जन्मेको ५ बर्षको उमेरमै दुवै खुट्टा नचल्ने अबस्थामा पुगेका मान बहादुर मोक्तानको लोभालाग्दो प्रेम जोडीको आज हामी चर्चा गर्दै छौ नमस्कार म शर्मिला अर्याल,हातको मैला सुनको थैला के गर्नु धनले साग र सिष्णु खाएको बेस आनन्द मनले यी भनाई महकबी लक्ष्मी प्रसाद देबकोटाको हो यस्तै शब्दको बिचमा जोडिएको यो जीवन हो मान बहादुर मोक्तानको,न धन छ न आफन्तीकै साथ् छ !छ त् साथ् श्रीमती र आफ्नो दुई हातको

काभ्रेका मानबहादुर आफ्नो उपचार हुन नसकेपछि सानै उमेरमा काठमान्डौको सोयाम्बुमा आएर माग्न बसेका रहेछन,अरुलाई ठग्नु भन्दा माग्नु बेस भन्दै उनले आफ्नो पिडा संग जुहारी खेल्दै अगाडी बढ्दै गर्दा एक महिला संग उनको भेट भयो तिनै महिला आज उनको जीवनको साहरा भएकी छिन अहिले आफ्नो परिवार पाल्न निकै कठिन भएको मानबहादुर बताउछन,रुदै मानबहादुर भन्छन’म असक्त भए तर अहिले परीवारनै अशक्त जस्तै छ मैले केहि गर्न सकेको छैन थान्का लेखेर केहि कमाई हुन्छ कोठा भाडा समेत तिर्न सकिन्न अब के गरौ’हेरौ यो मार्मिक भिडियो कुराकनी :

Major ruling party, Nepal Communist Party (NCP), chairman Pushpa Kamal Dahal ‘Prachanda’ has said the basis was being prepared for going towards a new strategy of three-country partnership for economic development among Nepal, India and China.

Recalling that it was him who had proposed this idea during his visit to China and India some years back given the special geo-political situation, the former Prime Minister said an understanding has been building to go towards that strategy, in a political way, at present after the visit of Chinese President Xi Jinping.

Addressing the greetings exchange programme and tea reception organized by NCP in Kathmandu today, party chair Dahal said, “A new scenario has been developing around what is called ‘Two Plus One’ after discussions between President Xi and (Indian Prime Minister) Narendra Modi. Nepal has been heading towards a new and bright future owing to the agreements and understandings signed during his (President Xi’s) visit.”

He argued that the country has entered a new era of preparation towards development, prosperity and socialism as the commitment has already come from Chinese President Xi that China would extend cooperation to transform Nepal from a land-locked country to a land-linked country.

The NCP chairman reiterated that a new environment of political trust has developed wherein Nepal would be benefited from the development of its neighbours.

“This visit (by President Xi) has many dimensions. An important aspect of this is that a climate of goodwill, trust and understanding has developed after Chinese President Xi Jinping visited India and held discussions with Indian Prime Minister Narendra Modi there before coming to Nepal. This is important. A big responsibility has come upon the shoulder of Nepalis,” he observed.

Chair Dahal said it was necessary to make a new resolve to fulfill the aspiration of the Nepali people for development and prosperity as soon as possible by strengthening the national independence and the federal democratic republic along with the national unity by making the most out of the constitutional, legal and political environment that has developed in a conducive way.

Referring to the greetings exchange programme, NCP chair Dahal said, “The commitment that we make through this type of programmes is a stronger unity among the political parties itself.”
He stressed that a climate of political stability has been made through the three tier elections by making constitution with federal democratic republic through agreement among the major parties.

“The responsibility of taking this as strength and translating it into development and prosperity has fallen upon the shoulders of all political parties,” he said, adding that nobody can challenge this change that has come about as a result of the seven decades long struggle of the Nepali people. Even at present all political parties in the parliament are one on the slogan of constitution, development and prosperity, and we will move ahead in unison, the NCP chair reiterated on the occasion.

Nepal Communist Party (NCP)’s senior leader Jhalanath Khanal has spoken of the need for the NCP-led government to forward works exceeding the people’s expectations.

At the festival greetings exchange organized by NCP here today on the occasion of Tihar, Nepal Sambat and Chhath, senior leader Khanal critiqued, “The government does not seem to be able to deliver effectively as per the expectation of the public. It cannot accomplish its objectives if it continues to work in untenable manner.”

Pressing for the need for the government to expedite its performance, Khanal, also former Prime Minister, said that the government should move ahead in a concrete manner.

Talking to the media persons briefly, he said that there was no discussion on reshuffling the cabinet in the NCP’s Secretariat meeting held today. The meeting rather dwelt on preparation for the upcoming by-election and how to succeed in it.

According to him, the NCP would reach an appropriate decision on the vacant post of Speaker of House of Representatives at the appropriate time.

President Bidya Devi Bhandari has assigned Vice President Nanda Bahadur Pun to carry out functions to be performed by the President during her absence.

The President left for Myanmar today in course of a five-day state visit to the Republic of the Union of Myanmar at the friendly invitation of her Burmese counterpart U Win Myint.

The provisional arrangements are made in accordance with Article 67 (2) of the Constitution.

Nepali Congress senior leader Ram Chandra Poudel has warned of a protest if his party does not get one of the portfolios of Speaker or Deputy Speaker. To support his argument for the key posts, he cited the constitution and parliamentary practice stating that a single political party is not entitled to both the portfolios, and opposition party shall get one of them.

“We will not accept any decision in this regard flouting the constitutional system. We will launch a protest both in parliament and in the streets. NC lawmakers in parliament should launch a protest in case of defying the system,” he said while talking to media-persons at a tea reception organised here on Wednesday by ruling Nepal Community Party on the occasion of Dashain, Tihar and Chhath festivals.

The coveted post of Speaker is vacant after former Speaker Krishna Bahadur Mahara resigned after being charged with attempting to rape a woman employee of the parliament secretariat.

Deputy Prime Minister and Minister for Defence, Ishwor Pokharel, has said that the cabinet would be reshuffled if Prime Minister decides so. Talking to media persons at the tea reception organised by Nepal Communist Party on the occasion of Dashain, Tihar and other festivals at Bhrikutimandap on Wednesday, he said that the Prime Minister could make changes in the cabinet after holding consultation with party leaders.

DPM Pokharel said, “This matter falls under the Prime Minister’s jurisdiction.’ He further said that the festivals and tea reception organised on the occasion of festivals would give a positive message to move ahead identifying a common point for country’s prosperity, culture and mutual harmony despite differences on political issues among political parties.

पाथीभरा देवी विश्‍वास आस्था एवं पवित्रताकी देवी हुन । त्यसैले पाथीभरा धाममा त्यसरी नै जानुपर्ने हुन्छ। धाममा जानलाई कुनै जात, धर्म वा लिङ्गको भेदभाव छैन र बन्देज छैन । “मनमा शुद्धता, देवीप्रतिको भक्तिभाव राखे पुग्ने तर पाथीभरा धाममा गर्भवति, रजस्वला (नछुने वा पर सरेकी) भएकी महिला, बरखी बारेको, मनमा लोभ, पाप बोकेको मान्छे गएको खण्डमा उनीहरूको सर्वनाश हुन्छ, ठूलो क्षति हुन्छ” भन्ने जनधारणा रहिआएको छ ।

पाथीभरा देवीको निम्ति पशु बलि अनिवार्य नभए पनि बलि चढाउनु अति उत्तम मानिन्छ । काटमार नगर्नेहरू देवीलाई स्वादिष्‍ट फलफूल तथा मिठाईको भोग चढाउँछन । पाथीभरा देवीलाई अटल शौभाग्यकी प्रतिकको रूपमा मानिन्छ। त्यसैले सबै किसिमका श्रद्धालु भक्तजनहरूले देवीलाई सौन्दर्य प्रशाधनका सामग्री जस्तै सिन्दुर, टीका, गाजल, काँगियो, आदि पनि (एक किसिमको अनिवार्य रूपमा) चढाउने गर्दछन ।

भिडियो:

काठमाडौँ, २९ असोज -‘ओहो, नमस्ते, सञ्चै हुनुहुन्छ ?’ धेरै भयो भेटघाट नभाको ! भेट्न पनि चियापन कार्यक्रम आयोजना हुनुपर्ने रहेछ…।’जम्माभेटसँगै नमस्ते वा अभिभावदन आदानप्रदानपछि भृकुटीमण्डपको चउरमा दिनभरजसो यस्ता दृष्य र संवाद सुनिएका थिए । उनीहरु भेटेपछि ‘दसैँ कस्तो भयो ?, स्वास्थ्य कस्तो छ ?’ जस्ता व्यक्तिगत र पारिवारिक कुराकानी पनि गरेको देखिन्थे । त्यतिले नपुगेर सामूहिक तस्बिर खिचाउन पनि उनीहरु जुटेका देखिन्थे । कोहीकोही पनि शीतल चौतारी खोजेर आराम गर्दै बदाम खाँदै आपसमा गफिँदै थिए ।

सधैँको व्यस्तता छाडेर नेपाली कहिलेकाहीँ राजनीतिक र सामाजिक भेटघाटमा प्रायः रमाउँछन् । त्यसमा पनि सक्रिय राजनीतिमा लागेकाहरुका लागि त राजनीतिक गतिविधि र चियापान कार्यक्रमले उनीहरुमा ऊर्जा दिन्छ ।चाडपर्व र संस्कृति सम्पन्न नेपालमा राजनीतिक गतिविधि न्यून बनाएका बेला राजनीतिक दलले आयोजना गर्ने शुभकामना आदानप्रदान एवं चियापान कार्यक्रमले नेता, कार्यकर्ता र सर्वसाधारणमा आपसमा मिलेर देशको विकास र समृद्धिमा लाग्ने नयाँ सन्देश पनि मिल्दै आएको छ । दशैँको कोजाग्रत पूर्णिमाको दिन प्रमुख प्रतिपक्षी नेपाली काङ्ग्रेसले आयोजना गरेको चियापान कार्यक्रमले पनि त्यस्तै प्रकारको राजनीतिक सन्देश दिएको थियो भने सत्तारुढ नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) को आजको चियापानले त्यसलाई निरन्तरता दिएको छ ।

नेपालको राजनीतिमा बिपी कोइरालाले भारतबाट विसं २०३३ मा स्वदेश फर्केपछि एकता र मेलमिलापका लागि यस्तो चियापानको आरम्भ गर्नुभएको थियो भने विसं २०४६ मा बहुदलीय प्रजातन्त्रको स्थापनापछि तत्कालीन नेकपा (एमाले) का अध्यक्ष मनमोहन अधिकारीले बडादशैँका अवसरमा चियापान कार्यक्रम आयोजना शुरु गर्नुभएको थियो । पछि अन्य दल र सामाजिक संस्थाले पनि यस्ता कार्यक्रम गर्दै आएका छन् । तत्कालीन एमाले र नेकपा (माओवादी केन्द्र) बीच २०७४ जेठ ३ गते एकतापछि नेकपाको यस वर्ष दोस्रो चियापान कार्यक्रम हो ।

नेकपाका नेता तथा पूर्वउपसभामुख पूर्णाकुमारी सुवेदीले चियापानले नेता र कार्यकर्ताबीच भेटघाटको अवसर जुराउनाका साथै आपसी सद्भाव र सहकार्य प्रदान गरेको बताउनुभयो । उहाँले पार्टी एकता भएपछि दोस्रोपटक भएको चियापानमा पार्टीबीच अन्तरघुलनको मौकासमेत प्रदान गरेको बताउनुभयो ।“एकतापछि यस्ता कार्यक्रम बिरलै भएका छन् । चियापानले एकतालाई अझ मजबुत बनाउँछ”, उहाँले भन्नुभयो, “चियापानमा पनि धेरैपछि एकै ठाउँमा नेता र कार्यकता भेट भएर शुमकामना आदानप्रदान गरियो र पार्टी एकताका कामलाई चाँडो टुङ्ग्याउन नेतहरुलाई आग्रह गरियो ।”

गृहजिल्ला सप्तरीमा काम भए पनि चियापानका लागि काठमाडौँ बस्नुभएका पूर्वसांसद रञ्जुकुमारी झा ठाकुरले चियापान हुनु आफैँमा सकारात्मक भएको कार्यक्रमको व्यवस्थापन रामै्र भएको जनाउनुभयो । “ठूलो सङ्ख्यामा रहेका सहभागीलाई युवा स्वयंसेवकले मेहनत गरेर व्यवस्थापन गरेको पाइयो । यसले सौहार्दपूर्ण वातावरण निर्माण गरेको छ । यसको निरन्तरता हुनुपर्छ”, उहाँले भन्नुभयो ।राष्ट्रिय युवा सङ्घका संयोजक रामप्रसाद सापकोटाले धेरैपछि नेता र कार्यकर्ताबीच यस प्रकारको भेटघाट भएको जनाउँदै चाडपर्वले एकताको सन्देश दिएको प्रतिक्रिया दिनुभयो । उहाँले चियापनले नेकपा, नेपाली काङ्ग्रेस र मधेशवादी दलका नेतालाई एकै ठाउँमा उपस्थित गराएर एकताको सन्देश दिएको बताउनुभयो ।

दिउँसो १२ बजेदेखि शुरु हुने निर्धारण भएको चियापान कार्यक्रमका लागि सोभन्दाअगावै नेता कार्यकर्ताको आगमन शुरु भइसकेको थियो । प्रवेशद्वारमा पार्टीका विभिन्न नेता एवं सांसदसहितले सहभागीलाई उभिएर स्वागत गर्नुभएको थियो भने बनाइएको मञ्चमा पार्टीका अध्यक्ष एवं प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ लगायत शीर्ष नेतासँगै रहेर स्वागत गर्नुभएको थियो । अध्यक्षद्वय ओली र दाहालले आरम्भमै सम्बोधन गरी शुभकामना दिँदै विकास र समृद्धिको यात्रामा सामेल हुन सबैमा आग्रह गर्नुभयो भने त्यसपश्चात् निरन्तर गीत÷सङ्गीत प्रस्तुत भएको थियो ।

अध्यक्ष प्रचण्ड कार्यक्रमबाट केही अगाडि बाहिरिनुभएको थियो भने अध्यक्ष ओली, वरिष्ठ नेताहरु झलनाथ खनाल, माधवकुमार नेपाल, सचिवालय सदस्य ईश्वर पोखरेल, प्रवक्ता नारायणकाजी श्रेष्ठ, सचिवालय सदस्य रामबहादुर थापा, महासचिव विष्णु पौडेल, पूर्वसभामुख सुवास नेम्वाङलगायत साँझ करीब ५ बजेसम्मै रहनुभएको थियो ।खचाखच उपस्थिति रहेको कार्यक्रममा मञ्चको पछाडिको चौरमा शुभकामनाको ब्यानरसहित नेकपाका संस्थापक महासचिव पुष्पलाल श्रेष्ठ र जननेता मदन भण्डारीको ठूलो तस्वीर राखिएको थियो, जहाँ पुगेर तस्वीर खिचाउनेको पनि भीड देखिएको थियो । ठाउँठाउँमा पार्टी अध्यक्षद्वय ओली र प्रचण्डको तस्वीर अङ्कित होडिङ बोर्ड र कम्युनिष्टको अन्तर्राष्ट्रिय चिह्न हँसिया हथौडा र नेकपाको चनाव चिह्न सूर्यमा पनि तस्वीर खिचिएको थियो ।

कलाकार अशोक राई, माधव प्रधान लगायतले निरन्तर स्वर पस्किरहनुभएको थियो भने पञ्चेबाजासहित महिलाको विशेष प्रस्तुति गरिएको थियो । चियापनमा सहभागी हुनेलाई खजुरी, निमकिन, मिठाइ र केराले खुवाइएको थियो । कार्यक्रममा भित्र प्रवेश गर्न र बाहिर निस्कन फरक–फरक द्वारको व्यवस्था गरिएको थियो । कार्यक्रममा काङ्ग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा, सङ्घीय समाजवादीका अध्यक्ष उपेन्द्र यादव, राप्रपा नेपालका अध्यक्ष कमल थापा, राष्ट्रिय जनमोर्चाका अध्यक्ष चित्रबहादुर केसी, नेकपा माओवादी (क्रान्तिकारी) का नेता सिपी गजुरेल, मन्त्री तथा सांसद, संवैधानिक अङ्गका पदाधिकारी, नेपालस्थित कूटनीतिक नियोगका प्रमुख तथा प्रतिनिधि, सरकारका उच्चपदस्थ पदाधिकारी, सेवानिवृत्त पदाधिकारी, साहित्यकार, कलाकार, पत्रकार र सर्वसाधारणको उपस्थिति थियो ।

चियापानकै मौका पारेर कम्युनिष्ट आन्दोलन र विभिन्न विषयसँग सम्बन्धित पुस्तक पनि बिक्री वितरण गरिएको थियो । माओत्सेतुङ, पुष्पलाल, मदन भण्डारी, मोदनाथ प्रश्रितलगायतका पुस्तक सजाइएको थियो । पुस्तक मात्र होइन अल्लोको कपडासमेत बिक्री वितरणका लागि राखिएको थियो । कोट, टोपी, जुहारीलगायतका कपडासमेत नेता कार्यकर्ताले किनेका थिए ।विशिष्ट पाहुनालाई प्रधानमन्त्री तथा पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओली, वरिष्ठ नेता झलनाथ खनाल, माधवकुमार नेपाल, नेता वामदेव गौतम, महासचिव विष्णुप्रसाद पौडेल, प्रवक्ता नारायाणकाजी श्रेष्ठ र सचिवालय सदस्य ईश्वर पोखरेल, रामबहादुर थापा ‘बादल’, स्थायी समिति सदस्य अष्टलक्ष्मी शाक्यलगायतले स्वागत गर्नुभएको थियो । (रासस)

‘पानको पात माया तिमीलाई सम्झन्छु दिनको रात मर्स्याङ्दी सालल’साहेद यो गीत न सुन्ने कमै हुनुहुन्छ नेपालीहरु यही गीतका गायक बम बहादुर कार्कीको लाखौ नेपालीले खोजि गरिरहेका थिए।उक्त चाहनालाई कमल सरगमले पुरा गरेका छन।लोकप्रिय गायक बम बहादुर कार्की र उनकी श्रीमती शिब आले एकसाथ मिडियामा आएका छन्।

बम बहादुर कार्कीले गाएका धेरै गीतहरु चर्चामा आए तर उनका अन्तरबार्ता दुर्लभनै छन।सोहि क्रममा उनको प्रेम जोडीको अन्तरबार्ता एकसाथ मिडियामा देखिएको हो।अन्तरजातीय बिबाह गरेका बम बहादुर कार्कीलाइ शासुराली छिर्न निकै मुस्किल भो।बिहेको 9 बर्ष पछि मात्रै उनीहरु ससुराली पुगेका थिए।हेरौ यो भिडियो कुराकानी :

क्विटो, २९ असोज  -इक्वेडरमा इन्धनको मूल्य वृद्धिको विरोधमा करिब १० दिन अघिबाट शुरु भएको हिंसात्मक झडपमा परी छ व्यक्तिको मृत्यु भएको छ । प्रदर्शनको क्रममा १ हजार ५०७ व्यक्ति घाइते भएका सरकारले मङ्गलबार जानकारी दिएको छ ।यस प्रदर्शनको क्रममा १ हजार ३३० व्यक्ति पक्राउ परेका गृह मन्त्री मारिया पउला रोमोले बताउनु भएको छ । गत अक्टोबर १ मा राष्ट्रपति लेनिन मोरेनोले इन्धनको लागतलाई कम गर्दै सरकारी अनुदान अन्त्य गर्ने घोषणा गर्नुभएको थियो । जसको कारण १२३ प्रतिशतसम्म इन्धनको मूल्य वृद्धि हुने भएको थियो ।यो उपाय अन्तरर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषमा सहमति भएका सुधारमध्येको एक हो । जसले इक्वेडरलाई ४.२ अर्ब डलर क्रृण लिन मद्दत र्पुयाउँछ ।

सरकारी मुख्यालयनजिकै रहेको क्विटोको ऐतिहासिक केन्द्रमा आदिवासी समूह, किसान, विद्यार्थी र मजदुर युनियनको प्रतिनिधित्व गर्ने हजारौं व्यक्तिले प्रदर्शन जारी राखेका थिए ।इक्वेडरका राष्ट्रपति लेनिन मोरेनो आइतबार प्रदर्शन नेताहरुसंग धेरै घण्टासम्म बैठकपछि सरकारले नयाँ अनुदान योजनामा काम गर्ने दुबै पक्ष सहमत भएका थिए ।यस विरोध प्रदर्शनको क्रममा पक्राउ परेकामा ५७ जना विदेशी नागरिकहरू रहेका जसमध्ये धेरैलाई २४ घण्टा भित्र रिहा गरिएको मन्त्रीले जानकारी दिनु भएको थियो ।प्रदर्शनपछि १ हजार ५०७ जना सार्वजनिक स्वास्थ्य केन्द्रमा उपचार गरेका बताइएको छ । ती मध्ये ४ सय ३५ जना प्रहरी अधिकारीहरू समेत रहेका जनाइएको छ ।(रासस-सिन्हवा)

टोकियो, २९ असोज – जापान सरकारले हागिबिस नाम दिइएको आँधीबाट पुगेको जनधनको क्षतिका लागि दशौं लाख अमेरिकी डलर विनियोजन गरेको जनाएको छ । जापानको इतिहासमा निकै शक्तिशाली मानिएको यस आँधीबाट देशभर कम्तीमा ७४ जनाको मृत्यु भएको थियो ।हागिबिस आँधी गत शनिबार शुरु भएर देशैभर फैलिएको थियो । तिब्र बेग र वर्षाका कारण जनजीवन तहसनहस भएको थियो । देशका विभिन्न भागमा बाढी, पहिरो आएको थियो ।बुधबार मध्यसम्ममा आँधीका कारण मृत्यु हुनेको संख्या ७४ पुगेको छ । अझै पनि दर्जनौं मानिस बेपत्ता रहेको खोज तथा उद्धार निकायहरुले जनाएका छन् ।

प्रधानमन्त्री शिन्जो आबेले आँधी प्रभावित क्षेत्रका लागि आपतकालीन कोषबाट खर्च गर्नेगरी तत्काल ६५ लाख अमेरिकी डलर विनियोजन गरिएको जानकारी दिनुभयो । सरकारले आँधी प्रभावित ३०० भन्दा बढी नगरपालिकालाई अनुदानको रुपमा उक्त रकम वितरण गर्न लागेको हो ।प्रधानमन्त्री आबेले जनजीवन जतिसक्दो चाँडो सामान्य बनाउन सरकारले कुनै कसर बाँकी नराख्ने दृढता व्यक्त गर्नुभउको छ । बुधबार बिहानसम्म १० हजारभन्दा बढी घरपरिवारमा विद्युत सेवा उपलब्ध हुन सकेको छैन भने एक लाख १० हजारभन्दा बढी घरमा खानेपानीको अभाव छ ।

सरकारका प्रवक्ता योशिहिदे सुगाले आँधी प्रभावित इलाकामा खोज तथा उद्धारका कार्यहरुलाई युद्धस्तरमा सञ्चालन गरिरहेको जानकारी दिनुभयो । निकै भारी वर्षा भएका कारण नदीहरुमा पानीको सतह बढेको र देखिएको जमिनमा पनि हिलो जमेको छ, उहाँले बताउनुभयो ।प्रवक्ता योशिहिदेले स्थानीयबासीलाई पहिरो आउन सक्ने खतराका बारेमा सचेत रहन सूचना गरिएको बताउनुभयो ।आँधीबाट खासगरी देशको उत्तरपूर्वी भेग नराम्रोसँग प्रभावित भएको छ । फुकुसिमा क्षेत्रमा मात्र २६ जनाको ज्यान गएको थियो । (रासस-एएफपी)

खाँदबारी, २९ असोज:सङ्खुवासभाको भोटखोला गाउँपालिकाबाट पाँच किलोग्राम सुनसहित पक्राउ परेका २६ वर्षीय तोप्चेन भोटेलाई आज जिल्ला प्रहरी कार्यालयले सार्वजनिक गरेको छ ।चीनको तिब्बतबाट जिल्लाको किमाथाङ्का नाका हँुदै ठूलो परिणामको सुन ल्याइँदै गरेको विशेष सुराकीका आधारमा चेपुवा प्रहरीले तोप्चेनलाई भोटखोला–२ लिङ्गमको घट्टेखोलाबाट पक्राउ गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रहरी प्रमुख मिम लामाले जानकारी दिनुभयो ।प्रहरीले सोमबार तोप्चेनको झोला खानतलासी गर्दा ज्याकेटको गोजीभित्र रातो टेपले बाँधेर राखेको अवस्थामा पाँच थान टिल सुन फेला पारेको थियो । सुनसहित पक्राउ परेका उनलाई राजश्व अनुसन्धान कार्यालय हरिहर भवन ललितपुर पठाइने प्रहरीले जनाएको छ । (रासस)

भीमदत्तनगर, २९ असोज  :जङ्गली हात्तीको आक्रमणबाट कञ्चनपुरको शुक्लाफाँटा नगरपालिका–१ गणेशपुरका ६५ वर्षीय बलदेव बोहराको घटनास्थलमै मृत्यु भएको छ ।घरदेखि जङ्गलको बाटो भएर बाणीतर्फ जाने क्रममा आज दिउँसो बोहरालाई ज¬ङ्गली हात्तीको बथानले आक्रमण गरेको अस्थायी प्रहरी पोष्ट बन्साहाका प्रहरी सहायक निरीक्षक महादेव पन्तले जानकारी दिनुभयो ।“घरबाट बाणीतर्फ जाने क्रममा बाटोमा जङ्गली हात्तीको आक्रमणमा घटनास्थलमै मृत्यु भएको देखिन्छ” प्रहरी सहायक निरीक्षक पन्तले भन्नुभयो । केही सातायता जिल्लाका शुक्लाफाँटा, भीमदत्तनगरपालिका र बेदकोट नगरपालिकामा जङ्गली हात्तीले नोक्सान पु¥याउँदै आएको छ ।(रासस)

फिक्कल, २९ असोज – प्रतिकिलो दश लाख पर्ने उच्च मूल्यको जडीबुटी केशरको व्यावसायिक उत्पादन इलाममा शुरु गरिएको छ । जौवारी मल्टी परपोज एग्रीकल्चर एण्ड इन्भाइरोमेन्ट सेन्टरले इलामको माइजोगमाई गाउँ पालिका ६ को थुम्केडाँडा र जौवारी क्षेत्रमा सामूहिकरुपमा केशरको खेती शुरु गरेको हो ।भारतको कास्मिरबाट दुई मन केशरको बीउ ल्याएर थुम्के र जौबारीमा लगाइएको थियो । थोरै मात्रामा हिऊँ पर्ने र तुसारो पर्ने ठाउँमा यसको खेती गर्न सकिने बताइएको छ । सामुन्द्रिक सतहदेखि एक हजार ५०० देखि दुई हजार ५०० मिटको उचाइ केशरखेतीका लागि उपयुक्त मानिन्छ ।

परीक्षणका क्रममा गुणस्तरीय केशर उत्पादन भएको संस्थाले जनाएको छ । संस्थाका केशरखेती प्रवद्र्धक हरि कटवालका अनुसार कति उत्दपादन यस वर्ष हुन्छ भन्नेमा पनि अन्योल छ । पहिलो वर्ष भएकाले पनि परीक्षणका रुपमा लगाइएको उहाँले बताउनुभयो । पहिलो वर्षमा नै उत्साहजनक रुपमा यसको खेती फष्टाएको पनि उहाँले बताउनुभयो ।केशर उत्पादनका लागि धेरै फूलको आवश्यक्ता पर्दछ । फूलभित्रको रातो लुर्का सङ्कलन गरी सुकाएर बिक्री गर्ने गरिन्छ । करीब डेढ लाख सुगन्धित फूलबाट मात्र एक किलो केशर प्राप्त हुने सांसद टुण्डु शेर्पाले बताउनुभयो ।

अङ्ग्रेजीमा स्याफरोन भनेर चिनीने केशरखेती युरोपबाट शुरु भए पनि नेपालका केही भूभागमा यसको व्यावसायिक खेती शुरु भएको छ । केशरलाई नसा बलियो बनाउने, मुटु कलेजोको उपचारमा प्रयोग गरिने बताइन्छ । औषधीय गुण भएको केशर मसलाको रुपमा समेत प्रयोग गरिन्छ  यस खेतीले गाउँपालिकामा उत्साह बढाएको गाउँपालिकाका अध्यक्ष जीतबहादुर राईले बताउनुभयो । महँगो खेती भएकाले पनि यस खेतीले पर्यटन प्रवद्र्धनसँगै समृद्धितर्फ अगाडि बढाउने उहाँले बताउनुभयो । अहिले यस खेती हेर्नका लागि धेरै पर्यटक जाने गरेका छन् ।(रासस)

काठमाडौँ, २९ असोज -नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) का नेता तथा पूर्वप्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपालले नेपाल र नेपाली समाजको विशेषतालाई ध्यानमा राखेर विकासमा जोड दिनुपर्ने बताउनुभएको छ ।पार्टीले बडादशैँ, तिहार, नेपाल संवत्, छठलगायत पर्वका अवसरमा आज आयोजना गरेको शुभकामना आदानप्रदान तथा चियापन कार्यक्रममा उहाँले मुलुकको विकास र समृद्धिका लागि संसारको अनुभव लिएर अगाडि बढनुपर्नेमा जोड दिँदै कृषि क्षेत्रको विकासले समग्र देशको विकासमा प्रभाव पार्ने हुँदा यसको विकासका लागि लगानी वृद्धि गर्नुपर्ने बताउनुभयो ।

काठमाडौँको भृकुटीमण्डपमा जारी चियापान कार्यक्रममा पूर्वप्रधानमन्त्री नेपालले जलविद्युत् क्षेत्रको विकासमा गरिने लगानीले दीर्घकालमा राम्रो प्रतिफल प्राप्त हुने बताउँदै प्राकृतिक सौन्दर्य, पर्वतारोहणका क्षेत्रमा पूर्वाधार विकास गरी पर्यटनको अभिवृद्धि गर्न सकिने हुँदा त्यसतर्फ लाग्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । धार्मिक पर्यटनको पनि राम्रो सम्भावना रहेकाले धार्मिक सम्पदाको संरक्षण गर्नुपर्ने उहाँको भनाइ थियो ।(रासस)

बेझाड, पाल्पा, २९ असोज – ‘साथमा पैसा भयो भने सबैको हाई हाई, नभए कोही न कोही’ भनेझै थियो, रम्भा गाउँपालिका–२ फोक्सिङ्गकोटकी हुमीकुमारी पाँडेलाई । आठ वर्ष अघिसम्म गर्जो टार्नै हम्मे हम्मे थियो, कष्टकर जीवन थियो तर, अहिले उहाँको दैनिकी बदलिएको छ । विगतमा दुई छोराछोरीको पठनपाठन, घरायसी खर्च धान्न धौ धौ भए पछि अर्थोपार्जन लागि उहाँले २०६९ सालदेखि व्यावसायिक बाख्रापालन शुरु गर्नुभयो ।  बाख्रापालनका लागि हेफर इन्टरनेशनल नेपालबाट दश वटा माउ बाख्रा उपहार पाएपछि उहाँमा हौसला थपियो । बाख्रापालन शुरु गरेपछि क्रमिक रुपमा आम्दानी हुँदै गयो । खर्च कटाएर एक वर्षमा रु तीन लाख जति आम्दानी भएपछि यतिखेर उहाँ दङ्ग हुनुहुन्छ ।

“बाख्रा पालेर छोटो समयमा राम्रो आम्दानी भएको छ, पहिला दुई चार पैसा ऋण सापटी नदिने आफन्त, टाढिने छिमेकी अहिले नजिकिन थालेका छन्,” उहाँले विगतका दिन सम्झँदै भन्नुभयो – “श्रीमान् श्रीमती मात्र घरमा छौँ । दुई जनाले व्यवसाय धानेका छौँ । व्यवसाय बढाउँदै लाने सोच छ ।” पाँडेले गत वर्ष मात्र ११ खसीबोका बिक्री गरी दुई लाख आम्दानी गर्नुभयो । वर्षमा करीव १२÷१५ वटासम्म खसीबोका बिक्री गर्ने उहाँको फार्ममा हाल २५ माउ बाख्रासहित ५० बाख्रा छन् । खसीबोका बिक्रीबाट हुने आम्दानी गाउँकै सहकारीमा बचत गर्दै आउनुभएको छ उहाँले । हालसालै मात्र छ खसीबोका बिक्रीबाट रु ९० हजार कमाइ गर्नुभयो ।

आधुनिक खोर निर्माण गरेपछि उत्पादन वृद्धि हुदै गएको उहाँले बताउनुभयो । गाउँमा रहेको उपहार सामाजिक उद्यमी महिला सहकारीले गाउँ गाउँ पुगेर खसीबोका सङ्कलन गरी बिक्रीका लागी बजारको व्यवस्था गरेपछि सिङ्गो गाउँ नै यतिखेर बाख्रापालनतर्फ आकर्षित बनेको छ । सहकारीले तीन वर्ष अघिदेखि गाउँमा पुगेर कृषकले उत्पादन गरेका खसीबोका सङ्कलन गरी ग्राहकसम्म पु¥याउँदै आएको छ । कृषकलाई बजार खोज्ने समस्या छैन ।
वर्षमा करीब एक हजार खसीबोका सङ्कलन गरी बजार लैजाने गरेको सहकारीका व्यवस्थापक कृष्णमायाँ पाँडे मगर बताउनुहुन्छ ।“गत वर्ष ९५० खसीबोका सङ्कलन गरी बजार लग्यौँ,” उहाँले भन्नुभयो – “ यस वर्षको दशैंमा मात्रै २०५ वटा बिक्री गर्न सक्योैं । तिहारसम्म ४०० पु¥याउने योजना छ ।”

सहकारी आफैंले व्यापारी तथा ग्राहकमार्फत खसीबोका बिक्री गर्ने व्यवस्था गरेपछि बिक्रीका लागि झण्झट नभएको अर्की बाख्रापालक लक्ष्मी आलेले बताउनुभयो । आलेले यस पटकको दशैमा खसीबोका बिक्री गरेर रु ६५ हजार आम्दानी गर्नुभयो । “बाख्रा पालेर राम्रै कमाई भएको छ, सहकारीले बिक्री गर्ने व्यवस्था गरेपछि व्यवसाय गर्न हौसला मिलेको छ,” उहाँले थप्नुभयो ।दुर्गामाया सारुले पनि खसीबोका बिक्रीबाट राम्रै आम्दानी गर्दै आउनुभएको छ । बाख्रापालन व्यवसाय शुरु गरेपछि उहाँलाई चाडपर्वमा खर्च जुटाउन कुनै पिरलो छैन । सारुले खसीबोका बिक्रीबाट हालसालै रु ४७ हजार कमाउनुभयो ।

सहकारीले एक महिनामा कम्तीमा ४० र बढीमा ७० वटासम्म खसीबोका बजार पु¥याउने गरेको छ । यसरी खसीबोका गाउँबाट बजार पु¥याएर खपत गरेबापत सहकारीले प्रतिकिलो रु पाँच लिने गरेको छ । सो रकम संस्थाको कोषमा जम्मा हुँदै आएको छ ।सानो ठूलो तौल अनुसार प्रतिकिलो न्यूनतम ३९० देखि ४५० सम्ममा ज्यँुदो खसीबोका बिक्री हुँदै आएको छ । कृषकले सहकारीमा खबर गरेपछि सहकारीका सञ्चालक समिति सदस्य घर घर पुगेर सङ्कलन गर्ने र बजार पठाउने गर्छन् । कृषकका खसीबोका बजार पु¥याउन सहकारीले पाँच स्थानमा सङ्कलन केन्द्र स्थापना गरेको छ । सहकारीमा गाउँका ६१५ महिला आबद्ध छन् । सबैका घरघरमा बाख्रा पालिएको छ । कम्तीमा एक परिवारले चारदेखि बढीमा ७० सम्म बाख्रा पालेका छन् ।

सहकारीले गाउँमै पुगेर खसीबोका खरिद गर्न थालेपछि व्यावसायिक बाख्रापालनमा महिलाको आकर्षण बढ्दै गएको सहकारीका अध्यक्ष गङ्गीसरा सिङ्जाली बताउनुहुन्छ । उहाँका अनुसार वर्षमा एक परिवारले न्यूनतम ५० हजारदेखि तीन लाखभन्दा खसीबोका बिक्रीबाट आम्दानी लिइरहेका छन् । परम्परागत शैलीमा बाख्रापालन गरेका कृषकलाई उत्पादन वृद्धि गर्न आधुनिक खोर व्यवस्थापनमा ५० प्रतिशत सहयोग गरेपछि गाउँभरि नै बाख्रापालनको लहर आएको उहाँले बताउनुभयो । जिल्लाकै विकट र दुर्गममा पर्ने यस क्षेत्रका कृषकका उत्पादनलाई उपहार सामाजिक महिला उद्यमी सहकारीले बजार पु¥याइदिने प्रबन्ध मिलाएका कारण यहाँका महिला प्रतिष्पर्धामा गर्ने भावना जागेको छ । यस गाउँका महिलालाई अहिले बाख्रापालन आम्दानीको गतिलो माध्यम बनेको छ । आय वृद्धिसँगै यहाँका महिलाको दैनिकी नै बदलिएको छ । (रासस)

निजगढ, २९ असोज -पूर्व–पश्चिम राजमार्गअन्र्तगत बाराको अम्लेखगञ्जदेखि रौतहटको चपुर खण्डमा पर्ने पथलैया जङ्गलमा जङ्गली जनावरका कारण दुर्घटनाको जोखिम बढेको छ ।दैनिक हजारौँ सवारीसाधन हिड्डुुल गर्ने सडकमा जङ्गली जनावरले एक्कासी सडक वारपार गर्दा जोखिम बढेको हो । बासस्थान र आहाराको खोजीमा राजमार्गमा दिनको समयमा बादर, हरिण, निलगाई, बदेल तथा रातको समयमा हात्ती लगायतका जङ्गली जनावर निस्कदा यात्रा असुरक्षित हुन थालेको सवारी चालकहरुले बताएका छन् ।

वन जङ्गलमा पाइने कन्दमूल र फलफूलका बिरुवा मासिँदै जादा आहारको अभावमा वन्यजन्तुहरु राजमार्गमा आउने गरेको जानकारहरु बताउछन् । राजमार्गमा हिड्ने यात्रुहरुले रमाइलोका लागि बादरलाई खानेकुरा दिँदा सडकमा बादरको सङ्ख्या बढ्ने गरेको छ । सवारीसाधनको चाप रहेको सडकखण्डमा बादरको चापका कारण सवारी दुर्घटना हुने गरेको जिल्ला ट्राफिक प्रहरी कार्यलय बाराका प्रमुख तथा ट्राफिक प्रहरी निरिक्षक विश्वविजय ढकालले बताउनुभयो ।

पूर्व–पश्चिम राजमार्गमा सवारीको चाप दैनिक एकैनासको हुने र जङ्गली जनावरले अचानक सडक वारपार गर्दा दुर्घटनाको जोखिम दैनिक बढ्ने गरेको ट्राफिक प्रहरी निरीक्षक ढकालको भनाइ थियो ।अमलेखगञ्जदेखि चपुरसम्मको ५१ किलोमिटरमध्ये ४७ किलोमिटर सडक जङ्गल क्षेत्र रहेको छ । जङ्गलमा कन्दमूल र फलफूल पाइने भएपनि विभिन्न सवारी साधनमा यात्रारत् यात्रुले विभिन्न खाने कुरा दिने गरेका कारण जङ्गली जनावर सडकको छेउछाउमा आउने गरेका छन् । ठूलो जङ्गल भएका कारणपनि एक भागबाट अर्काे भागमा वारपार गर्ने गर्दछन् । त्यहाँको ४७ किलोमिटर मध्ये चार किलोमिटर एकतर्फी र बाँकी ४३ किलो मिटर दुवैतर्फ जङ्गल छ ।(रासस)

काठमाडौँ, २९ असोज -ऐतिहासिक, पुरातात्विक, धार्मिक र सांस्कृतिक दृष्टिले महत्वपूर्ण मैतीदेवी मन्दिरको करीब एक रोपनी जग्गा वरिपरिबाट मिचिएको छ । पशुपतिनाथ मन्दिर जत्तिकै पुरानो ऐतिहासिक महत्व बोकेको मन्दिर क्षेत्र वरिपरिबाट मिचिएर खुला स्थान साँघुरिँदै जान थालेको स्थानीयवासीको गुनासो छ । मन्दिर क्षेत्रमा रहेको १४ रोपनी जग्गामध्ये विसं २०५७ मा तीन रोपनी जग्गा नर्सरीलाई दिइएको छ । वडा कार्यालयले नर्सरी सञ्चालन गर्न जग्गा दिएपछि मन्दिर क्षेत्र अस्तव्यस्त बनेको दर्शनार्थी रामसुन्दर बजगाईंले गुनासो गर्नुभयो ।  मन्दिरको जग्गाबाट नर्सरी हटाउन पहल भइरहेको मैतीदेवी मन्दिर क्षेत्र प्रबन्ध समितिले जनाएको छ ।

स्थानीय तहमा निर्वाचित जनप्रतिनिधि नहुँदा शहरी विकास तथा भवन निर्माण विभागले तोकेको कर्मचारी संयन्त्रले मन्दिर सञ्चालन गर्ने गरेको थियो । हाल काठमाडौँ महानगरपालिका वडा नं ३० का अध्यक्षको अध्यक्षतामा मन्दिर क्षेत्र प्रबन्ध समिति बनेको छ ।समितिले मन्दिर क्षेत्रलाई सुन्दर एवं आकर्षक बनाउन विभिन्न कार्यक्रम बनाउन लागेको अध्यक्ष दलबहादुर कार्कीले सुनाउनुभयो । बाक्लो बस्तीका बीचमा रहेको धार्मिक आस्थाको केन्द्रलाई व्यवस्थित बनाई आन्तरिक एवं बाह्य पर्यटक आकर्षित गर्ने वडाको योजना छ ।

मन्दिर व्यवस्थित बनाउन सञ्चालन निर्देशिका मस्यौदा गरी काठमाडौँ महानगरपालिका कार्यपालिकामा पेश गरिएको समिति सदस्य विश्वराज रेग्मीले बताउनुभयो । नगर कार्यपालिकाले निर्देशिका पारित गरेपछि नर्सरीलाई हटाई मन्दिर क्षेत्र थप आकर्षक र व्यवस्थित गर्न लागिएको हो । मैतीदेवी मन्दिरअघिको धर्मशाला चार वर्षअघिको भूकम्पले भत्किएपछि अझै पुनःनिर्माण हुन सकेको छैन ।

पशुपतिनाथमा गाईले दूध चढाएपछि खनेर हेर्दा ठूलो ढुङ्गा भेटिएको थियो । ढुङ्गालाई बञ्चरोले हान्दा तीन टुक्रा भयो । एक टुक्रा हालको पशुपतिनाथ मन्दिरमै रहेको छ । अर्को टुक्रा ज्ञानेश्वरको महादेव मन्दिरमा छ । तेस्रो टुक्रामा मैतीदेवी मन्दिर बनेको किंवदन्ती प्रचलित छ । पशुपतिनाथ मन्दिरको तुलनामा मैतीदेवी ज्ञानेश्वरको महादेव मन्दिर ओझेलमा परेको स्थानीयवासीको गुनासो छ । (रासस)

बेत्रावती, २९ असोज-नुवाकोटको बट्टार बजारमा बुधबार तारकेश्वर गाउँपालिका–५ का पाँच वर्षका बालक युनिक तामाङलाई ठक्कर दिने बा. ४ ख ७५०४ नं.को बसमा पीडित परिवार तोडफोडमा उत्रिएपछि सुरक्षा दिँदै प्रहरी । बालकको मृत्यु भएको बिरोधमा पीडित परिवार र स्थानीयवासीले बसमा तोडफोडसहित आगजनी गरेका छन् भने बजार क्षेत्रमा यातायात सञ्चालनमा अवरोध पु¥याएका छन् । (रासस)

नुवाकोट, २९ असोज  -नुवाकोटको बट्टार बजारमा बसले किच्दा एक बालकको मृत्यु भएको छ । तारकेश्वर गाउँपालिका–६ गोस्र्याङ घर भएका प्रताप तामाङका ६ वर्षीय छोरा युनिक तामाङको आज दिउँसो केरुङ यातायातको बा ४ ख ७५०४ नम्बरको बसले किच्दा ज्यान गएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयले जनाएको छ ।
बालकको घटनास्थलमै ज्यान गएपछि आक्रोशित स्थानीयले चालकलाई सख्त घाइते हुने गरी कुटेका छन् भने बस तोडफोड भएको छ । घाइते चालकको स्थानीय स्वास्थ्य संस्थामा उपचार भइरहेको छ । मृतकका आफन्तले बसलाई जलाउने प्रयास गरेपछि भीड तितरवितर पार्न प्रहरीले पाँच सेल अश्रुग्याससमेत प्रहार गरेको थियो । मृतकका आफन्तले दोषीलाई कडा करवाही र पीडित परिवारलाई उचित क्षतिपूर्ति दिन माग गरेर बट्टार बजार बन्द गरेका छन् । (रासस)

इनरुवा, २९ असोज – सुनसरीको धरान उपमहानगरपालिका तिनकुनेस्थित कोशी राजमार्गमा आज सवारी दुर्घटनामा एकको मृत्यु भएको छ । मृत्यु हुनेमा इटहरी उपमहानगरपालिका १९ का ६१ वर्षीया कालीमाया राई रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सुनसरीले जनाएको छ ।इटहरीबाट धरानतर्फ जाँदै गरेको को २१ प २३६१ नम्बरको स्कुटरलाई सोही दिशातर्फ जाँदै गरेको को १ ख १९३० नम्बरको बसले पछाडिबाट ठक्कर दिँदा स्कुटर पछाडि सवार राईको घटनास्थलमै मृत्यु भएको सुनसरीका प्रहरी नायब उपरीक्षक विनोद शर्माले जानकारी दिनुभयो ।स्कुटर चालक उहाँको श्रीमान् जयबहादुर राई सामान्य घाइते भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सुनसरीले जनाएको छ । स्कुटी, बस र बस चालक प्रहरीको नियन्त्रणमा रहेको छ । (रासस)

धनगढी, २९ असोज -कैलाली र कञ्चनपुर जिल्लाका किसानलाई यतिबेला वर्षे धान बाली काटेर भित्र्याउने चटारो बढेको छ । धान बेचेर खर्चको जोहो गर्नुपर्ने हुँदा चाडबाडको समयमा पनि आफूहरुलाई धान भित्र्याउने चटारो बढेको स्थानीय कृषकले बताएका छन् ।अधिकांश क्षेत्रफलको जग्गामा असार महीनामा रोपिएको धान यतिबेला पाकेर पहेँलपुर भएको छ । किसानको मुख्य आम्दानी स्रोतको रुपमा धान बाली रहेको छ । धान बेचेर नै घरायसी र अन्य खर्चको जोहो कृषकले गर्दै आएका छन् । “दशैँमा खर्च नभएर समस्या भयो”, कैलालीको गेटा गाउँका किसान हरि चौधरीले भन्नुभयो, “तिहार नजिक आउँदै गर्दा धान पनि पाकेकाले काटेर खर्च जुटाउनै प¥यो ।”

धान काट्ने र झार्ने काममा आधुनिक कृषि औजारको प्रयोग बढ्न थालेपछि समयको बचत हुनुका साथै परिश्रमसमेत कम लाग्न थालेको अर्का किसान लोकेश जोशी बताउनुहुन्छ । “खेत खनजोत र कृषिउपज ढुवानी गर्दा पहिलेको जस्तो राँगा र गोरुगाडाको प्रयोग घटेर ट्र्याक्टर, धान काट्ने र झार्ने काममा आधुनिक मेशिनको प्रयोग बढ्दा निकै सहज भएको छ”, जोशीले भन्नुभयो, “समयमै मलखाद, बीउबिजन, सिँचाइजस्ता समस्या भने हट्न नसक्दा समस्या हुने गरेको छ ।”

जिल्लाको दक्षिणी क्षेत्रका भजनी, टीकापुर, नारायणपुर, धनसिंपुर, लालबोझी, जानकीनगर, जोशीपुर, बसौटी, दरख, पवेरा, हसुलियालगायतका क्षेत्रमा धान बालीको उत्पादन अन्य क्षेत्रको भन्दा बढी हुने गरेको छ । कृषकले आफूलाई आवश्यक पर्ने धान घरमा भण्डारण गरी बढी भएको धान स्थानीय व्यापारीलाई बिक्री गर्ने गर्दछन् । धान उत्पादनका लागि उर्बर मानिएको कैलाली जिल्लामा झण्डै ७२ हजार ५०० हेक्टर जग्गामा धानखेती हुँदै आएको छ । दुई तराईका जिल्ला कैलाली र कञ्चनपुरमा उत्पादन हुने धान प्रदेशका पहाडी जिल्लाहरुमा समेत आपूर्ति हुने गरेको छ । कैलाली, कञ्चनपुरलगायतका जिल्लामा चाडपर्वको समयमा नयाँ धानको चामल पिँधेर बनाइने पीठोबाट न्वागी, माणा, सिरौला ढिक्रीजस्ता स्थानीय खानाका परिकार पकाएर खाने चलन भएकाले पनि किसानलाई धान काट्ने चटारो बढेको हो ।

धान काट्नु अघि नयाँ धानको बाला काटेर आ आफ्नो घरको दैलोमा र कूलदेवताको मन्दिरमा गोवरले टाँसेर पूजा गर्ने परम्परा पनि यो प्रदेशमा रहेको छ । गाईको गोबरले घरको दैलोमा टाँस्ने कामलाई ‘देली बालो’ लगाउने भनिन्छ ।धान बालीको उत्पादन घट्नेः यस वर्ष पर्याप्त वर्षा नभएकोले कैलाली कञ्चनपुर जिल्लामा वर्षे धान बालीको उत्पादन विगतको भन्दा घट्ने अनुमान कृषि प्राविधिकको छ ।

कृषि निर्देशनालय दीपायलका निर्देशक यज्ञराज जोशीले यस वर्ष धान बालीका लागि चाहिने वर्षा प्रयाप्त नभएको र हाइब्रिड (वर्णशङ्कर) जातको सिन्दुरी र गरिमा धान खेतीमा बाला लाग्न नसकेको समस्याले धान उत्पादन घट्न सक्ने देखिएको बताउनु भयो ।“कैलाली र कञ्चनपुर जिल्लामा गरिएको गरिमा र सिन्धुरी जातको धानमा बाला लाग्न नसकेको कृषकको गुनासोका विषयमा अध्ययन निरीक्षण गरेका छौँ”, निर्देशक जोशीले भन्नुभयो, “आगामी केही दिनमा यस विषयमा प्रतिवेदन तयार गरी प्रदेशको भूमि व्यवस्था कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयमा पेश गर्दैछौँ ।”(रासस)

काठमाडौँ, २९ असोज -निकै उतार चढावका बीच कारोबार हुँदै आएको सुनको मूल्य नेपाली बजरामा आज प्रतितोलामा रु १०० कम भएको छ । नेपाल सुन चाँदी व्यवसायी महासङ्घका अनुसार आज छापावाला सुनको मूल्य प्रतितोला रु ७० हजार ६०० कायम भएको छ । मङ्गलबार स्थानीय बजारमा छापावाला सुन प्रतितोला रु ७० हजार ७०० मा खरीद बिक्री भएको थियो ।

सोमबारको तुलनामा मङ्गलबार भने सुनको मूल्य तोलामा रु ७०० वृद्धि भएको थियो । त्यसैगरी तेजाबी सुनको मूल्य पनि प्रतितोला रु १०० घटेको छ । आज तेजाबी सुनको मूल्य प्रतितोला रु ७० हजार ३०० निर्धारण गरिएको महासङ्घले जनाएको छ । मङ्गलबार तेजाबी सुन प्रतितोला रु ७० हजार ४०० मा कारोवार भएको थियो । यस्तै चाँदीको मूल्यमा पनि सामन्य गिरावट आएको छ । चाँदी प्रतितोला रु १० घटेर तोलाको रु ८५० मा खरीद बिक्री भइरहेको महासङ्घले जनाएको छ । (रासस)