रेजी माध्यममा पढाइसके भने कति त्यहाँ पुग्न लागेका छन्”, उहाँले भन्नुभयो, “सबैको लक्ष्य भनेको अङ्ग्रेजी सबै कक्षामा पु¥याउने नै रहेको छ ।” महानगरपालिकाका कतिपय विद्यालयले अङ्ग्रेजी माध्यममा पढाएर राम्रै गरिरहेको भए पनि कतिपयमा अन्योलताको अवस्था रहेको ललितपुर महानगरपालिकाले जनाएको छ ।

कतिपय विद्यालयले अङ्ग्रेजी माध्यमका कारण विद्यार्थी आकर्षित गरिरहेको क्षेत्रीले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार अङ्ग्रेजी माध्यममा राम्रो गरेका विद्यालयका कारण विपन्न वर्गका अभिभावकले अङ्ग्रेजीकै लागि निजी विद्यालयमा सन्तान पढाउनुपर्ने बाध्यता हटेको छ । कतिपय विद्यालयमा भने शुरु गरेपनि दक्षजनशक्तिको अभावका कारण राम्रो गर्न सकिरहेका छैनन् । उहाँले भन्नुभयो, “विद्यालयले निजीसँग प्रतिष्पर्धा गर्नकै लागि पोशाक र माध्यम दुवै निजी जस्तै गर्न थालेका हुन ।”

शहरी क्षेत्रका सामुदायिक विद्यालयमा वर्षेनी विद्यार्थी सङ्ख्या घट्दै गएपछि विद्यालयले अङ्ग्रेजी माध्यममा पढाउन शुरु गरेका थिए । यसले केही विद्यालयमा विद्यार्थी सङ्ख्या बढे पनि कतिपयमा विद्यार्थी सङ्ख्या घट्ने क्रम रोकिएको छैन । वर्षेनी विद्यार्थी सङ्ख्या घटिरहनु सामुदायिक विद्यालयको ठूलो समस्याका रुपमा रहेको छ ।

काठमाडौँ । हिन्दुधर्मअनुसार बुध ग्रहलाई विष्णुको अवतार मानिन्छ ।बुधको दिशा उत्तर हो भने उत्तर दिशामा कुबेरको स्थान रहेको हुन्छ ।यदि तपाईको घरमा आम्दानीभन्दा बढी खर्च भएको छ भने बुध ग्रहलाई पुजा गर्नुहोस् । बुधबार विष्णु भगवानको पुजा आरधना गर्नाले विद्या, धन तथा व्यापारिक उन्नतिको साथै बुढेसकाबाट टाढा रहन सकिन्छ। बुधलाई महत्वपूर्ण तथ्यहरु वाणीको कारक, बुद्धिको कारक, त्वचाको कारक, मस्तिष्कको तंत्रिका तन्त्रको कारक को रुपमा मानिन्छ ।

बुधबारको दिन हरियाली घाँसपात खोजेर वस्तुभाउलाई खुवाउने ।हरियो चना भिजाएर बुधबारको दिन चराचुरुङ्गीलाई खुवाउने ।बुध ग्रहको अशुभफललाई शुभमा परिवर्तन गर्न गणेशको पुजा गर्ने ।नौ वर्ष भन्दा कम उमेरका कन्याका खुट्टा धोएर उनीहरुबाट आर्शिबाद लिने ।१।बुध ग्रहलाई प्रसन्न बनाउनको लागि भगवतीको पुजा गर्ने ।

पाल्पा – पाल्पामा अरिङ्गालले टोकेर एक युवकको मृत्यु भएको छ। ल्ला प्रहरी कार्यालय पाल्पाका ले जनाए अनुसार मृत्यु हुनेमा तानसेन नगरपालिका( १२ बौघापोखराथोकका २१ वर्षीय हेमु राना रहेका छन् ।

घरनजिकै रहेको रुखमा अरिङ्गालको गोलो पोल्न गएका उनलाई अरिगांलले टोकेको थियो । टोकेपछि घाइते भएका रानालाई मंगलबार दिउँसो करिब १ बजेतिर तानसेनस्थित युनाइटेड मिसन अस्पताल लगिएपनि उपचारको क्रममा मृत्यु भएको बताइएको छ ।

खोटाङ, ४ भदौ : जिल्लामा एक सामाजिक बहिस्कारको घटना भएको छ । घटनाका पीडित व्यक्तिले समाजबाट बहिस्कारमा परेपछि प्रदेश सरकारसँग गुहार मागेका छन । जिल्ला समन्वय समितिले गत जेठ १८ गते खाल्लेमा आयोजना गरेको सहभोजमा सहभागी दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका–१ दिक्तेलका ७६ वर्षीय टङ्कप्रसाद आचार्य बहिस्कारमा पर्नुभएको हो । जिल्लाका प्रतिष्ठित व्यक्ति भेला भएको कार्यक्रममा आचार्यसहित सबैले सामूहिकरूपमा भोज खाएका थिए । मानिसमा ठूलो र सानो जात हुँदैन भन्ने ठहरका साथ सहभोजमा बनाइएका परिकार आचार्यलगायत सबैले खानुभयो । यसले सामाजिक रूपमा एउटा सकरात्मक सन्देश दिएको थियो ।

सहभोजमा जिल्लाका सबैजसो राजनीतिक दलका नेता उपस्थित रहेका थिए । दलितकै घरमा आयोजित कार्यक्रममा नेपाल राष्ट्रिय दलित समाज कल्याण सङ्घका अध्यक्ष चर्चबहादुर विश्वकर्माले प्रदेश सरकारका मुख्यमन्त्री शेरधन राईलाई दलितको छोरी बिहे गर्न अनुरोधसमेत गर्नुभएको थियो । प्रदेश नं १ लाई छुवाछूतमुक्त प्रदेश बनाउने प्रदेश सरकारको अभियानअन्तर्गत खाल्लेमा सहभोजको आयोजना गरिएको थियो । तर, यसको परिणाम वृद्ध अवस्थाका आचार्यलाई असार २७ गतेमात्र थाहा भयो ।जुन दिन उहाँले आफ्नो संस्कारअनुसार पितृको श्राद्ध गर्नु थियो । असार २६ गते नै कपाल काटेर उहाँ एकछाकी बस्नुभएको थियो । असार २७ गते उहाँका पुरोहित वसन्त घिमिरे लफ्याङबाट आउनुपर्ने थियो तर, आएनन् ।

आचार्यले निकै समय पर्खनुभयो तर पुरोहित नआएपछि उहाँलाई ठूलो समस्या भयो । उहाँले सहभोजमा आमन्त्रण गर्ने र जान प्रेरित गर्नेलाई फोन गरेर समस्या सुनाउनुभयो ।त्यसपछि कोही पनि पुरोहित उहाँको घरमा आएनन् । पुरोहित नपाएपछि नगरप्रमुखदेखि जिल्लाबाट निर्वाचित प्रदेश सभा सदस्य र सांसदलाई समेत यो समस्याले तनाव दिएको थियो । पुरोहितले दलितले छोएको खाएर जात छाडेकाले उहाँकोमा पूजापाठ गर्नु आफँै बिटुलिनु हो भनेर उपस्थिति जनाएनन् ।

आचार्यको फोन आएपछि नगरप्रमुख दीपनारायण रिजालसहितका जनप्रतिनिधिलाई ठूलो दबाब आइपरेको थियो । अन्ततः निकै ठूलै कसरतपछि नेर्पाका चित्रकुमार सुवेदी (नगरपालिकाकै नायब सुब्बा)लाई आचार्यको पितृश्राद्ध गर्न पठाइयो । लामो समयदेखि पुज्दै आएको पुरोहित नआएपछि हतोत्साहित हुनुभएका आचार्यलाई जिल्लामा सम्मान पनि गरिएको थियो । नगर दिवसका अवसरमा नगरपालिकाले, जिल्ला समन्वय समितिले र शहीद मनोज जोशीको स्मृति दिवसमा आचार्यलाई सम्मान गरेको थियो ।

सहभोजमा सहभागी भएपछि आचार्यलाई गाउँकै दाजुभाइले समेत बहिस्कार गरेका छन् । आचार्यलाई गाउँमा हुने धार्मिक तथा सांस्कृतिक कार्यक्रममा निम्तोसमेत गर्न छाडेपछि नेपाल राष्ट्रिय दलित समाज कल्याण सङ्घ र खोटाङ दलित विकास मञ्चले जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा चार जनाविरुद्ध उजुरी दिएको थियो । जिल्ला प्रशासनमा उजुरी परेपछि जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा पक्ष र विपक्षबीच छलफलपछि मिलापत्रसमेत गरिएको थियो । गाउँ–समाजले बहिस्कार गरेपछि हप्ता दिनअघि जिल्ला छाड्नुभएका आचार्य अहिले प्रदेश सरकारसँग गुहार मागिरहनुभएको छ ।

जिल्लास्थित कानूनी कारवाही गर्ने अड्डाले आफूमाथि भएको अन्यायमा कुनै चासो नदिएपछि प्रदेश सरकारसमक्ष दुखेसो राख्न विराटनगर आएको आचार्यले बताउनुभयो । “मैले हाम्रो समाजमा लामो समयदेखि रहिआएको छुवाछूत प्रथालाई अन्त्य गर्न अभियान शुरु गरेको हुँ”, उहाँले भन्नुभयो, “आफ्नै वंशका टाठाबाठा भनिने व्यक्तिले बहिस्कार गरेपछि कानूनी उपचार खोज्न यहाँ आएको हुँ ।” गाउँबाट बहिस्कृत हुनुभएका आचार्यले मङ्गलबार मुख्यमन्त्री शेरधन राईलाई भेट गर्नुभएको छ । मुख्यमन्त्री राईले आचार्यको अभियानमा प्रदेश सरकारको पूर्ण साथ रहने बताउनुभएको जनाइएको छ । (रासस)

चितवन । बरिष्ठ अधिवक्ता सुसील पन्तले पक्राउ परेका रवि लामिछानेलाई हिरासतमा राख्नुपर्ने कारण नभए पनि म्याद थप गरीएको बताएका छन । रविका तर्फबाट बहस गरेका पन्तले पत्रकार सम्मेलन गरी अनुसन्धानका लागी आरोपीको तर्फबाट समस्या नहुने भए पनि म्याद थप गरीएको बताएका हुन ।
उनका अनुसार सिसि क्यामेरा फुटेज, भिसेरा रिपोर्ट लगायतका विषयमा अनुसन्धान गर्नुपर्ने भएकाले बादीका तर्फबाट १० दिनको समय माग गरीएको थियो । रविका कारण थप अनुसन्धानमा अप््mठ््योरो नआउने स्पष्ट देखिए पनि म्याद थपीएको बताए ।

उनले आरोपीले अनुसन्धानलाई प्रभावित पार्ने कुनै गतिविधि गर्न नसक्ने अवस्थाबारे बहस गरे पनि ५ दिन म्याद थप गरीएको बताए । बादीका तर्फबाट जिल्ला न्यायधिवक्ता यदु नाथ सर्माले र प्रतिवादीका तर्फबाट सुसिल पन्त, सुनिल पोखरेल र चुडामणी सापकोटाले बहस गरेका थिए । रवि लामिछानेसहित तिन जनाविरुद्ध आत्महत्या दुरुत्साहन अभियोगमा हिरासतमा राखि अनुसन्धान अघि बढाईएको छ ।

धादिङ, ३ भदौ  – धादिङको सिद्धलेक गाउँपालिका–१ का २५ वर्षीय गणेश लम्साललाई श्रीमती र छोरालाई आगो लगाई जलाएर मार्न खोजेको आरोपमा आज बिहान प्रहरीले पक्राउ गरेको छ ।लम्सालले गए राति धन्सारभित्र थुनेर २४ वर्षीया श्रीमती विमला दराई लम्साल र १५ महीनाको छोरा जेनिसलाई तारपिन तेल खन्याएर आगो लगाई ज्यान मार्न खोजेपछि घाइतेलाई गाउँबासीले उद्धार गरेका थिए ।रक्सी सेवन गरेर आएका गणेशले झगडा गरी श्रीमती र नावालक छोरालाई मार्ने नियतले आगो लगाएका थिए । आफूले बच्चा बोकेर प्रतिकार गर्न नसकेपछि झ्याल खोलेर भागेपछि बाँच्न सफल भएको घाइते विमलाले बनाउनुभयो ।

विमलाको घाँटी, अनुहार, देब्रे हात, खुट्टा र छातीमा गहिरोसँग पोलेको छ भने जेनिसको पेट, ढाड, देब्रे हात र खुट्टामा पोलेको छ । घाइते आमा, छोराको जिल्ला अस्पतालले एकीकृत सङ्कट व्यवस्थापन प्रणालीअन्तर्गत निःशुल्क उपचारको व्यवस्था मिलाएको अस्पतालका सूचना अधिकारी कृष्णलाल श्रेष्ठले बताउनुभयो ।पक्राउ गरिएका लम्साललाई ज्यान मार्ने उद्योगअन्र्तगत अनुसन्धान शुरु गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका सूचना अधिकारी प्रहरी नायब उपरीक्षक रुपक खड्काले जानकारी दिनुभयो ।(रासस)

कुनै पुजा आजा गर्दा हामिले भगवन गणेशजीलाई सम्जने गरिन्छ मंगलबारको दिन भगवान गणेशजीको पूजा गर्दा मिल्ने छ । लाभै लाभ हरेक मानिसहरुले मंगलबार भगवान गणेशको पूजा गरेकै हुन्छन् । धर्म शास्त्रका अनुसार मंगलबारको दिन निम्न काम बर्जित गरिएको छ ।

धर्मशास्त्रका अनुसार यी काम मंगलबार गर्दा हाम्रो जीवनमा समस्या बढ्न सक्छन्। मंगलबार कुखुरा वा अन्य प‌ंक्षीको हत्या गर्दा मानिसको बुद्धी भ्रमित हुने मानिन्छ । मंगलबारको दिन माछा खाँदा तपाइँलाई आर्थिक नोक्सानी हुने मानिन्छ । मंगलबार मासु सेवन गर्नु हुँदैन । मंगलबारको दिन मदिरा सेवन गर्दा तपाइँको क्रोधमा वृद्धी हुन्छ ।

गलकोट, ३ भदौ  : युवापुस्ताको मोह घट्दै जाँदा लोप हुने अवस्थामा रहेको लोकभजन जोगाउन बागलुङमा प्रयास थालिएको छ । पश्चिमा संस्कृति भित्रिँदा मौलिक संस्कृतिको रूपमा रहेको लोकभजन हराउन थालेपछि कालिका भगवती गुठी व्यवस्थापन समितिले भजनको संरक्षणका लागि प्रयास थालेको हो ।गण्डकी प्रदेशकै उत्कृष्ट धार्मिक गन्तव्यका रूपमा परिचित बागलुङ कालिकाले लोकभजनको संरक्षण तथा पुस्ता हस्तान्तरणका लागि १५ दिने भजन प्रशिक्षण गरेको बागलुङ भगवती गुठी व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष राजु खड्काले बताउनुभयो । “लोप हुनलागेको मौलिक लोकभजनलाई जोगाउन तथा प्रचारप्रसार गर्न भजन प्रशिक्षण आयोजना गरेका हौँ”, खड्काले भन्नुभयो, “तालीमले नयाँ भजन कलाकार जन्माउने र संरक्षण गर्नेछ ।”

गाउँघरको पूजापाठमा मात्र सीमित रहेको लोकभजनलाई व्यावसायिक बनाउनका लागि अहिले लोकभजन प्रतियोगितासमेत हुन थालेपछि नयाँ भजन कलाकार उत्पादन गर्न थालिएको हो । गुठी व्यवस्थापन समितिले सोमबार मात्रै पुस्ता हस्तान्तरण तथा संरक्षणका लागि १५ दिने लोकभजन प्रशिक्षण कार्यक्रम सम्पन्न गरेको छ ।जिल्लामा लोकभजन हराउन थालेकाले सात वर्षअघि बागलुङ कालिका सत्सङ्ग तथा भजनकीर्तन समूह नै गठन गरेर लोकभजनको संरक्षणमा लागेको राजु खड्काले बताउनुभयो । तालीमको प्रभावलाई हेरेर यसलाई निरन्तरता दिने योजना बनाएको खड्काले जानकारी दिनुभयो । “लोक संस्कृतिको धरोहरका रूपमा रहेको लोकभजन पुस्ता हस्तान्तरण गर्न खोजेका हौँ”, खड्काले भन्नुभयो, “आगामी वर्षदेखि यस तालीमलाई वृहत बनाएर लगिनेछ ।”

गुठी व्यवस्थापन समितिले २३ जनालाई मादल, हार्मोनियम, बाँसुरी, सारङ्गी, खैजरी र तबलासँगै लोकभजन गाउन प्रशिक्षण गरिएको प्रशिक्षण सूर्य घतानले बताउनुभयो । कालिका भगवती गुठी व्यवस्थापनको आन्तरिक खर्चमा तालीम दिएको छ । यस्तै जैमिनी सङ्कीर्तन समूहले समेत एक महीना अगाडि ३१ जनालाई भजन प्रशिक्षण गरेको थियो ।जिल्लामा भजन लोप हँुदै जाँदा संस्कृति हराउन सक्ने भन्दै पुस्ता हस्तान्तरणका गर्न खोजेकाले यस्ता प्रशिक्षण तालीम आयोजना गर्नुपर्ने धवलागिरिकै उत्कृष्ट भजन समूह जैमिनी सङ्कीर्तन समूहका अध्यक्ष टेकबहादुर क्षेत्रीले बताउनुभयो । तालीमपश्चात रोजगारीसमेत सिर्जना हुने गरी समानुपातिक रुपमा सहभागी गराइएको समूहले जनाएको छ ।(रासस)

काभ्रेपलाञ्चोक, ३ भदौ  : रजस्वला नभएका कन्यालाई पुज्ने व्यक्ति निरोगी हुन्छन् र ‘मनले चिताएको’ पुग्ने मान्यता छ । यस मान्यताका साथ काभ्रेपलाञ्चोकका विभिन्न स्थानमा रजस्वला नभएका कन्या (विशेषगरी १० वर्षमुनिका) लाई श्रीकृष्ण जन्माष्टमीका अवसरमा पुज्ने गरिन्छ ।विशेषगरी जिल्लाको मुख्य शहर बनेपामा धुमधामका साथ कन्या पूजा आयोजना गरिन्छ । बनेपा नगरमा यो पूजाको इतिहास ११७ वर्ष पुरानो हो । बनेपामा वर्षमा दुईपटक कन्या पूजाको आयोजना गरिन्छ । टिकट दिएर गरिने पूजा जहाँ वर्षेनी करीब दुई हजार ५०० कन्या पूजिन्छन् ।

नेवाः कन्या पूजा नाम दिइएको टिकलवाला कन्या पूजा आज बनेपा नगरपालिका–८ दक्षुटोलमा आयोजना भएको छ । “हामीले यसलाई वर्षौँदेखि निरन्तरता दिइरहेका छौँ, यसको आफ्नै मान्यता रहेको छ”, नेवाः कन्या पूजा प्रबन्ध समितिका अध्यक्ष रत्नभक्त पोटेले भन्नुभयो । अर्को, बिनाटिकट, स्वतःस्फूर्त गरिने कन्या पूजा कृष्ण जन्माष्टमीका दिनमा वर्षेनी करीब आठ हजार कन्या सहभागी हुने गर्दछन् ।बनेपा नगरको भोलाखाँटोलदेखि लायकु दरबार तथा पुरानो बजारको दायाँबायाँ चारदोबाटोसम्म पेटीमा रजस्वला नभएका कन्या लस्करै बस्छन् । १० वर्षमुनिका कन्यालाई पुज्दा उनीहरुको स्वास्थ्य राम्रो हुने तथा पुज्ने व्यक्तिलाई समेत धर्म प्राप्त हुने जनविश्वास रहिआएको छ ।

यसकारण पनि कन्यालाई पुज्नेको ठूलो भीड हुने गर्दछ ।कन्यालाई पुज्न काठमाडाँै, भक्तपुर र ललितपुर तथा छिमेकी जिल्लाबाट समेत भक्तजन आउने गरेका सनातन कन्या पूजा प्रबन्ध समितिका सदस्य प्रकाश कायस्थले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार समितिमार्फत १३५ जना भक्तजनले दानदक्षिणा तथा प्रसाद, स्वारी र मालपुवा, पैसा, जेरी, बिस्कुट, छोकडा, काजु एवं विभिन्न प्रकारका मिठाइ वितरण गर्दछन् ।पूजामा सामेल प्रत्येक कन्याको टाउकोमा शुद्ध तोरीको तेल खन्याएर देवीसरह रातो टिका लगाइदिने प्रचलन छ । पूजामा जिल्लाको मात्र नभई छिमेकी जिल्ला सिन्धुपाल्चोक, सिन्धुली, भक्तपुर तथा काठमाडौँका कन्याको पनि सहभागिता रहने गर्दछ ।

यस अवसरमा बनेपालीका घरमा आफन्तको आउने जाने क्रम चलिरहन्छ ।बनेपालीले विसं १९५९ देखि रजस्वला नभएका कन्याको पूजा गर्दै आएका हुन् । स्थानीय समाजसेवी लम्बोदर कायस्थले भन्नुभयो, “रजस्वला नभएका कन्याको पूजा गर्नाले उनीहरुमा सुख, शान्ति, समृद्धि छाउने जनविश्वास छ ।” जिल्लाका विभिन्न स्थानमा वर्षेनी १५ हजारभन्दा बढी कन्या पुजिन्छन् । बनेपाका भोछिभोया खलक चण्डेश्वरीका सन्तती मानिने भएकाले कुनै जाति या वर्गका आधारमा भेदभाव नराखी पूजा गरिन्छ । बनेपा–३ भोलाखाँटोलमा गणेश र कुमारको पूजा भएपछि मात्र कन्या पूजा शुरु हुने गर्दछ ।

स्थानीय इतिहासविद् ज्ञानकाजी मानन्धरका अनुसार कुनै समय बनेपाका एक नेवार समुदायका व्यक्तिले धेरै दुःख भएपछि घरको बुइगलमा राखेर आफ्ना घरका कन्यालाई पूजा गरेका थिए । सोही प्रचलनअनुरुप नेवार समुदायका रजस्वला नभएका कन्या मात्रै पुजिँदै आइए पनि केही वर्षदेखि नेवार समुदायका साथै विभिन्न जातजातिका कन्यासमेत पुजिँदै आएका छन् ।विगत केही वर्षदेखि जिल्लाका अन्य स्थानमा पनि कन्या पूजाको आयोजना गर्दै आइएको छ । कृष्ण जन्माष्टमीका दिन बनेपा नगरका साथै जिल्लाका बुडोल, दोलालघाट, भैँसेपाटी, धनेश्वर, धुलिखेल, दाप्चा, साँगा र पनौतीमा पनि कन्या पूजाको आयोजना गरिन्छ ।(रासस)

९ महिनाअघि मोरङको रंगेली नगरपालिकाका १७ वर्षीया एक किशोरी र १९ वर्षीय एक किशोर गाउँबाट हराए ।गाउँमा खैलाबैला मच्चियो । किशोरीका आमाबुबाले इलाका प्रहरी कार्यालयमा छोरी हराएको भन्दै निवेदन दिए । प्रहरीले दुवैलाई एकै स्थानबाट फेला पार्‍यो।

लामो समयदेखि प्रेम सम्बन्धमा रहेका उनीहरू सँगै भागेका थिए । कानुनतः २० वर्ष नपुगी विवाह गर्न नमिल्ने भएकाले प्रहरीले दुवैलाई आ–आफ्नो अभिभावकको जिम्मा लगायो ।तर केही दिनपछि किशोरीका आमाबुबाले किशोरविरुद्ध जबर्जस्ती करणीको मुद्दा दर्ता गराए । किशोर पक्राउ परे । अदालतबाट धरौटीमा छुटेपछि दुवै किशोरकिशोरी भागेर भारत गए । यो खबर आजको कान्तिपुर दैनिकमा विराटनगरबाट विनु तिम्सिनाले लेखेका छन्।

विराटनगर महानगरपालिकाका १८ वर्षीया किशोरी र २१ वर्षीय युवा एक महिनाअघि हराए । परिवारले जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा निवेदन दर्ता गरायो । प्रहरीले खोजतलास गर्दा उनीहरू सँगै बसेको फेला पर्‍यो । किशोरीको उमेर २० वर्ष पूरा नपुगेकाले उनीहरूलाई पनि छुटाएर प्रहरीले आफ्नो अभिभावकको जिम्मा लगायो ।

केटी पक्षका आफन्तले ती युवाविरुद्ध जबर्जस्ती करणीको मुद्दा चलाउन प्रहरीलाई दबाब दिए । ‘तर किशोरीले जाहेरी दिन नमानेपछि हामीले मुद्दा दर्ता गरेनौं,’ प्रहरी नायब उपरीक्षक घनश्याम श्रेष्ठले भने, ‘केटीको उमेर १८ वर्षभन्दा कम भएको भए कानुनतः नाबालिग हुने हुँदा अभिभावकको जाहेरीका आधारमा जबर्जस्ती करणीको मुद्दा लाग्ने थियो ।’ प्रहरीले अहिले दुवै जनालाई ‘काउन्सिलिङ’ मा राखेको छ ।

मोरङकै १९ वर्षकी पहाडे मूलकी किशोरी र २२ वर्षका ऋषिदेव समुदायका युवाले गत चैतमा भागेर विवाह गरे । तस्बिर सामाजिक सञ्जालमा पोस्टसमेत गरे । अभिभावकले उजुरी गरेपछि प्रहरीले उनीहरूलाई फेला पारेर अभिभावकको जिम्मा लगायो । लगत्तै किशोरीले जबर्जस्ती करणीको निवेदन दिइन् । ती युवा जेलमा छन् ।

मोरङ प्रहरीका डीएसपी श्रेष्ठ राजीखुसी बिहे गरेर भाग्ने र पछि अभिभावकको दबाबमा जबर्जस्ती करणीको जाहेरी दिने घटनाले केही वर्षयता प्रहरीलाई हैरान बनाएको बताउँछन् ।‘महिला तथा नाबालिग किशोरीसँग सम्बन्धित मुद्दामा जाहेरी नलिँदा पनि समस्या हुन्छ,’ उनले भने, ‘केटाकेटीले राजीखुसी बिहे गरेको थाहा पाए पनि कानुनले त्यसलाई मान्यता दिँदैन । त्यसैले समस्या हुन्छ ।’

जिल्ला प्रहरी कार्यालयकी महिला तथा बालबालिका सेल प्रमुख जमुना बस्नेतले हराएको भनी निवेदन परेपछि खोजी गर्दा भागेर विवाह गरेको अवस्थामा भेटिएकाहरूको संख्या उल्लेख्य रहेको बताइन् ।‘कानुनले २० वर्षभन्दा कम उमेरको विवाहलाई मान्यता नदिने हुँदा सँगै फेला परेका उनीहरूलाई हामी अभिभावकको जिम्मा लगाउँछौं,’ उनले भनिन् ।

उनका अनुसार कतिपय अभिभावकले छोरी फेला परेपछि जबर्जस्ती करणीको मुद्दा चलाउने गरेका छन् । ‘केटी पक्षले जबर्जस्ती करणीको मुद्दा दर्ता गराएपछि राजीखुसीले केटासँग भागेको हामीलाई थाहा भए पनि कारबाही प्रक्रिया अगाडि बढाउनुपर्छ,’ उनले भनिन् ।

८६ बर्सिय वृद्धमाथी प्रहरिको लाठी बर्सिएपछी बुबा रुदै भन्छन”अझै कुट मलाई तर मेरो छोरो रबिका लागि मर्न पनि तयार छु । (भिडियो हेर्नुहोस) सालिकराम पुडासैनी प्रकरणमा पक्राउ परेका सञ्चारकर्मी रबि लामिछानेका लागि हजारौं समर्थक सडकमा उत्रिएका छन । यसैबिच 86 बर्सिय मृगौला पीडित वृद्ध हजुरबुबा पनि रबिका लागि न्याय माग्दै आइपुगेका छन । हजुरबुबाले रुदै आफू रबिका लागि छातीमा गोलि थापेर ज्यानको माया नै नभएको बताएका छन । हजुरबुबा धेरै टाढाबाट रबिका लागि घामपानी नभनी चर्को घाममा केवल रबिका निम्ति आएका छन ।

मेरो छोरो रबि निर्दोश छ भन्दै बुबा भक्कानिए । रबिलाइ अनुसन्धानका लागी प्रहरीले चितवनमा नियन्त्रणमा राखेको छ । रबिलाइ माया गर्ने सबै आइपुगेर आन्दोलन गर्दै रबि लामिछानेलाई निकाल उनी निर्दोष छन भन्दै छन । भनेर समर्थकले भनेर आन्दोलन गरेपछी लाठीचार्ज पनि गरेका छन । चारपाँच दिनदेखी हजारौं समर्थकहरुले ढुङ्गामुडा गरेपछी स्थिति अझै तनाबग्रस्त बनेको छ । भिडमा सबै समर्थक रुदै रबि दाइ निर्दोष हो भन्दै रबि दाइ जिन्दावाद भन्दै आफुहरु मर्न तयार छौ भन्दै छन ।

समर्थकले झन झन रबि दाइलाइ फसाउन पाइदैन भन्दै नारा लगाएपछि प्रहरी र समर्थक बिच दोहोरो भिडन्त पनि भएपछी प्रहरीले भिड थाम्न नसकेर असुल ग्यास र गोलि चलाएको छ ।सबै नेपालीहरुको मन रुवाउने अवस्था छ चितवनमा । 86 बर्से बुढा हजुरबुबाले भावुक हुँदै भन्छन रबिका लागि अझै पिटाइ सहन सक्छु । आइज 17 हजार मार्ने ज्यानमारा मलाई अझै कुट अझै पिट तर म मेरो अन्तिम सास सम्म पनि रबिका लागि बोलिरहन्छु र पिटाइ सहिरहन्छु यदि भगवान छन भने मेरो आँसु खेर जादैन भन्दाभन्दै यसरी डाको छाडेर रुदै मेरो छोरो रबिलाई निकाल उ निर्दोष छ । तल भिडियोमा हेर्नुहोला तपाईंको पनि मन रुनेछ ।

चेलिबेटीहरु रुदै गित गाउदै सडकमा/हजारौं रुदै तातो घाममा/मनै छुने यस्तो अवस्था (भिडियो हेर्नुहोस) रबि लामिछानेलाई समर्थन गर्दै दृस्टी बिहिन बुबा आमाको टोलि नै प्रहरी चौकीमा मलाई गोलि ठोक भन्दै आइपुगेको छ । तर उनलाई प्रहरीले लखेटेको छ । रबि लामिछाने पक्राउ परेपछि देशमा सबै जनता निराश भएर सडकमा आएका छन । जताततै अहिले देशमा सबै जनता जागेका छन सबैले रबिलाइ निर्दोष भन्दै नारा लगाउदै छन । अन्ततः अब देशमा के हुन्छ कसो हुन्छ भनेर जनता छटपटाइरहेका छन । सालिकराम पुडासैनी चितवनमा एक होटलमा झुन्डिएको अवस्थामा मृत फेला परेपछी रबि लामिछाने एकाएक विवादमा तानिएपछी सबैजना जनता आक्रोशित बन्दै आएका छन ।

रबि लामिछानेलाई अहिले प्रहरीले अनुसन्धानका लागि नियन्त्रणमा राखिएको छ । आज रबिलाइ अदालत लग्ने जानकारी पाएपछी धेरै मानिसहरु जम्मा हुदैछन । नेपालका धेरै जिल्लाबाट जनताहरु आउने क्रम बढिरहेको छ ।अब देशमा के होला देशले कुन मोड लिन्छ अनि रबि लामिछानेलाई दोषी साबित गरेर फसाउलान अथवा रबिले गल्ती गरेकै हुन भनेर अन्योलको अवस्था छ देशमा । यसैक्रममा टाढाबाट आएका दिदि बहिनी तातो घाममा घाम नभनी चितवन पुगेका छन । टाढाबाट पुगेका महिला दिदिबहिनिको समूह शान्तिपुर्ण ढंगले रबि लामिछानेको पक्षमा बाटोमा सुतेर आफू भोकै बस्न र रबिका लागी मर्न तयार रहेको बताउछन । रबिका लागि मर्न तयार छौ हामिलाइ गोलि ठोक भन्दै डाको छाडेर रुदै गाए यस्तो गित तल भिडियोमा हेर्नुहोस तपाईंको पनि मन रुनेछ l

तिजमा रबिकि दिदि भाइ सम्झेर डाको छाडेर रुदै भन्छिन”भाइ सन्सार शन्य भयो तिजमा लिन आउ रक्षा बन्धन बाध्न पाइन” (भिडियो हेर्नुहोस) रबि लामिछनेलाई सालिकराम पुडासैनी प्रकरणमा अनुसन्धानमा राखिएपछी हजारौं समर्थक सडकमा उत्रिएका छन । उनलाई अनुसन्धानका लागी चितवनमा लगिएको हो ।यसैगरी रबिका दिदिहरु रबि तिमिलाइ राखी बाध्न पनि पाइन सन्सार खल्लो लाग्दैछ अब तिजमा जसरी पनि आउ है भनेर भन्दाभन्दै डाको छाडेर रुन थालेपछी सबै उपस्थित भावुक बने अनि रबिलाइ निर्दोष हो भन्दै कडा रुपमा प्रस्तुत भए ।

रबिलाई माया गर्नेजति सबै चितवन पुगेर आन्दोलन गर्दै रबि लामिछानेलाई एकपटक बाहिर निकालेर देखा भित्र भित्रै नथुन भित्रै हाम्रो रबिलाइ मार्न खोज्दै छौ भन्दै समर्थकले आन्दोलन गरेपछी स्थिति थामिनसक्नु भएपछी लाठीचार्ज गरेको छ । हजारौं समर्थकहरुले बिरोध गरेपछी स्थिति झनै तनाबग्रस्त बन्दै छ । करोडौं समर्थक रुदै रबि दाइ निर्दोष हो भनेका छन ।

समर्थकले झन झन रबि दाइलाइ फसाउन पाइदैन रबि निर्दोष छन हाम्रो रबि हाम्रो देश प्राण भन्दा प्यारो छ भन्दै नारा लगाएपछि प्रहरी र समर्थक बिच दोहोरो भिडन्त भएपछी भिड थाम्न नसकेर असुल ग्यास र गोलि चलेको छ । सबै नेपालीहरुको मन रुदै छन रबिको पक्षमा बोल्दै छन । आज पनि तनाबग्रस्त छ । अहिले पनि यसरी सडकमा जनता उर्लिएर आएका छन ।रबि निर्दोष छन भन्दै दिदिहरुले रुदै भाइ सम्झिदै यस्तोसम्म गरे कि त्यहा भएका सबै भावुक बने तल भिडियोमा हेर्नुहोस तपाईंको आखामा पनि आँसु आउने छ ।

काठमाडौँ – प्राध्यापक डा सुरेन्द्र केसीले रबि लामिछानेको गिरफ्तारीको बिरोधमा उठेको जन आक्रोस स्वभाबिक भएको बताउदै , त्यही फेरि आफ्नो निजि स्वार्थ सिद्धगर्न चाहने तत्वले घुसपैठ गर्न सक्ने खतरा पनि त्यतिकै रहेकोले तत्काल समाधान निकाल्न प्रचण्डलाई अपिल गरेका छन ।

प्रचण्डकै गृह जिल्ला हुनु , त्यहा मेयर रेणु दहाल हुनु र रहस्यमय हत्या घट्ना पनि त्यही भएको हुदा प्रचण्ड र रेणु प्रती विभिन्न प्रस्न उठ्न थालिरहेको बेला प्रस्न आरोप र लान्छना नै भएको यदि भएपनी प्रचण्डलाई यो घट्नाले राजनैतिक जीवनमा थप नोक्सानी गरिरहेको तर्फ समेत सचेत गराएका छन ।

आफुलाइ सत्य बोल्दा अनेक आरोपलाग्ने गरेको भन्दै चर्को आक्रोश ब्यक्त गर्दै केसीले नेपाली काङ्ग्रेसले रबिलाइ गरेको भनिएको समर्थन यदि साचो भए त्यो सकारात्मक भएको पनि बताएका छन । चितवनमा भएको घट्ना रबि लामीछानेलाई नै फसाउने तरिकाबाट रचना गरिएको पासबिक हत्याहो भन्ने जनताको आसङ्का सत्यको नजिक रहेको भन्दै केसीले अपराधी लुकाएर निर्दोष फसाउने षड्यन्त्र हुनु अत्यन्त दुखद भएको भन्दै सत्य तथ्य बाहिर आउनै पर्ने र दोसिलाई कार्बाही गर्नै पर्ने समेत उल्लेख गरेका छन ।

चितवन – सर्प झट्ट सम्झँदा जो कोहीलाई डर लाग्छ । अधिकांश सर्प विषालु हुन्छन् । देख्नेबित्तिकै मानिसहरु मार्न अग्रसर भई हाल्छन् तर चितवन भरतपुरका एक परिवार सर्पसँग रमाउँछन्, खेल्छन्, उद्धार गर्छन् । उनीहरु सर्प संरक्षणमा क्रियाशील छन् । भरतपुर महानगरपालिका–१५ जयनगरका अनिरुद्र सापकोटाको परिवार सर्प देख्दा निकै खुशी बन्छन् । सर्पलाई समातेर जङ्गलमा लगेर छाडिदिन्छन् । सापकोटा परिवार सर्पलाई सन्तानसरह माया दिन्छन् ।गाउँघरमा सर्प देखिँदा उहाँहरुलाई बोलाइन्छ । उहाँहरु तुरुन्तै पुगेर उद्धारमा जुट्नुहुन्छ । स्थानीयका घरभित्र, आँगन वरपर देखिएका सर्प समात्न जाने गर्नुहुन्छ । ‘घरमा सर्प पस्यो भन्दै फोन आउँछ’, उहाँले भन्नुभयो, ‘सर्पलाई समाउने औजार र बोरा लिएर जान्छु, करिब १० मिनेटमा उद्धारको काम सकिन्छ ।’

एक महिनामै आठ सर्पको उद्धार भएको छ । उहाँ सर्पलाई बचाउनुपर्ने तर्क राख्नुहुन्छ । ‘सर्पलाई उद्धार गर्र्दा सन्तुष्टि मिलेको छ’, सापकोटाले भन्नुभयो, ‘सर्प जोगाउन सकिएन भने मानव अस्तित्व पनि समाप्त हुन्छ ।’ सर्प लोप भएमा भावी सन्ततिले कथाका रुपमा कल्पना गर्नुपर्ने दिन आउने बताउनुहुन्छ । सर्प उद्धार गरेवापत कुनै रकम लिनुहुन्न ।
चितवनमा मात्रै होइन, उहाँले छिमेकी जिल्ला नवलपुरसम्म पनि पुगेर उद्धार गर्नुभएको छ । बाउन्न वर्षीय अनिरुद्र नेपाली सेनाबाट २०६३ सालमा अवकाश पाउनुभएको थियो । नेपाली सेनामा हुँदा उहाँले सर्पको कहिल्यै उद्धार गर्नु नभएको भएपनि सर्प संरक्षणमा जुट्नुभएको छोरा सुनिल सापकोटाबाट प्रभावित भएर उहाँ पनि सर्प संरक्षणमा लाग्नुभयो ।

‘छोराले सर्प बचाउनुपर्छ भन्यो, ‘जियोग्राफी, एनिमल प्लानेट जस्त विदेशी टेलिभिजन च्यानलहरु हेर्दा विदेशीले संरक्षण गरेको देखेँ’, उहाँले विगत सम्झदै भन्नुभयो, ‘विदेशीले सर्पलाई चिडियाखानामा पालेको देखेँ । वातावरणलाई यथावत राख्न सर्प बचाउनैपर्ने रहेछ भन्ने थाहा भएपछि यसतर्फ लागेको हुँ ।’उहाँ सर्प मार्न नहुनेमा अडिग हुनुहुन्छ । ‘मार्दा एकछिन सुरक्षित भएको अनुभव होला तर यसले वातावरणलार्ई धेरै घाटा हुन्छ र मानव अस्तित्वलाई नै सङ्कट पु¥याउँछ’, उहाँले भन्नुभयो, ‘सर्पको विष औषधिका रुपमा समेत प्रयोग हुन्छ, ‘एन्टी स्नेक भेनम’ बन्छ, अन्य रोगविरुद्धको औषधि पनि बन्दो रहेछ ।’

उहाँ सर्पलाई सम्पत्तिका रुपमा चित्रण गर्नुहुन्छ । उहाँले पछिल्लो समय घरभित्र प्रवेश गरेका करेत, अजिङ्गर, धामिनको उद्धार गरेर ल्याएको जानकारी दिनुभयो । अहिलेसम्म ४०० भन्दा बढी सर्पलाई उद्धार गरी जङ्गलमा छाडेको उहाँको भनाइ छ ।अहिले उहाँले सर्प राख्नकै लागि काठको कोठा भएको दराज बनाउनुभएको छ । कम विषालु सर्पलाई दराजमा राखे पनि विषालु सर्पलाई प्लाष्टिकको भाँडामा जम्मा गर्दै आउनुभएको छ । उद्धार गरेर जम्मा भएका सर्पलाई नजिकैको देवनगरको जङ्गलमा लगेर छाड्ने गर्नुहुन्छ । ‘जङ्गलमा राम्रो वातावरण मिल्छ, हुर्किन पाउँछन्, स्वतन्त्र भएर डुल्न पाउँछन्’, उहाँले भन्नुभयो, ‘बस्तीमा आउँदै सबैले खेद्छन्, जोगाउन जङ्गल नै उपयुक्त छ ।’
उहाँ सर्पको महत्व बुझाउने अभियान पनि चलाउने गर्नुहुन्छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, ‘घातक रोगहरुको औषधि बन्छ । करेतमा धेरै विष हुन्छ, जसलाई प्रशोधन गरेर धेरै मात्रामा औषधि बनाउन सकिन्छ, धामिनले धानका मुसा खान्छ, फाइदा किसानलाई नै पुग्छ ।’

खानाको खोजीमा सर्प घर पस्ने गरेको उहाँ बताउनुहुन्छ । घरमा पस्यो भन्दैमा मारिहाल्न नहुने उहाँको तर्क छ । सापकोटाले अहिलेसम्म सर्प उद्धारसम्बन्धी कुनै औपचारिक तालीम भने लिनुभएको छैन । उहाँ भन्नुहुन्छ, ‘टिभीबाटै सिकेको हुँु, हेरेर सिकेको ज्ञानका आधारमा सर्पलाई समात्ने गरेको छु ।’
पछिल्लो समय उहाँलाई केही मानिसले सर्प संरक्षण गरेका कारण यसको सङ्ख्यामा वृद्धि भएको आरोप लगाउने गरेका छन् । सापकोटाले उद्धार गरेका सर्पबारे तथ्याङ्क राख्न थाल्नुभएको छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, ‘विषालु मानिएको राज गोभन ९किङ कोब्रा० र करेत समातेपछि मलाई थप हौसला बढ्यो ।’ तीन वर्षअगाडि गैँडाकोटको प्रहरी चौकीको भ्यानको इञ्जिनबाट नौ फिट छ इन्चको राज गोभन ९किङ कोब्रा० उद्धार गरेको स्मरण गर्नुभयो ।

सर्पसँग जति नजिक भइन्छ, डर भाग्दै जाने उहाँको भनाइ छ । ‘सर्पलाई जिस्क्याएमा मात्रै प्रतिकारमा उत्रन्छ’, उहाँले भन्नुभयो । सापकोटाले सर्प संरक्षणका लागि सरकारले छुट्टै बजेट छुट्याउन माग गर्नुभयो । अनिरुद्र आजभोलि गोही संरक्षणमा पनि जुट्न थाल्नुभएको छ । उहाँ मात्र होइन, घरका सबै सदस्य अहिले सर्पको संरक्षण लाग्नुभएको छ । घरपरिवार सबै सर्प संरक्षणमा सकारात्मक देखिएपछि उहाँलाई यो काम गर्न निकै सजिलो भएको छ । उहाँकी श्रीमती जानकी भन्नुहुन्छ, ‘कम विषालु सर्प मैले पनि उद्धार गर्छु ।’
सर्पले वातावरणमा रहेका हानिकारक विषादी खाने भएकाले यसको संरक्षण नगरे मानवजातिलाई नै प्रत्यक्ष असर पुग्ने उहाँको बुझाइ छ । सुत्ने पलङभित्र परेका कयौँ सर्पलाई उद्दार गरेको उहाँको स्मरण छ ।

उहाँहरुका छोरा सुनिल अहिले सर्पको विषबारेको अध्ययन अनुसन्धान गर्न भूटानमै हुनुहुन्छ । सुनिलले भूटानमा अध्ययनसँगै त्यहाँका सर्पको प्रकार र सङ्ख्या गणना गर्ने काम गरिरहनुभएको आमा जानकी बताउनुहुन्छ । अहिले सापकोटा परिवारले सर्पबारे जनचेतना फैलाउन श्रव्यदृश्य ९भिडियो० निर्माण गरी सामाजिक सञ्जालमा समेत हालेर सर्पको बहुउपयोग गुणबारे सबैलाई बुझाउने प्रयासमा हुनुहुन्छ । सर्पबारे भिडियो निर्माण गर्न उहाँका तीन वर्षका नातिदेखि छोरी, बुहारी र श्रीमतीले सहयोग गर्दै आइरहेका छन् । नेपालमा २०० भन्दा बढी प्रजातिका सर्पहरु पाइन्छ ।

ओखलढुङ्गा, २ भदौ : ओखलढुङ्गाका बाम्बुले राई किराँती संस्कृति संरक्षणमा जुटेका छन् । आफ्नो पुख्र्यौली थलो जिल्लाको मानेभञ्ज्याङ गाउँपालिका–३ उँबुलाई केन्द्र बनाएर बाम्बुले राईहरू संस्कृति संरक्षणमा जुटेका हुन् ।राष्ट्रिय गानका रचयिता व्याकुल माइला (प्रदीपकुमार राई)देखि देश विदेशमा छरिएर रहेका बाम्बुले युवाहरू राई जातिको संस्कार बचाउन लागि परेका छन् । बाम्बुले राई समाज नेपाल (वाम्रास)को संस्थागत पहलमा तीन वर्षयता धार्मिक तथा ऐतिहासिक सम्पदाको निर्माण लगायतका काम जिल्लामा भइरहेका छन् ।

३५ फिट अग्लो स्वालेवा

उँबुमा ३५ फिट अग्लो स्वालेवा (चिण्डो) निर्माण गरिएको छ । वाम्रास संस्थाको पहलमा किराँत समुदायको सांस्कृतिक प्रतीकमा रूपमा लिइने स्वालेवा बनाइएको हो । बाम्बुले राईहरूको उद्गमस्थल मानिने उँबुमा किराँत संस्कृतिको पहिचान स्थापित गराउन स्वालेवा पार्कको परिकल्पना गरिएको वाम्रासका केन्द्रीय अध्यक्ष गजुरधन राईले बताउनुभयो । उँबुलाई धार्मिक पर्यटकीय क्षेत्रको रूपमा विकास गर्ने लक्ष्य राखिएको उहाँको भनाइ छ ।

“यो ठाउँ हामी किराँतीको पुख्र्यौली थलो हो । यसलाई विश्वका नागरिकले घुम्ने र यहाँ आएपछि किराँती सभ्यताको सबैकुरा देख्ने ठाउँका रूपमा विकास गरिरहेका छौँ”, नेपाल टेभिभिजनमा आबद्ध वरिष्ठ पत्रकारसमेत रहनुभएका अध्यक्ष राईले भन्नुभयो, “बाम्बुले पहिचान स्वालेवा स्तम्भ पार्क यो एक जाति विशेषको होइन । राज्यको सम्पत्ति पनि हो ।” स्वालेवा स्तम्भ वरिपरि पर्खाल घेराबार हुनेछ ।

सांस्कृतिक प्रतीकका अन्य मूर्तिकला, फूलबारी र सङ्ग्रहालय निर्माणको काम पनि भइरहेको छ ।स्वालेवा पार्क निर्माणका लागि तत्कालीन सांसद रामहरि खतिवडाले रु १० लाख शुरुमा सहयोग गर्नुभएको थियो । मानेभञ्ज्याङ गाउँपालिका ३ नम्बर वडा र स्थानीय तथा देश विदेशबाट सहयोग सङ्कलन गरिएको वाम्रासका उपाध्यक्ष तथा पार्क निर्माण समितिका अध्यक्ष शुभचन्द्र राईले बताउनुभयो । अझै केही रकम आवश्यक पर्ने भएकाले स्थानीय तह, प्रदेश र केन्द्र सरकारका जनप्रतिनिधिलाई आग्रह गरिएको उहाँको भनाइ छ ।

वाम्रासको पहल र नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठान मूर्तिकला विभागको प्राविधिक सहयोगमा स्तम्भ निर्माण गरिएको हो । स्तम्भ निर्माणका निम्ति साविक उँबु गाउँ विकास समितिका पूर्वअध्यक्ष लक्ष्मण राई तथा उहाँका चार दाजुभाइले एक रोपनी १४ आना जग्गा निःशुल्क उपलब्ध गराउनुभएको थियो ।

पर्यटन प्रवद्र्धनमा जोड

किराँत बाम्बुले राईहरुको भाषा, धर्म, संस्कार, संस्कृति, रहनसहन र पुख्र्यौली विरासत झल्काउने गरी निर्माण गरिएको स्वालेवा पार्कको राष्ट्रिय गानका रचनाकार प्रदीपकुमार राई (व्याकुल माईला) सहित सांसद यज्ञराज सुनुवार र प्रदेशसभा सदस्य मोहन खड्काले स्थलगत अवलोकन गर्नुभएको छ । बाम्बुले राईहरुको महानपर्व ढ्वाङकुम विशेष कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्न उँबु पुगेका सांसद सहितका सरोकारवालाले स्वालेवा पार्कको अवलोकन गर्नुभएको हो ।

राष्ट्रिय गानका रचनाकार व्याकुल माइलाले नेपालका जातजातिको भाषा, धर्म, लोक संस्कृति नै देशको सम्पत्ति भएको बताउनुभयो । “मैले राष्ट्रिय गान लेख्दा छोटोमा समेटेको छु । देशवासीको भाषा, धर्म र संस्कृति नै मुलुकको सम्पत्ति हो”, उहाँले भन्नुभयो, “बाम्बुले दाजुभाइहरुले उँबुमा बनाएको स्वालेवा पार्कले कुनै दिन विश्वको ध्यान तान्नेछ । अन्य जातजातिका आ–आफ्नै पहिचान छन्, ती सबैको संरक्षण, विकास र प्रचार जरुरी छ ।”

नेपाल सरकारले घोषणा गरेको नेपाल भ्रमण वर्ष सफल बनाउन जातीय पहिचान र पुरानो संस्कृितको प्रदर्शन गर्न आवश्यक रहेको उहाँले बताउनुभयो ।सांसद यज्ञराज सुनुवारले ओखलढुङ्गा जिल्लालाई पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा विकास गर्ने काम भइरहेको बताउनुभयो । उँबुको स्वालेवा पार्कसहितका सबै पर्यटकीय तथा धार्मिक क्षेत्रको विकासका लागि तीनवटै तहका सरकार गम्भीर भएर लागेको सांसद सुनुवारको भनाइ थियो ।

“अहिले हाम्रो ध्यान विकास र समृद्धिमा केन्द्रित छ, ओखलढङ्गाको विकास र समृद्धिको आधार भनेकै कृषि र पर्यटन हो”, उहाँले भन्नुभयो, “पोकली झरनादेखि थोलेदेम्बा डाँडा र ककनी मन्दिरदेखि लिब्जु उँबुसहित जिल्लाका सबै सम्भावित क्षेत्रलाई पर्यटकीय मार्गको रूपमा जोडिन्छ । आन्तरिक र बाह्य पर्यटक भित्र्याइन्छ, त्यसका लागि ढुक्क हुन आग्रह गर्दछु ।”धार्मिक क्षेत्रलाई पुरानै शैलीमा र पर्यटकीय क्षेत्रलाई आधुनिक शैलीमा विकास गरिने सांसद सुनुवारले बताउनुभयो ।

प्रदेश नं १ का अर्थ समिति सभापतिसमेत रहेका प्रदेशसभा सदस्य मोहन खड्काले प्रदेश सरकार जातजाति, भाषा र संस्कृतिको संरक्षणमा जुटेको बताउनुभयो । प्रदेशका सबै जिल्लामा पर्यटन प्रवद्र्धन गर्ने नीतिअनुरुप काम भइरहेको उहाँको भनाइ थियो । “विश्वले चिनेको सगरमाथादेखि हामीले भर्खर विकास गर्दै गरेका संरचनासमेत हाम्रा सम्पत्ति हुन्, यसको विकास र प्रचारका लागि प्रदेश सरकारले काम अघि बढाइसकेको छ”, सांसद खड्काले भन्नुभयो । किराँती संस्कृतिको संरक्षणमा जुटेका बाम्बुलेहरुले प्रदेश नं १ को नाम किराँत प्रदेश राख्न माग गर्दै आएका छन् ।(रासस)

बागलुङको बडिगाड गाउँपालिकामा अविरल वर्षासँगै आएको भेलले बगाउँदा आइतबार साँझ एक बालिकाको मृत्यु भएको छ । बडिगाड गाउँपालिका–७ थाम्काकी बुद्धिबहादुर परियारकी आठ वर्षीया छोरी शर्मिला परियारको मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय बागलुङले जनाएको छ ।

बडिगाडस्थित डाँफेपातल आधारभूत विद्यालयबाट अध्ययन गरी फर्कने क्रममा शर्मिलालाई भेलले बगाएको स्थानीयले बताएका छन् ।
विद्यालयबाट फर्कने क्रममा मोटरबाटोमा हिँडिरहेकी बालिकालाई ठूलो पानी परेसँगै सडक निकारामा आएको भेलले बगाएर झण्डै ५०० मिटर तल पु¥याएको अवस्थामा मृत फेला परेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय बागलुङका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक नवराज भट्टले जानकारी दिनुभयो । उनी डाँफेपातल आधारभूत विद्यालय कक्षा २ मा अध्ययनरत छात्रा हुन् ।

पाल्पा, २ भदौ -सरकारले एक घर एक धाराको नीति ल्याएपनि कार्यान्वयन हुन नसक्दा डोको र नाम्लोको भरमा पानी बोकेर ल्याउनुपर्ने बाध्यता हटेको छैन । तानसेन–१२ को मौवरडाडामा जिल्ला सदरमुकामको चहलपहल हुने क्षेत्रदेखि करीब तीन चार किलोमिटर नजिकैको दूरीमा खानेपानीको चर्को समस्या रहेको छ । बाहै्र महीना उकालोमा पानी बोकेर ल्याउनुपर्ने बाध्यता नहटेको स्थानीयवासी फूलमाया विकले गुनासो पोखिन । “न हिउँद भन्नु छ, न वर्षायाम डोकोमा ग्रागी हालेर पानी बोक्नुपर्ने बाध्यता हटेको छैन्”, विश्वकर्माको भनाइ छ ।

पसिनै पसिना हुँदै पानी बोकेर ल्याउनुपर्छ, बोकेर ल्याएको पानी पर्याप्त नहुने विश्वकर्माको भनाइ छ । तानसेन क्षेत्र रहेको बस्तीमा वर्षायाममा पनि १५ मिनेट जति ओरालो झरी पानी बोकेर उकालो बाटो ल्याउनुपर्ने बाध्यता नहटेको विश्वकर्माको झै स्थानीय बासिन्दाको गुनासो छ । हिउँद महीनामा पानी पाइँदैन, ३० मिनेट तल खोलामा झरे नुहाउनु र कपडा धुनुपर्ने र खानेपानी ल्याउनु पर्ने बाध्यता छ । स्थानीय पृथ्वीसिंह विश्वकर्माले स्वदेशमा केही गरौँ भनेर कुखुरापालन व्यवसायमा हात हाल्नुभयो ।

पछि कुखुरापालनका लागि पानी नहुँदा सो व्यवसायबाट विस्थापित हुनु परेकोमा दुखित छन् । “हाम्रो समस्या कस्ले बुझ्छ र, गाउँमा बसेर केही गरौँ भन्ने सोचेर पहिला कुखुराको पालन गर्न थाले पनि अहिले पानीका अभावमा रोकिएको छ ।” उहाँले भन्नुभयो । गर्मी मौषममा पानी नै हुँदैन कुखुरालाई कसरी पु¥याउने भन्ने समस्या छ ।तानसेन नगरपालिका क्षेत्रमा डोकोमा पानी बोकेर खानेपानी समस्या मात्र होइन, यहाँ खेतीयोग्य जमीनमा किसानले उत्पादन गरेको अन्नबालीसमेत बाँदरले नष्ट गरेको छ ।

करीब १८ घर परिवार रहेको यो बस्तीमा दुई जना मगर र अन्य दलित समुदाय बसोबास गर्छन । दलित बस्तीमा मोटरबाटोको समेत पहुँच नहुँदा व्यवसाय गर्न समस्या रहेको छ । तानसेन नगरपालिका–१२ का वडा सदस्य पविसरा विश्वकर्माले खानेपानी र सडकका लागि पहल भएको र आयआर्जनका लागि यस आवमा कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने बताउनुभयो ।(रासस)

दलित बालबालिकाले दिएको दही खाँदा खोटाङका एक ७६ वर्षीय वृद्ध सामाजिक बहिष्कारमा परेका छन्। जिल्ला समन्वय समिति खोटाङले दिक्तेल रुपाकोट मझुवागडी नगरपालिकाको खाल्लेमा आयोजना गरेको सहभोजमा दही खाएपछि आफ्नै दाजुभाइले सामाजिक बहिष्कार गरेको वृद्धको आरोप छ। उनी सोही नगरपालिका–१ का बासिन्दा हुन्।

जिसस खोटाङले असार १८ गते आयोजना गरेको सहभोजमा टंकप्रसाद आचार्यले दलित बालबालिकाले दिएको दही खाँदै मानव मानवमा छुवाछुत गर्नु नहुने भन्दै सबैमा सचेतना जगाउनु पर्ने उद्घोष गरेका थिए।

जिसस सभापति बबी चाम्लिङ र खोटाङका सीडीओ विष्णुहरि उपाध्यायसँगै दही खाएर छुवाछुतविरुद्ध अभियानमा लागेका टंकप्रसाद अहिले दाजुभाइबाटै बहिष्कारमा परेपछि विस्थापित भएका छन्।

आइतबार धरान आएका उनले सरकारले छुवाछुत अन्त्य गरेको हो भने समाजमा कार्यान्वयन गर्न र आफूलाई बहिष्कार गर्नेमाथि कडा कारवाही गर्न सरकारसँग माग गरेका छन्।

उनले छुवाछुतविरुद्ध अभियानमा आफूले दलित समुदायका बालिकाबाट दही खाएर केही पनि नबिराएको भन्दै छरछिमेकमा रहेका आफ्नै दाजुभाइ र भाइभतिजाले अपहेलना गरी तैंले गल्ती गरिस्, अब तँलाई देवाली पनि गर्न दिँदैनौं भन्दै छरछिमेकमा भएका धार्मिक कार्यमा प्रवेश नगराउने भन्दै मानसिक यातना दिएको बताए। यो समाचार आजको अन्नपूर्ण पोस्ट् दैनिकमा रत्नप्रसाद आचार्यले लेखेका छन् ।

भक्तपुर, २ भदौ – मध्यपुरथिमि नगरपालिकाको नगदेशमा शनिबार रातिदेखि महाकाली जागेकी छिन् । स्थानीय युवाको सक्रियतामा पुनः जीवन पाएको महाकाली नाच नगदेशमा प्रदर्शन शुरु भएको हो ।रातिदेखि शुरु भएको यो नाच हरेक रात करीब चार घण्टा नगदेशको च्वें त्वाः गाः, कुमालाछी, छ्वास त्वाः, नृत्यनाथ, लाछी टोलमा प्रदर्शन गरिने नाचका गुरु भक्तबहादुर घजूले जानकारी दिनुभयो । त्यसैगरी बाहः ननीस्थित उःननी र थःननी, झ्वापुननी, क्वें त्वाः गाः, पुखुसि, नृत्यनाथ, च्वे त्वाः गा, छ्वास त्वाः र उःननीमा महाकालीको सम्पूर्ण नाच प्रदर्शन गरिने छ ।

महाकाली देवी प्रकट हुने जनविश्वासका साथ महाकालीलगायत देवीदेवताको मुकुण्डो लगाएर तान्त्रिक विधि पूरा गरी नाचिने यो नाचलाई महाकाली जागा भएर भूतप्रेत, राक्षस र अनिष्टलाई हटाउने गरेको जनविश्वास रहेको छ ।
महाकाली नाचमा महाकाली एक, महालक्ष्मी एक, कुमारी एक, सिंह एक, बेता चार, भूत भैरव दुई, कवां दुई, ख्याक दुई, माकः (बाँदर) दुई, म्ह्यखा एक र महिषाशुर दैत्य एक गरी १८ जनाको समूहमा नाच नाचिने परम्परा रहेको गुरु घजूले जानकारी दिनुभयो ।यो नाचमा वाद्यवादन समूहसमेत गरी ५० भन्दा बढी कलाकारको सक्रिय सहभागिता रहने गर्दछ ।

नाचमा मुहाली बाजा, नायखिँ, धाँ बाजा, तः, मृदङ, भुस्याय्, छुस्याय्लगायतको बाजालगायत विभिन्न २१ वटा तालमा नाच नाच्ने गरिन्छ । नाचमा एकताल, दुताल, चौताल, परताल, ब्रह्मताल, अष्ट्राताल, बौतय्गु ताल, दैत्यसम्हार तालमा पूरै कलाकार सहभागी गराएर मृदङ, मूहाली, ताः, बौ, धा, भूस्या, नायखी, छुस्याय्लगायतका बाजा बजाएर महाकालीको एकल नाच, महालक्ष्मीको एकल नाच, कुमारीको एकल नाच प्रदर्शन गरिन्छ ।

नीलबाराही नाच प्रदर्शनमध्यपुरथिमि नगरपालिका–८ बोडेमा तीनदिन चार रातसम्म मनाइने परम्परागत नीलबाराही नाच शुरु भएको छ । दैवी शक्तिमा विश्वास राख्दै नाचिने यो नाचको आफ्नै नियम एवं परम्पराअनुसार पानी पर्दा पनि भिजेरै देवगणले नाच नाच्नुपर्ने भएकाले पानी परे पनि नाच सञ्चालन गर्नुपर्ने परम्परा छ । १५ दिन अघिदेखि मूलघरमा सिकाइदै आएको यो नाच राति, बिहान र दिउँसो टोलटोलको चोकचोकमा देखाइने परम्परा रहेको छ ।

बोडेको नारायणथान लाछीबाट शुरु भई लायकु छेँ, विष्णुघाट, महालक्ष्मी थान, भाँगुटोल, खोंसी टोल, नीलबाराही स्थान हुँदै पुन ः नारायणथानमा समापन गरिने परम्पराअनुसार यो नाच प्रत्येक टोलको चोकमा धाँ बाजा, भुस्या, काँय र पाँगा बाजाको तालमा नीलबाराही देवीको नाच देखाउने गरेको गुरु बाबुकाजी भिन्दुवा श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो ।

देवगणमा भैरव एक, बाराही चार, कुमारी चार, सिंह चार द्वारपाल दुई र गणेश चार गरी १९ जना देवगण रहेको यो नाचमा छ गुरु, १९ देवताका सहयोगी, धाँ, भुस्याहा, का, बौचा बाजा बजाउने नौलगायतका विभिन्न सहयोगी गरी ११५ धाँ बाजा बजाउने श्रीकृष्ण खम्बु श्रेष्ठले बताउनुभयो । ४५ वर्षसम्म बन्द भएर लोपोन्मुख अवस्थामा पुगेको मल्लकालीन लाय्कू भैल ः अर्थात भैरव नाच गए रातिदेखि शुरु भएको छ ।

मध्यपुरथिमिको लायकू दरबारबाट निस्किएर बालकुमारी मन्दिर प्राङ्गणलगायत विभिन्न टोलमा चार दिनमध्य रातिसम्म सञ्चालन भएको नाच व्यवस्थापन समितिका संयोजक एवं गुरु अर्जुन श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो । भैरव दुई, दाःगि अर्थात कुमारी दुई, र ज्यापूँग एक गरी पाँच जना देवगण रहने लायकू भैर ः नाचमा भैरबले खड्ग, कुमारीले डमरु र ज्यापूँगले ज्यापूँग अर्थात कपालको बिंया, अक्षता, ताय् भएको भाडो, हातमा लिएर विभिन्न तालमा विभिन्न हाउभाउ प्रस्तुत गर्दै नाच्ने परम्परा रहेको छ ।

नाचको क्रममा भैरव र कुमारीले बेलाबेलामा क्रोधित भएर नाच्ने र ज्यापुंगले शान्त बनाउने गर्दछन् भने नाचका लागि १२ जनाले दागः, आठ जनाले भुस्या, आठ जनाले पोङ्गा र चारजनाले मुहाली बजाई सुर ताल दिने संयोजक श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो ।शास्त्रीय एवं तान्त्रिक विधिको प्रयोग गरी देवगणहरुको शरीरमा शक्ति प्रवेश गराई नाच नचाउने परम्परा हरेको श्रेष्ठको भनाइ रहेको छ । धा ंः बाजाको विभिन्न ३० देखि ३२ तालमा नचाउने यस नाच विभिन्न टोल तथा देवालयहरुमा नचाउने गरिन्छ ।

मन्त्रोचारण गरी नाच निकाली सकेपछि नाच समापन नभएसम्म देवता बनेर नाच्ने व्यक्तिले कसैको जुठो खान नहुने, शुद्ध भएर बस्नुपर्ने प्रावधान रहेको छ ।प्राचीनकालमा मध्यपुरथिमि क्षेत्रका बासिन्दालाई भूतप्रेत, पिसाचले दुःख हाहाकार मच्चाएका थिए । त्यसबाट मुक्ति पाउनका लागि यी नाचहरु प्रदर्शन गरिएको भनाइ छ । (रासस)

जलेश्वर, १ भदौ – महोत्तरी जिल्लाको भङ्गाहा नगरपालिका– ४ मा बोक्सीको आरोप लगाउँदै एक महिलालाई अन्य पाँच÷छ महिला मिलेर मानव मलमूत्र खुवाएका छन् ।महोत्तरी जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रहरी उपरीक्षक श्यामकृष्ण अधिकारीका अनुसार भङ्गाहा नपा–४ विर्ता गाउँ बस्ने ३५ वर्षीया महिलालाई सवितादेवी, पोशिला दनुवार, ईन्दुदेवी सिंह दनुवार, सुकेश्वरीदेवी र राजेश्री दनुवारलगायतले बोक्सीको आरोप लगाउँदै मलमूत्र खुवाएका थिए ।

सो घटनाबारे जानकारी पाउने बित्तिकै प्रहरी टोलीघटनास्थल पुग्दा उनको शरीरबाट दिशाको गन्ध आइरहेको पाइएकाले उद्धार गरी उपचारका लागि अस्तपताल पठाएको थियो । घटनामा संलग्न रहेकामध्ये सुकेश्वरीदेवी र राजेश्रीलाई प्रहरीले पक्राउ गरी अनुसन्धानका लागि इलाका प्रहरी कार्यालय लगेका छन् भने अन्य महिलाको खोजबिन भइरहेको प्रहरी उपरीक्षक अधिकारीले बताउनुभयो । (रासस)

काठमाडौँ । चर्चित फेसरिडर अर्जुन क्षेत्री पछिल्ला दिनमा फेरी एक पटक चर्चामा आएका छन् । भुकम्प सम्बन्धि अफवाह फैलाएको आरोपमा पक्राउ परेर १३ दिन हिरासतमा बसेर रिहा भए लगत्तै अर्जुनले चर्चित पत्रकार रवि लामिछानेको जीवनमा आइपर्ने नराम्रो समयको भष्यिवाणी गरेका छन् ।

अर्जुनले रविलाई सुझाव दिँदै मुद्धा मामिला लगायतका विषयमा पर्ने अप्ठ्यारोका बारेमा भविष्यवाणी गर्दै सर्तक रहन आग्रह गर्दै फेसबुकमा स्टाटस लेखेका थिए । जुन स्टाटस आँफुले गरेको भविष्यवाणी मिलेको फेसरिडर क्षेत्रीको दाबी छ । उक्त स्टाटसमा अर्जुनले केही अन्य रहस्यहरु पनि खोलेका छन् । उनको स्टाटस ५ लाख बढीले हेरेपछि हामीले अर्जुनसँग अन्तरवार्ता लिएका छौँ । अर्जुनसँगको कुराकानी हेर्नुहोस् जस्ताको त्यस्तै

गोरखा, १ भदौ  – गोरखा नगरपालिका–९ लक्ष्मीबजारमा गए राति श्रीमान्ले श्रीमतीको हत्या गरेका छन् । स्थानीय २० वर्षीय याकुब परियारले आफ्नी १९ वर्षकी श्रीमती पूजा परियारको खुर्पाले घाँटी रेटेर हत्या गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय गोरखाका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक ओम अधिकारीले जानकारी दिनुभयो ।“छिमेकीहरुले दिएको सूचनाको आधारमा प्रहरी तत्काल घटनास्थल पुगेको थियो”, उहाँले भन्नुभयो, “१० बजेतिर घटना भएको रहेछ, प्रहरी पुग्दा पूजाको घटनास्थलमै मृत्यु भइसकेको अवस्थामा शव भेटियो ।”

प्रहरीका अनुसार मृतकका श्रीमान् याकुव मानसिक रोगी हुन् । हत्याका आरोपित याकुवलाई गए राति नै नियन्त्रणमा लिएर अनुसन्धान शुरु गरेको प्रहरीले जनाएको छ । “उनी मानसिक रोगको औषधि खाँदै आएको प्रारम्भिक अनुसन्धानबाट खुलेको छ”, प्रहरी उपरीक्षक अधिकारीले भन्नुभयो, “घटनाका सम्बन्धमा थप अनुसन्धान भइरहेको छ ।” मृतकको शव परीक्षणका लागि अहिले जिल्ला अस्पताल गोरखामा राखिएको प्रहरीले जनाएको छ ।(रासस)

चितवन – भरतपुरको बसपार्क आडैको टोलमा शनिबार बिहानै ठूलो हल्लाखल्ला मच्चियो । वनमा देखिने गैंडा अचानक बसपार्क आडैमा भेटिएपछि मान्छे त्रस्त मात्रै भएनन्, फोटो खिच्न पनि लालायित देखिए । होहल्ला बढ्दै गएपछि गैंडा जोडसँग दौडिन थाल्यो । बसपार्क आडैमा प्लटिङ भएको जमिन छ । त्यहाँ न घर बनेका छन्, न खेती नै हुन्छ । ठूलो झाडी भएको प्लटिङभित्रै गएर गैंडा लुक्यो ।

लुकेको गैंडा जुनसुकै बेला निस्कन सक्थ्यो । दिउँसो भीडभाड बढेका बेला निस्किए झनै खतरा थियो । त्यसैले भरतपुरको डिभिजन वन कार्यालयमा खबर पुग्यो । स्थानीयले बरन्डाभार मध्यवर्ती उपभोक्ता समितिका अध्यक्ष देवराज सापकोटालाई गैंडा डुलेको खबर सुनाए । सापकोटाले त्यो खबर चितवन निकुञ्ज कार्यालयमा पुर्‍याए । निकुञ्जका प्रमुख संरक्षण अधिकृत वेदकुमार ढकालले छिट्टै उद्धार टोली खटाए ।कान्तिपुरमा खबर छ ।

आठ बज्दा नबज्दै वन्यजन्तु उद्धारमा खट्ने सौराहाको राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण कोषको टोली आइपुग्यो । कोषका संरक्षण अधिकृत अनिल प्रसाईंले उद्धारको चाँजोपाँजो मिलाउन थाले । ६ वटा हात्ती र प्राविधिक जुटाउँदा मध्याह्न मात्रै टोली गैंडा भएतर्फ लम्कियो । ६ वटा हात्ती गैंडा लुकेको प्लटिङको झाडीतर्फ छिर्‍यो । त्यसमध्येको ठूलो हात्तीमा गैंडालाई डार्ट गरेर बेहोस बनाउन तीर्थ लामा चढेका थिए ।