काठमाडौँ, ८ माघ – धितोपत्र बजारमा कारोबार मापक नेप्से परिसूचक आज नयाँ उचाइमा पुगेको छ । लगातार उकालो लाग्दै आएको बजार दोहोरो अंकले उकालो लागेर नयाँ बिन्दुमा पुगेको छ । नेपाल स्टक एक्सचेञ्जका अनुसार नेप्से ३१.८७ बिन्दुले उकालो लागेर दुई हजार ३७४.६४ मा पुगेको छ । यस्तै ठूला कम्पनीको शेयर कारोबार माापन गर्ने सेन्सेटिभ परिसूचक २.५९ ले उकालो लागेर ४४५.५९ मा पुगेको छ ।

सात अर्ब ७९ करोड ८५ लाख २८ हजार ४३३ मूल्यमा खरिद बिक्री भए । आजको कारोबारसँगै बजार पूँजीकरण झण्डै रु ३२ खर्बको हाराहारीमा पुगेको छ । नेप्सेमा भएको सुधारसँगै रु ३१ खर्ब ८९ अर्ब ९५ करोड ७३ लाख ५० हजार बराबरको बजार पूँजीकरण भएको छ ।

कारोबार भएका कूल १२ उपसमूहमध्ये आज दुई उपसमूहको शेयर उकालो लाग्यो भने १० उपसमूहको शेयर ओरालो लागेको छ । बैंकिङ ३.८३ र सामूहिक लगानी कोष ०.०५ ले ओरालो लागेको छ । निर्जीवन बीमा, जीवन बीमा र लघुवित्त उपसमूहमा बहार आउँदा बजारले नयाँ लय समातेको छ । यस्तै व्यापार २.४७, होटल १३.६२, विकास बैंक ३१.३८, जलविद्युत् ६८.२९, वित्त ३१.९८, निर्जीवन बीमा ५४०.२३, उत्पादन २६.१३, अन्य १७.४८, लघुवित्त १५४.१६ र जीवन बीमा ४४३.४३ ले उकालो लागे ।

कारोबारका आधारमा आज नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्सक कम्पनी शीर्ष स्थानमा रहेको छ । सो कम्पनीको रु ५३ करोड ३३ लाख १२ हजार ४२१ बराबरको कारोबार भई शीर्ष स्थानमा रह्यो । यस्तै नेको इन्स्योरेन्स रु २६ करोड ६४ लाख ४८ हजार २१३, नेपाल पुनरबीमा कम्पनी रु २२ करोड ९९ लाख ४७ हजार २२१, शिखर इन्स्योरेन्स रु २२ करोड ८२ लाख ६१ हजार ७७२, नेशनल लाइफ इन्स्योरेन्स रु २१ करोड ४४ लाख ५६ हजार १६७, प्रभु बैंक रु २१ करोड ४३ लाख ५० हजार ९४३, नेपाल दूरसञ्चार कम्पनी रु २१ करोड तीन लाख ६४ हजार ६४८, एनआइसी एशिया बैंक रु १६ करोड १६ लाख ३५ हजार ८४४ र अरुण काबेली पावर कम्पनी रु १३ करोड ६८ लाख बराबरको कारोबार भई शीर्ष स्थानमा रहे ।

कारोबारका आधारमा सर्पोट माइक्रोफाइनान्स १०, स्वाभिमान लघुवित्त ९.९८, सिद्धार्थ इन्स्योरेन्स ९.९७, महिला सहयात्रा माइक्रोफाइनान्स ९.९६, गरिमा विकास लघुवित्त ९.९६, आशा लघुवित्त ९.९६, गुराँस लघुवित्त ९.९४, सूर्योदय लघुवित्त ९.९४ र इन्फिनिटी लघुवित्तका लगानीकर्ताले ९.९४ प्रतिशतले कमाए ।

यसैगरी नारायणी डेभलपमेन्ट बैंक ६.७०, नेपाल हाइड्रो ४.२५, बरुण हाइड्रोपावर ३.३३, बैंक अफ काठमाण्डू २.१३, सनराइज म्युचुअल फण्ड १.९६, मन्जुश्री फाइनान्स १.६५, नबिल इक्विटी फण्ड १.६३ र सनराइज बैंकको ऋणपत्रका लगानीकर्ताले १.६३ प्रतिशतले गुमाए ।(रासस)

विराटनगर, ८ माघ – पछिल्लो समयमा बेतबाट बुनेका सामानप्रति मानिसको आकर्षण बढ्न थालेको छ । बढ्दो आकर्षणसँगै यसको व्यवसाय पनि फस्टाउँदै गएको छ ।कम मेहनत र थोरै लगानीबाट शुरु हुने यो व्यवसायबाट नाम र दाम दुबै कमाउन सकिने पूर्वाञ्चल बेत बाँस उधोगका सञ्चालक लक्ष्मी श्रेष्ठको भनाइ छ । विसं २०४९ देखि विराटनगरस्थित बसपार्क छेउमा बेतका सामान बनाएर बेच्दै आइरहनुभएका व्यवसायी श्रेष्ठले बेतको उत्पादन नेपालमा कमै मात्रामा हुने गरेको जानकारी दिनुभयो । उहाँले बेतबाँसका सामान बनाउन छिमेकी राष्ट्र भारतबाट बेत मगाउने गरेको जानकारी दिनुभयो ।

बेतबाट कुर्सी, टेबल, ह्याङ्गर, सोफा, लठ्ठी, बच्चाको झलुङ्गा, पलङ, टुल, ढकीया, टेलिफोन राख्ने स्ट्याण्ड, मुढा, ¥याक जस्ता सामान बन्ने गरेको छ । बेत खरीद गर्दा मुठाको हिसाबले खरीद गर्नुपरेको र एक मुठाको रु एक हजार २०० भारतीय रुपैयाँ पर्ने गरेको उहाँको भनाइ छ । उहाँका अनुसार एक मुठामा २० देखि २५ वटा बेत हुन्छन् । हेर्दा सजिलो व्यापार व्यवसाय भए पनि बेत ल्याउने झन्झटिलो छ । भन्सारमा धेरै समस्या झेल्नुपरेको अनुभव व्यवसायी श्रेष्ठको छ ।

शुरुमा व्यापार राम्रो नभए पनि यसप्रति बढ्दो मानवीय रुचि र आकर्षणले यो व्यापार फस्टाउँदै गएको छ । व्यापार पनि राम्रै चलेको अनुभव व्यवसायी श्रेष्ठको छ । “सामान बनाउनका लागि यहाँ दक्ष जनशक्ति वा मजदूरको अभाव छ”, उहाँले भन्नुभयो, “यस कार्यका लागि भारतबाट मजदूर ल्याउनुपर्ने अवस्था छ ।” विशेषगरी चाडपर्व र बिहेको लगनका समयमा यसको सामान बनाउन भ्याइनभ्याइ हुन्छ, उहाँले भन्नुभयो । मजदूर पाइए पनि बेतका सामान बनाउन तालीम प्राप्त कालीगढले मात्र सक्ने उहाँको भनाइ छ ।

यस उद्योगबाट उत्पादित सामान मोरङ, सुनसरी, झापा र धनगढी बजारसम्म बिक्री हुने गरेको व्यवसायी श्रेष्ठको भनाइ छ । बेतबाट बनेका बच्चाको झलुङ्गाको मूल्य रु तीन हजार ५०० देखि छ हजार, लुगा स्टेन्डको रु एक हजार ८०० देखि रु तीन हजार, मुढाको रु एक हजारदेखि दुई हजार २००, कुर्सीको रु एक हजार ८०० देखि चार हजार र सोफाको सेट रु २० हजारदेखि ५५ हजार पर्ने गरेको बताइएको छ ।रोजगारको अभावमा वर्षेनी विदेशिने युवाले यस्ता सीप सिक्न सके स्वदेशमै राम्रो आम्दानी गर्न सक्ने यहाँको व्यवसायीको भनाइ छ ।(रासस)

विराटनगर, ८ माघ- भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयले एक वर्षका अवधिमा उल्लेखनीय प्रगति हासिल गरेको छ । लगभग ७३ प्रतिशत कृषक घरधुरी रहेको प्रदेशमा कृषि क्षेत्रको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको ३७ प्रतिशत योगदान रहेको छ ।

कृषि अनुदान प्रणालीलाई कानूनतः दिगो रुपमा व्यवस्थापन गर्न प्रदेश मन्त्रिपरिषद्बाट कृषि व्यवसाय प्रवद्र्धन अनुदान ऐन मस्यौदा तयारीका लागि सैद्धान्तिक सहमति लिई प्रस्तावित ऐनको मस्यौदा तयार गरी प्रदेशसभाको आगामी अधिवेशनमा प्रस्तुत गरिने भूमि व्यवस्था राज्यमन्त्री रामबहादुर मगरले जानकारी दिनुभयो । उहाँले कृषि क्षेत्रको उत्थान एवं विकास गर्न नीतिगत, संरचनात्मक सुधार र सुशासन प्रवद्र्धनमा मन्त्रालय लागिपरेको जानकारी दिँदै कृषिसँग सम्बन्धित कार्यालय प्रत्येक जिल्लामा हुनुपर्ने औँल्याउनुभयो ।

उहाँका अनुसार अनुदान प्रणालीको झन्झटिलो प्रक्रियालाई सरलीकृत गरी सबै निवेदककहाँ प्राविधिकमार्फत स्थलगत अनुगमन गरी प्राप्त प्रतिवेदनका आधारमा कृषि अनुदान वितरण गरिएको छ । प्रदेश सरकारको अधिकार क्षेत्रमा रहेका सहकारीको दर्ता, नवीकरण तथा नियमनका लािग प्रदेश सरकारी ऐनमा व्यवस्था भएबमोजिम इटहरीमा सहकारी रजिष्ट्रार कार्यालय स्थापना भएको छ । कोभिड–१९ को सङ्क्रमणमा भएको बन्दाबन्दीका कारण कृषि व्यवसायमा भएको क्षति हेरी राहत उपलब्ध गराउन कृषि व्यवसाय राहत कार्यक्रम कार्यविधि स्वीकृत गराई एक हजार ६८० घरघुरीलाई रु सात करोड ९१ लाख ७४ हजार राहत उपलब्ध गराइएको छ ।

आर्थिक वर्ष २०७६÷७७ का अधिकांश कार्यक्रम कोभिडका कारण कार्यान्वयन हुन नसकेकाले मन्त्रालयको कुल बजेटको ५५ प्रतिशत वित्तीय प्रगति अर्थात् कुल बजेट रु दुई अर्ब ८३ करोड ४७ लाख ४० हजारमध्ये रु एक अर्ब ५६ करोड २२ लाख ५० हजार खर्च भएको मन्त्रालयका प्रवक्ता राजेन्द्र उप्रेतीले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार सोही आवमासार्वजनिक सूचना गरी अनुदानग्राहीसँग सम्झौता गरिएका तर कोभिड–१९ का कारण सम्पन्न गर्न नसकिएका करीब रु ७५ करोड ५२ लाखका कार्यक्रम चालु आवमा बजेटको व्यवस्था गरी सम्पन्न गर्ने प्रबन्ध मिलाइएको र सबै कार्यक्रम हाल कार्यान्वयनमा छन् ।

मन्त्रालयले खाद्यान्न बाली विकासमा मकै उत्पादकत्व अभिवृद्धि कार्यक्रमअन्तर्गत मध्यपहाडमा १९ क्षेत्रमा प्रति ५० हेक्टरको दरले ९५० हेक्टर क्षेत्रफलमा कार्यक्रम सञ्चालन गरेको, ४० हेक्टर क्षेत्रफलमा खाद्यान्न बीउ उत्पादन शुरुआत गरी आगामी वर्ष १०० मेट्रिक टन बीउ उत्पादन, तीन स्थानमा करीब ४५ मेट्रिक टन क्षमताको बीउ भण्डारण पूर्वाधार तयार तथा झापाको गौरादहमा करीब ४०० मेट्रिक टन क्षमताको खाद्यान्न बीउ भण्डारण निर्माण भएको छ ।

मन्त्रालयले चैते धान विशेष सहयोग कार्यक्रमअन्तर्गत २५९ हेक्टर क्षेत्रका लागि रु २५ लाख ९० हजार प्रोत्साहन अनुदान वितरण गरेको, सघन बाली विकास आयोजनाबाट २० समूहमा २५० हेक्टर क्षेत्रफलमा सिँचाइ कुलो मर्मत तथा यन्त्र उपकरण प्रयोगले उत्पादन लागत र श्रम न्यूनीकरण हुनाका साथै बाली सघनतामा वृद्धि भएको जनाएको छ ।

तरकारी, फलफूल र मसलाबाली विकास, कागती मिशन कार्यक्रमअन्तर्गत १५ हेक्टर क्षेत्रफलमा २९ नयाँ कागती बगंैचा विस्तार भएको र यसबाट आगामी चार वर्षपछि १५० मेट्रिक टन कागतीको उत्पादन क्षमता बढ्ने, सात हेक्टर क्षेत्रफलमा किबीका २२ बगंैचा स्थापना गरी तीन वर्षपछि १०० मेट्रिक टन उत्पादन क्षमता बढाउने काम मन्त्रालयले एक वर्षका अवधिमा गरेको छ ।

यस्तै ५४ व्यावसायिक फलफूल बगैंचा स्थापना गरिएको, सुन्तला बगैंचा व्यवस्थापन एवं सुदृढीकरण गरी एक हजार मेट्रिक टन उत्पादन बढ्ने भएको, विभिन्न जिल्लाका २८ स्थानमा राजमार्ग आसपासका ३०० कृषकले २० हेक्टरमा आधुनिक तरिकाले मौसमी तथा बेमौसमी तरकारी खेती शुरु गरेको र यसबाट वर्षेनी ३०० मेट्रिक टन उत्पादन क्षमता बढ्ने भएको, २६ स्थानका १५ हेक्टर क्षेत्रफलमा रोगग्रसित अलैंची बगैंचा प्रतिस्थापन गरी अलैंची बगैंचा सुदृढीकरण गरिएको, अदुवा मिशनअन्तर्गत नौ स्थानमा ४२ हेक्टर क्षेत्रफलमा अदुवा क्षेत्र विस्तार गरिएको र रु एक करोड ४१ लाख सहयोगमा ११ साना चिया उत्पादन उद्योगलाई चिया प्रशोधन तथा चिया क्षेत्र विस्तारमा सहयोग गरिएको, ८२ हजार ४६४ रोगी पशुपक्षीको उपचार गरेको, जिल्लास्तरमा २५ व्यावसायिक बाख्रापालक र २४ बङ्गुरपालक कृषकलाई गोठ÷खोर सुधार गर्न रु दुई लाखको दरले रु ९८ लाख अनुदान उपलब्ध गराइएको मन्त्रालयले जनाएको छ ।

झापा र मोरङमा दुई मत्स्य ह्याचरी निर्माण गरी प्रदेशका मत्स्यपालकलाई सहुलियत दरमा भुरा उपलब्ध गराई माछा उत्पादनमा आत्मनिर्भर हुन सहयोग पुग्ने गरी करीब १८ दशमलव ४५ हेक्टर क्षेत्रफलका नयाँ पोखरी र दुई दशमलव आठ हेक्टरका पुरानो पोखरी सुधारका लागि अनुदान उपलब्ध गराई वार्षिक रुपमा थप ७५ मेट्रिक टन माछा उत्पादन गर्ने पोखरी निर्माण गरिएको मन्त्रालयले एक वर्षका प्रगतिमा जनाएको छ ।

हुलाकी मार्ग लक्षित दुग्ध उत्पादन कार्यक्रमबाट गत वर्षबाट शुरु भएका हुलाकी मार्ग क्षेत्रका चार सहकारीलाई दूध उत्पादनका लागि रु एक करोड पाँच लाख सहयोग उपलब्ध गराइएको, प्रदेशका दुई सहकारी र एउटा निजी दुग्ध उद्योगलाई दैनिक १६ हजार ५०० लिटर दूध ढुवानी गर्न ट्याङ्कर उपलब्ध गराइएको, प्रदेशभर ५६ युवालाई युवा लक्षित कार्यक्रममार्फत सहयोग गरी वार्षिक २५ मेट्रिक टन च्याउ, एक हजार ३५० केजी मह र ४०० मेट्रिक टन तरकारी उत्पादन हुने गरी ग्रामीणस्तरमा रोजगारी सिर्जना गरिएको छ ।

भोजपुर, उदयपुर र सुनसरीमा १९५ मेट्रिक टनको तरकारी चिस्यान पूर्वाधार र मोरङमा ३५ मेट्रिक टन क्षमताको माछा चिस्यान केन्द्रको निर्माण गरी छ कृषि उपज सङ्कलन केन्द्र निर्माण र तेह्रथुम, म्याग्लुङमा करीब एक हजार मेट्रिक टन क्षमताको शीतगृह निर्माणको अन्तिम चरणमा रहेको बताइएको छ । कृषि पर्यटन प्रवद्र्धन तथा पूर्वाधार विकासका लागि १२ स्थानमा रु एक करोड ८५ लाख खर्च गरिएको, प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनातर्फ १८८ पकेट र ८६ ब्लक विकास कार्यक्रममार्फत सिंचित क्षेत्र विस्तार, करीब आठ हजार ३०० हेक्टर क्षेत्रफलमा खाद्यान्न बाली, फलफूल, तरकारी गरी जम्मा क्षेत्र विस्तार भएको र च्याउतर्फ ४५ हजार केजी बीउ खपत हुने क्षेत्र विस्तार गरिएको तथा मौरीतर्फ एक हजार ६०० घार थप गरिएको मन्त्रालयका सचिव नीलु दाहालले जानकारी दिनुभयो ।

यस्तै फिक्कल इलाममा सूर्योदय नगरपालिकासँग समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरी चिया परीक्षण तथा प्रवद्र्धन केन्द्र निर्माण अघि बढाइएको तथा चालु आवमा नगरपालिकालाई सशर्त अनुदानस्वरुप रु १२ करोड उपलब्ध गराइएको छ । उहाँले चालु आवमा दमक नगरपालिकामा प्राङ्गारिक कृषि बजार निर्माणका लागि रु तीन करोड र बेलका नगरपालिकालाई शीतगृह निर्माण गर्न रु दुई करोड अनुदानस्वरुप उपलब्ध गराएकाले प्रदेशमा केही समयकै अन्तरालमा कृषि क्षेत्रमा ठूलो परिवर्तन आउने विश्वास सचिव दाहालले व्यक्त गर्नुभयो ।

काठमाडौँ, ८ माघ – चालू आर्थिक वर्ष २०७७÷७८ को पहिलो छ महिनामा विदेशी वस्तुको आयातमा कमी आउँदा निर्यातमा वृद्धि भएको छ । भन्सार विभागले सार्वजनिक गरेको छ महिनाको (साउनदेखि पुस मसान्तसम्म) तथ्याङ्क अनुसार ५ प्रतिशत आयातमा कमी आउँदा ६ प्रतिशतले निर्यातमा वृद्धि भएको हो । विभागको तथ्याङ्कअनुसार चालू आवको छ महिनाको तथ्याङ्क अनुसार रु छ खर्ब ६१ अर्ब २४ करोड बढीको विदेशी वस्तुको आयात भएको छ । गत आवको सोही अवधिको तुलनामा ४ दशमलव ८१ प्रतिशत कमी हो । गत आवको सोही अवधिमा रु छ खर्ब ९४ अर्ब ६९ करोड बराबरको विदेशी वस्तुको आयात भएको थियो ।

यसैगरी, ६ महिनाको अवधिमा रु साठी अर्ब ७९ करोड ९९ लाख बराबरको स्वदेशी वस्तु निर्यात भएको छ । गत आवको सोही अवधिको तुलनामा ६ दशमलव १४ प्रतिशतले निर्यातमा वृद्धि भएको छ । गत आवमा सोही अवधिमा रु ५७ अर्ब २७ करोड ७९ लाख बराबरको स्वदेशी वस्तु निर्यात भएको थियो । तथ्याङ्क अनुसार यो वर्ष व्यापार घाटामा ५.८० प्रतिशतले सुधार भएको छ । वैदेशिक व्यापारमा आयातको हिस्सा ९१.५८ र निर्यातको हिस्सा ८.४२ प्रतिशत रहेको छ ।

हिस्सागत रुपमा हेर्दा आयातको हिस्सा मात्र ०.८७ प्रतिशतले घटेको छ । विभागको तथ्याङ्क अनुसार ६ महिनामा रु सात खर्ब २२ अर्ब ४४ करोड बराबरको वैदेशिक व्यापारबाट नेपालले रु छ अर्ब ४६ करोड घाटा बेहोरेको छ । अघिल्लो आवको यसै अवधिको तुलनामा ५ दशमलव ८० प्रतिशतले गिरावट हो ।

चालू आवको ६ महिनाको तुलनामा पुस महिनामा मात्र रु एक खर्ब ३६ अर्ब बराबरको वस्तु आयात भएको छ । हालसम्म विभागले रु एक खर्ब ८७ अर्ब राजश्व सङ्कलन गरिसकेको छ । यो वर्ष विभागले रु चार खर्ब ४० अर्ब राजश्व सङ्कलन गर्ने लक्ष्य लिएको छ ।

भन्सार विभागको तथ्याङ्क अनुसार चालू आर्थिक वर्षको पहिलो महिना (साउन) मा रु ८५ अर्ब ८० करोड, भदौमा रु ९३ अर्ब ४ करोड र असोज महिनामा रु एक खर्ब १३ अर्ब ४३ करोड बराबरको विदेशी वस्तुका आयात भएको थियो ।

यसैगरी, कात्तिक महिनामा रु एक खर्ब १० अर्ब २२ करोड, मङ्सिर महिनामा रु एक खर्ब २३ अर्ब एक करोड र पुस महिनामा सबैभन्दा धेरै रु एक खर्ब ३५ अर्ब ७४ करोड बराबरको विदेशी वस्तु आयात भएको छ । छ महिनाको अवधिमा नेपालमा आयात हुने विदेशी वस्तुको पहिलो नम्बरमा पेट्रोलियम पदार्थ रहेको छ । छ महिनामा रु ३२ अर्ब ९३ करोड बढीको डिजेल आयात भएको छ ।(रासस)

पर्वत, ८ माघ-पर्वतको मोदी गाउँपालिकामा चौधरी ग्रुपले निर्माण गरिरहेको १५ दशमलव एक मेगावाट क्षमताको मध्यमोदी जलविद्युत् आयोजनाको ७५ प्रतिशत निर्माण सकिएको छ । विसं २०७१ देखि निर्माण शुरु भएको आयोजनाको झण्डै सात वर्षको अवधिमा ७५ प्रतिशत निर्माण सम्पन्न भएको हो ।

आयोजनाको अधिकांश भागको निर्माण अन्तिम चरणमा रहेको छ भने अहिले पावरहाउस निर्माणले तीव्रता पाएको छ । निर्माण शुरु भएपछि विसं २०७२ को भूकम्प, नाकाबन्दी र समय–समयमा स्थानीयवासीको आन्दोलनका कारण समस्या झेल्दै आएको आयोजनाले पछिल्लो समय कोभिड–१९ का कारण केही समय रोकिनुपरे पनि अहिले रफ्तारमै काम भइरहेको जनाएको छ । अहिले १८० भन्दा बढी मजदुरले नियमितरूपमा पावरहाउस र सुरुङमार्गको काम गरिरहेका छन् । समग्रमा हालसम्म ७५ प्रतिशत निर्माणको काम सम्पन्न भएको आयोजनाका वरिष्ठ जनसम्पर्क अधिकृत अशोक आचार्यले जानकारी दिनुभयो । आचार्यका अनुसार हेर्डबक्सको काम पूर्णरूपमा सम्पन्न भएको छ भने सुरुङमार्गको काम अन्तिम चरणमा छ । गत वर्ष नै सुरुङ खोल्ने काम सकिएकामा अहिले कङ्क्रिटिङ र फिनिसिङको काम भइरहेको छ ।

लामो समयसम्म प्रभावित पावरहाउस निर्माण अहिले तीव्रगतिमा भइरहेको छ । पावरहाउससँगै टेलरेस निर्माण गरिने छ । अन्य क्षेत्रको भन्दा बढी काम पावरहाउसको बाँकी छ । पावरहाउसको निर्माण जेठभित्रै सम्पन्न गरेर असारसम्म आयोजना नै सम्पन्न गर्ने लक्ष्य छ । आयोजनाको दुई हजार ६९४ मिटर सुरुङ खोल्ने काम गत वर्ष सकिएको थियो । आयोजना शुरु भएको झण्डै पाँच वर्षमा सुरुङ खोल्ने काम सकिएको थियो । आयोजनाले आगामी २०७८ असार मसान्तभित्र सम्पन्न गर्ने लक्ष्य लिएको छ । यद्यपि केही समय लम्बिन सक्ने अवस्था रहेको जनाइएको छ ।

मोदीखोलाको आडैमा निर्माण हुने उत्पादन गृह वर्षायाममा पानी जमेर काम गर्न नसक्ने अवस्था भएकाले ढिलाइ भएको हो । मोदी गाउँपालिका–१ मा पर्ने भुकताङले र २ मा पर्ने देउपुरमा निर्माणाधीन यो आयोजनाको सम्झौता अवधि सकिन छ महिना छ । कास्कीको अन्नपूर्ण गाउँपालिकाअन्तर्गत वीरेठाँटी र पर्वतको मोदी–१ भुकताङ्लेको सिमानामा पर्ने सीमखेतमा बाँध निर्माण गरी पर्वतको मोदी–२ देउपुरको बेतेनीसम्म दुई हजार ६९४ मिटरको सुरुङमार्फत ल्याएको पानी ७७ मिटर लामो टेलेरेसमार्फत मोदीखोलामा मिसाउने योजना छ । झण्डै रु दुई अर्ब ८० करोडको लागत अनुमान गरिएको आयोजनाको केही लागत बढ्न सक्ने बताइएको छ । विसं २०७१ देखि शुरु भएको आयोजना २०७७ असारसम्म सम्झौता अवधि कायम थियो । गत वर्ष एक वर्ष समयावधि थपिएको थियो । (रासस) :

रुपन्देही, ८ माघ – तिलोत्तमा नगरपालिकाले दुग्ध उत्पादक किसानलाई उत्पादनको आधारमा अनुदान रकम प्रदान गरेको छ । नगरपालिकाले सहकारीमार्फत दुग्ध उत्पादक किसानलाई प्रतिलिटर रु एकका दरले अनुदान उपलब्ध गराएको हो । उत्पादनका आधारमा अनुदान दिने नीतिअनुरुप यो वर्ष किसानले रु ४५ लाख ९८ हजार ८०० प्राप्त गरेका छन् ।

अनुदानलाई साना किसानसम्म पु¥याउन एक आर्थिक वर्षमा सहकारीमार्फत बिक्री गरेको दूधको परिमाणअनुसार अनुदान रकम प्रदान गरिएको नगरप्रमुख वासुदेव घिमिरेले बताउनुभयो । सहकारीले उपलब्ध गराएको आव २०७६÷७७ को लेखापरीक्षण प्रतिवेदनको आधारमा २० दुग्ध उत्पादक सहकारीमा आबद्ध तीन हजार २५५ किसानले अनुदान रकम प्राप्त गरेका छन् ।

मङ्गलबार दुग्ध उत्पादक सहकारीलाई प्रदान गरिएको अनुदान रकम सहकारीमार्फत किसानले प्राप्त गर्नेछन् । नगरपालिकाले अघिल्लो आवमा पनि यहीँ नीतिअनुरुप झण्डै रु ३७ लाख किसानलाई अनुदान उपलब्ध गराएको थियो । उत्पादनका आधारमा अनुदान दिँदा साना किसान लाभान्वित हुने भएकाले नगरपालिकाले उत्पादनका आधारमा अनुदान रकम दिने नीति लिएको नगर उपप्रमुख जगेश्वरदेवी चौधरीले बताउनुभयो ।यस वर्ष सबैभन्दा बढी अनुदान रकम वडा नं १४ स्थित गौतमबुद्ध दूध डेरी दुग्ध चिस्यान केन्द्रले प्राप्त गरेको छ । केन्द्रले रु नौ लाख २६ हजार ८५२ प्राप्त गरेको छ । वडा नं १४ कै टिकुलीगढ दुग्ध उत्पादक सहकारीले रु पाँच लाख २० हजार ५४, वडा नं १२ को गोकुल दुग्ध उत्पादक सहकारीले रु चार लाख ७० हजार ५२७, वडा नं ६ को पञ्चामृत दुग्ध उत्पादक सहकारीले रु चार लाख २७ हजार ५५७ प्राप्त गरेको छ ।

गत वर्षको तुलनामा यस वर्ष दुग्ध उत्पादन बढ्दा किसानले झण्डै रु आठ लाख बढी अनुदान रकम प्राप्त गरेका छन् । दूधमा आत्मनिर्भर तिलोत्तमामा वार्षिक एक करोड लिटर दूध उत्पादन हुने गरेकामा त्यसको झण्डै आधा दूध सहकारीमार्फत बिक्री वितरण हुने भएको छ ।दुग्ध उत्पादक सहकारी सङ्घका केन्द्रीय सदस्य हरि काफ्लेले किसानको पक्षमा नगरपालिकाले गरेका काम प्रशंसनीय रहेको बताउँदै सोझै किसानको हातमा रकम जाने यो कार्यक्रम सबैका लागि अनुकरणीय रहेको बताउनुभयो । सङ्घका जिल्ला अध्यक्ष लेखनाथ पाण्डेयले तल्लो तहका किसानको गोठमा पुग्ने अनुदानले साना किसानलाई प्रोत्साहन मिलेको बताउनुभयो ।(रासस)

काठमाडौँ, ८ माघः स्थानीय बजारमा पहेँलो धातुको मूल्यमा आज पनि वृद्धि भएको छ । नेपाल सुन चाँदी व्यवसायी महासङ्घले आजका लागि तोकेको मूल्यअनुसार छापावाल सुन तोलामा नै रु ६०० ले उकालो लागेको छ ।

प्रतितोला रु ९२ हजार ५०० मा बुधबार कारोवार भएको छापावाल सुन आज भने रु ९३ हजार १०० मा कारोवार हुने गरी मूल्य निर्धारण भएको छ ।

यस्तै तेजाबी सुन प्रतितोला रु ९२ हजार ६०० मा कारोवार भएको छ । तेजाबी सुन बुधबार तोलामा रु ९२ हजारमा कारोवार भएको थियो । यस्तै चाँदी तोलामा रु १५ ले बढेको छ । रु एक हजार २६० मा बुधबार कारोवार भएको चाँदी आज भने रु एक हजार २७५ मूल्य निर्धारण भएको छ । (रासस)

काठमाडौ । नेपाली बजारमा बिहिबार सुनको मुल्य बढेको छ ।

बुधबार तोलामा ९२ हजार ५ सयमा कारोबार भएको छापावल सुनको मुल्य आज तोलामा ६ सय रुपैयाँले बढेर प्रतितोला ९३ हजार एक सयमा कारोबार भएको नेपाल सुनचाँदी व्यावसायी महासंघले जनाएको छ ।

त्यस्तै आज तेजावी सुनको मूल्य ९२ हजार ६ सय निर्धारण गरिएको जनाइएको छ । त्यस्तैगरी आज चाँदीको मूल्य प्रतितोला १२७५ रहेको महासंघले जनाएको छ ।

यो पनि पढ्नुहोस्

प्रशासनद्वारा रु एक करोड १७ लाख राजस्व सङ्कलन

जिल्ला प्रशासन कार्यालय तनहुँले रु एक करोड १७ लाख २१ हजार राजस्व सङ्कलन गरेको छ । कार्यालयले आव ०७७÷०७८ को साउनदेखि पुस मसान्तसम्म छ महिनाको अवधिमा उक्त राजस्व सङ्कलन भएको जनाएको छ ।

राहदानी शुल्कबापत रु ९२ लाख १० हजार ५००, न्यायिक दण्ड, जरिवाना र जफत शुल्क रु १६ लाख ९१ हजार, कम्पनी संस्था रजिष्टे«शन नवीकरण शुल्क रु पाँच लाख ३६ हजार २२० सङ्कलन गरेको छ । त्यसैगरी प्रशासनिक दण्ड, जरिवाना,जफत शुल्क रु दुई लाख आठ हजार ९००, हातहतियारको इजाजतपत्र दस्तुर रु ६५ हजार ६५० र अन्य प्रशासनिक सेवा शुल्क रु आठ हजार ७३० गरी उक्त राजस्व सङ्कलन गरेको हो ।

जिल्ला प्रशासन कार्यालयले नेपाली नागरिकता प्रमाणपत्र चार हजार ३४५, प्रतिलिपि नागरिकता दुई हजार १३४ नाबालक परिचयपत्र ११०, अङ्गिकृत दुई र एउटा नागरिकता रद्द गरेको सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी चित्राङ्गत बरालले जानकारी दिनुभयो ।

त्यसैगरी जिल्लाबाट सिफारिस गरिएका राहदानी एक हजार ९००, दु्रत सेवा सिफारिस ४००, राहदानी वितरण एक हजार २६१ रहेको छ । कार्यालयले विपद् पीडितका लागि रु बाह्र लाख ५९ हजार सहयोग गरेको छ । कार्यालयमा ४१ मुद्दा दर्ता भएकोमा सबै मुद्दा फछ्र्यौट भएको सो कार्यालयले जनाएको छ ।

त्यसैगरी कार्यालयले अन्य सिफारिस एक हजार ६०७, आदिवासी जनजाति प्रमाणित ८०८, पेन्सन सिफारिस ६६४ र दलित प्रमाणित १०३ सिफारिस गरिएको जनाएको छ । संस्था नवीकरण ४४८, हातहतियार नवीकरण ११५, हातहतियार नामसारी तीन, तिब्बती शरणार्थी परिचयपत्र नवीकरण १४०, संस्था नयाँ दर्ता ११, शरणार्थीका लागि यात्रा अनुमति पत्र सिफारिस एक जनालाई गरिएको छ ।

कोरोना भाइरसको सङ्क्रमणका कारण लामो समय सेवा प्रवाह रोकिन पुगेका कारणले राजस्व सङ्कलनमा कमी आएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी सागर आचार्यले बताउनुभयो । रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि नेपाल सरकारबाट जारी भएको लकडाउनको आदेशपश्चात् रोकिएका विकास निर्माणका काम सुरक्षाका मापदण्ड अपनाएर शुरु गर्न लगाइएको प्रजिअ आचार्यले जानकारी दिनुभयो ।

जिल्लाभित्रका राष्ट्रिय आयोजना तथा प्राथामिकतामा रहेका योजना तथा आयोजना र अन्य निर्माणका कार्यलाई क्रमशः अघि बढाउन सहजीकरण गर्दै अघि बढिएको प्रशासन कार्यालय तनहुँले जनाएको छ ।

काठमाडौं, माघ ७ । नेकपाकी नेतृ शान्ता चौधरीले फिटनेस सेन्टर तथा व्यूटी पार्लर व्यवसायमा हात हालेकी छिन् ।

सामाजिक संजालमा निकै नै सक्रिय नेतृ चौधरीले राजनीति पेशा नभई सेवा भएको भन्दै उनले कोटेश्वरमा फिटनेस सेन्टर तथा व्यूटी पार्लरको सुरुवात गरे ट्विटरमा लेखेकी छिन् ।

ट्विटरमा उनले ‘राजनीति पेशा होईन सेवा हो। हामी राजनीति गर्नेहरु उद्यमशील बनेर आफ्नो खुट्टामा उभिन पर्दछ भन्ने मान्यता राख्दछु। त्यसैले आजबाट काठमाडौंको कोटेश्वरमा फिटनेस सेन्टर तथा ब्यूटि पार्लरको शुरुआत गरेको छु’ भनेर लेखेकी छिन् । हेर्नुहोस् उनको ट्विट

कोहलपुर, ८ माघ- बाँकेको नेपालगञ्ज भन्सार कार्यालयले छ महिनामा लक्ष्यभन्दा रु दुई अर्ब ३२ करोड बढी राजस्व असुली गरेको कार्यालय प्रमुख जयबहादुर भण्डारीले बताउनुभएको छ ।भन्सार कार्यालयको चालु आर्थिक वर्षको पुस मसान्तसम्मको लक्ष्य रु सात अर्ब ५८ करोड रहेकोमा नौ अर्ब ९० करोड अर्थात् ३० दशमलव ६० प्रतिशत राजस्व असुली गरेको हो ।

चालु आर्थिक वर्षको पहिलो महिनामा १७७ प्रतिशत राजस्व असुली गरेको नेपालगञ्ज भन्सारले यस वर्ष राजस्व असुली कम हुने पुस महिनामा समेत १३८ प्रतिशत राजस्व सङ्कलन गरेको प्रमुख भन्सार अधिकृत जयबहादुर भण्डारीले जानकारी दिनुभएको छ । भन्सार कार्यालयको यस वर्ष रु १५ अर्ब १८ करोड ९२ लाख ८५ हजार राजस्व असुली गर्ने लक्ष्य रहेकोमा सजिलै पूरा हुने सङ्केत देखिएको छ । (रासस)

गलकोट, ७ माघ (रासस) ः बागलुङमा पछिल्ल्लो समय कृषिप्रति युवाको आकर्षण बढिरहेका अवस्थामा बागलुङ, ताराखोला गाउँपालिका वडा नं ४ ताराको छम्टु गाउँका ३० वर्षीय दिवस खत्री सामाजिक कामसँगै व्यावसायिक बँदेल पालनमा लाग्नुभएको छ । बङ्गुुरपालन नौलो व्यवसाय नभए पनि जङ्गली बँदेल पालन नेपालमै नितान्त फरक व्यवसाय भएको खत्रीको जिकिर छ । खत्रीले यसअघि रेन्बो ट्राउट माछा र बाख्रापालन शुरु गरिसक्नुभएको छ ।

यस्तै जैमिनी नगरपालिका –१० राङ्खानीका केदार आचार्यले जैविक कृषि फर्ममार्फत कृषि पर्यटनको क्षेत्र बनाउने लक्ष्यका साथ कृषि कर्मलाई अघि बढाउनुभएको छ । ढोरपाटन नगरपालिका – २ सलामकोटमा पहिलोपटक स्थानीयवासी चूडामणि कंँडेलले व्यावसायिक कालिज पालन थाल्नुभएको छ

जङ्गली बँदेलबाट वैज्ञानिक गर्भधारणका माध्यमबाट उत्पादित पाठापाठीको व्यावसायिक पालन शुरु गर्नुभएका खत्री आफ्नो व्यवसाय अत्यन्तै फरक भएको बताउनुहुन्छ । समाजिक काममा समेत सक्रिय खत्री १३ वर्षका उमेरदेखि सशस्त्र द्वन्द्वमा होमिनुभएको थियो । शान्ति प्रक्रियापछि गाउँमा फर्कनुभएका खत्री नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) ताराखोला गाउँ कमिटी र तारा माध्यमिक विद्यालयको व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष रहनुभएको छ ।

राजनीति र समाजसेवालाई नै आफ्नो पेशा ठान्ने परीपाटि गलत भएको जनाउँदै उहाँले नयाँनयाँ व्यवसाय गर्ने र युवालाई रोजगारी दिएर गाउँमा कृषि क्रान्ति ल्याउने अभियानमा आफू लागेको बताउनुभयो । “देशमा परिवर्तन ल्याउन सानै उमेरमा जनयुद्धमा होमिएँ, अहिले गाउँमा बँदेल, ट्राउट माछा र बाख्रापालन गर्दै आएको छु”, खत्रीले भन्नुभयो, “समाजसेवासँगै अर्थोपार्जनका लागि नयाँ व्यवसायमा हात हाल्दै आएको छु, केहीलाई रोजगारीसमेत प्रदान गरिरहेको छ ।” उहाँले बँदेलपालन व्यवसाय एकल लगानी तथा माछा र बाख्रापालन सामूहिक लगानीमा गर्दै आउनुभएको छ । खत्रीले सञ्चालनमा ल्याएको ताराखोला प्रदिक बँदेल फर्ममा अहिले ४८ बँदेल छन् ।

उहाँले पोखराबाट आठ महिनाअघि मात्रै रु नौ हजार ५०० प्रति बँदेलका पाठापाठी खरीद गरी बँदेल पालन शुरु गर्नुभएको हो । बङ्गुभन्दा निकै स्वादिष्ट हुने बँदेलको मासुको मूल्यसमेत उच्च रहेका कारण दुई वर्षदेखिको अध्ययन र अनुसन्धानपछि पोखराबाट ३० बँदेलका पाठापाठी ल्याएर व्यावसायिक बँदेल पालन शुरु गरिएको खत्रीको भनाइ छ । अहिले सात बँदेल मासुका लागि तयार भएको र अग्रिम रुपमै माग भइसकेको छ । बजारमा बङ्गुरको मासु प्रतिकेजी ३५० रहेकामा बँदेलको मासु रु एक हजारभन्दा बढी मूल्य पर्ने भएकाले बँदेल पालन व्यवसाय शुरु गरिएको उहाँको भनाइ छ ।

खत्रीकै नेतृत्वमा ताराखोला रेन्बो ट्राउट फर्म तीन वर्षअघिदेखि तथा आठ महिनाअघिदेखि बँदेल पालन शुरु गरिएको हो । खत्रीसहित चार जनाले सामूहिक बाख्रापालनसमेत गर्दै आउनुभएको छ । सामूहिक बाख्रा फर्ममा ८० बाख्राा छन् । उहाँले बँदेलमा रु १५ लाख, माछामा रु २५ लाख र बाख्रापालनमा रु १५ लाख लगानी गरिसकिएको बताउनुभयो । खत्रीले अहिले सबै व्यवसायमा सात जनालाई रोजगारी दिनुभएको छ । उहाँको बँदेल फर्ममा ४८ बँदेल छन् । अब बँदेलका पाठापाठी खरीद गर्न नपर्ने र आफ्नै फर्ममा उत्पादन गर्ने उहाँले जानकारी दिनुभयो ।

यस्तै छ वर्ष रोजगारीका लागि खाडी मुलुकमा बिताउनुभएका जैमिनीका आचार्यले कृषि पर्यटनको लक्ष्यसहित जैविक कृषि फर्म सञ्चालनमा ल्याउनुभएको छ । सात वर्षअघि मलेसियाबाट फर्किँदा व्यावसायिक च्याउ र अलँैची खेती गर्ने सोचसँगै बोकेर आउनुभएका आचार्यले ९० हजार लागतमा अलैँची र च्याउ खेती शुरु गर्नुभएको छ । उहाँले अहिले रु १८ लाख लगानी पु¥याउनुभएको छ । उहाँ फलफूल तथा जडिबुटीको नर्सरी र गँड्यौला खेतीका लागि थप रु १५ लाख लगानी बढाउने लक्ष्यमा हुनुहुन्छ ।

विसं २०७३ देखि आचार्य जैविक कृषि फर्म दर्ता गरी व्यवसायलाई बढाउनुभएका आचार्यको फर्ममा अहिले २० रोपनी जग्गामा अलैँची खेती गरिएको छ । उहाँले हाल एक रोपनी जग्गामा सुन्तला, अलैँची, एभोकाडो(घिउफल), हलुवाबे तथा किबीका बिरुवा उत्पादनका लागि नर्सरी स्थापना गर्नुभएको छ । उहाँले गत वर्ष गँड्यौला बेचेरै रु एक लाख ५० हजार कमाउनुभएको थियो । अहिले पनि गँड्यौला खेतीबाट उत्पादित मल नर्सरीमा प्रयोग गर्ने र गँड्यौला बिक्री गर्ने लक्ष्य राखिएको आचार्यले जानकारी दिनुभयो ।

“व्यवसायमा लाग्नुभन्दा पहिला गहिरो अध्ययन आवश्यक रहेछ, मैले लामो समय अध्ययन तथा अवलोकन भ्रमणपछि नयाँ प्रकारको व्यवसाय शुरु गरेको छु”, आचार्यले भन्नुभयो, “लगानीकै चरणमा छु,, अहिले वार्षिक रु तीन लाख नाफा गर्दै आएको छु, भविष्यमा कृषि पर्यटनको विकास गर्ने लक्ष्यका साथ अगाडि बढेको छु ।” पैँतीस वर्षीय आचार्य परम्परागत कृषि त्यागेर आधुनिक र युग सुहाउँदो, फलफूल तथा कृषिको नयाँ व्यवसाय गर्न आवश्यक रहेको बताउनुहुन्छ । तीन वर्षअघिदेखि शुरु गरिएको गँड्यौला व्यवसाय आफ्नो क्षेत्रको नौलो व्यवसाय भएकाले अन्य कृषकसमेत अध्ययन अवलोकनका लागि आउने गरेको आचार्यको भनाइ छ ।

अर्को वर्ष १५० हजार अलैँची, २० हजार सुन्तलाका बिरुवा, कलमीका लागि आवश्यक तीनपाते एक हजार किबीका बिरुवा, एक हजार अकबरे खुर्सानी, घिउफल, हलुवाबेद, चुच्चे ओखरलगायत बिरुवा उत्पादन गर्न थाल्नुभएको छ । आचार्यले अलँैची बिक्री गरेर मात्र वर्षमा न्यूनतम रु तीनदेखि पाँच लाखसम्म आम्दानी गर्दै आउनुभएको छ ।
आचार्यले फर्ममा साग, टमाटर, आलु, अकबरे खुर्सानी, काउली, ब्रोकाउली र सिमी पनि उत्पादन गर्दै आउनुभएको छ । फर्म पर्यटकीयस्थल हाँडीकोट नजीकै रहेका कारण उहाँले कृषि पर्यटनको सम्भावना देख्नुभएको छ । गाउँमै कृषि रिसोर्ट सञ्चालनमा ल्याउने आचार्यको लक्ष्य छ ।

यस्तै सलामकोटक कँंडेलले एक वर्षअघिदेखि कालिज पालन व्यवसाय शुरु गर्नुभएको छ । दुई सय कालिजका चल्ला पोखराबाट ल्याएर पाल्न थाल्नुभएका उहाँले शुरुमा कालिज मरे पनि पछिल्लो समय कालिज पालन व्यवसाय फष्टाउने सम्भावना रहेको बताउनुभयो । उहाँले पहिलोपटक ३५ कालिज बिक्री गरिसक्नुभएको छ । अहिले आफ्नो कालिज फर्ममा १०० पोथी कालिजले अण्डा दिइरहेको र आगामी महिना झण्डै चारदेखि पाँचसय चल्ला उत्पादन गरी हुर्काउने लक्ष्य राखिएको कंँडेलले जानकारी दिनुभयो ।“यहाँको हावापानीमा कालिजपालन परीक्षणका लागि थोरै मात्रामा कालिज लिएर शुरु गरेको थिएँ”, कंँडेलले भन्नुभयो, “शुरुमा केही कठिनाइ भए पनि कालिजपालन व्यवसाय सफल हुने देखियो, आफ्नै फर्ममा अण्डा उत्पादन भइरहेका कारण कालिज बढाउन अब समस्या छैन ।” कँंडेलले स्माल हेभन चरा फार्म दर्ता गरी कालिजपालन शुरु गर्नुभएको हो ।

कंँडेलले दुई रोपनी जग्गा मात्रै व्यवस्थापन गर्न हालसम्म रु १० लाख खर्च गरिसक्नुभएको र अबका दिनमा तीन हजार कालिज पालनका लागि फार्मको विस्तार गरी १० रोपनी क्षेत्रफलमा तारजाली गर्ने काम भइरहेको जानकारी दिनुभयो । अहिले प्रतिगोटा भाले कालिजलाई रु तीन हजार ५०० मा बिक्री गरिएको उहाँको भनाइ छ । (खोजी समाचार)

दमौली, ७ माघ – तनहुँको ऋषिङ गाउँपालिका–१ झापुटारमा निर्माणाधीन १४० मेगावाट क्षमताको तनहुँ जलविद्युत् आयोजनाको प्याकेज २ अन्तर्गत करिब रु एक अर्ब खर्च भएको छ । सो प्याकेजअन्तर्गत सिनो हाइड्रो कर्पोरेशन लिमिटेडले काम गरिरहेको छ ।

उक्त प्याकेजअन्तर्गत सिनोले सुरुङ, विद्युत्गृह निर्माण र हाइड्रो तथा इलेक्ट्रो मेकानिकल उपकरण आपूर्ति जडानको ठेक्का पाएको छ । तनहुँ हाइड्रोपावर लिमिटेडले सिनो हाइड्रोसँग रु ११ करोड ४१ लाख ८९ हजार र रु तीन अर्ब ८३ करोड १४ लाख (मूल्य अभिवृद्धि करबाहेक)मा खरिद सम्झौता गरेको थियो ।

सोअनुसार हालसम्म रु दुई करोड ३१ लाख र रु ९५ करोड खर्च भएको जलविद्युत् आयोजनाका प्रमुख अच्युत घिमिरेले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार विदेशी मुद्रातर्फ २०.२३ प्रतिशत र नेपाली मुद्रातर्फ २५ प्रतिशत रकम खर्च भएको छ । सो प्याकेजअन्तर्गतको कामका लागि तनहुँ हाइड्रोले सन् २०१८ अक्टोबरमा सिनोसँग सम्झौता गरेको थियो । उक्त सम्झौताको म्याद सन् २०२४ सेप्टेम्बर २९ सम्म रहेको छ ।

त्यस्तै प्याकेज ३ अन्तर्गत प्रसारण लाइन निर्माणका लागि रु तीन करोड खर्च भएको छ । प्रसारण लाइन निर्माणका लागि भारतको केइसि इन्टरनेशनल लिमिटेडले ठेक्का पाएको छ । यस प्याकेजमा विदेशी मुद्रातर्फ रु ३५ लाख र नेपाली मुद्रातर्फ दुई करोड ७५ लाख खर्च भएको आयोजनाले जनाएको छ ।

प्याकेज ३ अन्तर्गतको कामका लागि केइसिसँग सन् २०१८ डिसेम्बर २५ मा सम्झौता भएको थियो भने सम्झौताको म्याद सन् २०२१ मार्च २० सम्म रहेको छ । यसका लागि हाइड्रोले रु छ करोड र रु २१ करोड (मूल्य अभिवृद्धि करबाहेक) सम्झौता गरेको थियो । त्यसबमोजिम विदेशी मुद्रातर्फ ५२ प्रतिशत र नेपालीतर्फ १२.६१ प्रतिशत रकम खर्च भएको छ ।

प्याकेज १ अन्तर्गतको १४० मिटर अग्लो कङ्क्रिट बाँध, नदी फर्काउने दुई सुरुङ, अस्थायी बाँधलगायतका संरचना निर्माणका लागि नियुक्त ठेकेदारसँगको ठेक्का रद्द गरी पुनः दुई पटक बोलपत्र आह्वान गर्नुपरेकाले ढिलाइ भएको र हाल ठेकेदार नियुक्तिको क्रममा रहेको आयोजना प्रमुख घिमिरेले जानकारी दिनुभयो ।

आयोजनाले प्रसारण लाइन निर्माणका लागि साढे २३ रोपनी जग्गा अधिग्रहण गर्नुपर्ने भएकाले त्यसको प्रक्रियालाई समेत अगाडि बढाइसकेको छ । आयोजना प्रमुख घिमिरेले ६० कित्ताका जग्गा अधिग्रहणको प्रक्रिया अगाडि बढेको जानकारी दिनुभयो । “टावर राख्नका लागि ५३ व्यक्तिको जग्गा अधिग्रहण गर्नुपर्ने भएको छ, जग्गा प्राप्तिका लागि सूचना प्रकाशित भइसकेको छ”, घिमिरेले भन्नुभयो ।

घिमिरेका अनुसार जग्गाको रकम निर्धारणका लागि सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारीको संयोजकत्वमा रहेको समितिले अध्ययन शुरु गरेको छ । “स्थानीय तह, मालपोत कार्यालय, सम्बन्धित क्षेत्रमा रहेका बैंकसँग जग्गाको चलनचल्तीको दररेट बुझ्ने काम भइरहेको छ”, घिमिरेले भन्नुभयो, “उपसमितिले अध्ययन सकेपछि प्रतिवेदन मूल समितिसमक्ष पेश गर्नेछ ।” प्रमुख जिल्ला अधिकारीको संयोजकत्वमा रहेको मुआब्जा निर्धारण समितिले प्रतिवेदन अध्ययन गरेर जग्गाको मुआब्जा निर्धारण गर्नेछ ।

आयोजनाको प्रसारण लाइन निर्माणका क्रममा टावर राख्नका लागि साढे २३ रोपनी जग्गा अधिग्रहण गरिनेछ भने तार तान्नका लागि २१ हेक्टर क्षेत्रफललाई क्षतिपूर्ति दिइने घिमिरेले बताउनुभयो । घिमिरेले भन्नुभयो, “क्षतिपूर्ति तिर्ने जग्गा सम्बन्धित व्यक्तिको हुन्छ, उक्त जग्गामा संरचना निर्माण गर्न भने पाइने छैन ।”

प्रसारण लाइन निर्माणका लागि तनहुँ र चितवनतर्फका वन क्षेत्रमा पर्ने रुख कटान हुनेछन् । तनहँुतर्फ ३० हेक्टर वन क्षेत्रका रुख कटान गर्नुपर्ने र त्यसका लागि फाइल वन विभागमा पठाइएको छ । दमौलीदेखि भरतपुरसम्म २२० केभीको डबल सर्किट प्रसारण लाइन निर्माणको ठेक्का भारतीय कम्पनी केइसीले पाएको छ । चालु आवमा प्रसारण लाइनका लागि ३० वटा टावर निर्माण गरिने छन् ।

आयोजनाको प्याकेज २ अन्तर्गतको विद्युत्गृहको काम पनि भइरहेको छ । ऋषिङ गाउँपालिका–१ झापुटारमा निर्माणाधीन तनहुँ जलविद्युत् आयोजनाको ‘केवल टनेल’को काम पूरा भएसँगै विद्युत्गृहको काम भइरहेको छ । आयोजनाका लागि १४० मिटर बाँध, एक हजार १६२ मिटर र ७४ मिटर को मुख्य सुरुङ, ८९ मिटर लम्बाइ, २२ मिटर चौडाइ र ४४ मिटर उचाइ भएको भूमिगत विद्यृत्गृह निर्माण गरिनेछ । खुद उचाइ १२१ मिटर रहने आयोजनाबाट सुक्खायाममा १७८.९० मेगावाट र वर्षायाममा ३२३.६८ मेगावाट ऊर्जा उत्पादन गर्नेछ ।

आयोजनाको कूल लागत ५०५ मिलियन अमेरिकी डलर (प्रसारण लाइन, ग्रामीण विद्युतीकरण तथा निर्माण अवधिको ब्याज समेत) रहेको छ । जाइकाले दोस्रो प्याकेजअन्तर्गतका कामका लागि १८४ मिलियन डलर बेहोर्ने छ ।(रासस)

उदयपुर, ७ माघ – जिल्लाको पहाडी क्षेत्रमा वर्षेनी व्यापक अलैँची उत्पादन वृद्धि हुँदै आए पनि यसले उचित मूल्य पाउन सकेको छैन । महत्वपूर्ण नगदेबालीको रुपमा रहेको अलैँची खेतीप्रति उत्साहित किसान उचित मूल्य नपाउँदा भने निराश देखिएका छन् ।

कुनै समयमा राम्रो मूल्यमा बिक्री हुने गरेको कारण अलैँची खेतीमा हौसिएर जिल्लाका पहाडी क्षेत्रका किसानले अलैँची उत्पादन वृद्धि गर्न थाले पनि अहिले भने जस्तो उचित मूल्य पाउन नसक्दा अलैँची उत्पादक किसान निराश बन्न थालेका छन् ।

विगतका वर्षमा तीन हजारदेखि तीन हजार ५०० रुपैयाँ प्रतिकिलो मूल्यमा बिक्री हुने गरेको अलैँची अहिले ५०० रुपैयाँदेखि ८०० रुपैयाँसम्म मात्र भएपछि यहाँका अलैँची उत्पादक किसान अन्य कृषि बालीतर्फ आकर्षित हुने सम्भावना छ ।
जिल्लाको मध्यपहाडी क्षेत्रको रौता, भुटार, पाँबु, इनामे, नामेटार, तावाश्री, साउने खाँबु, अँधेरी, छामलिङ, आँपटारसहित पश्चिमी पहाडी क्षेत्रको बाहुनीटार, सोरुङ, सिरीसे, हर्देनी, मयङ्खु क्षेत्रका किसानले उत्पादन गर्दै आएको अलैँचीले यसवर्ष उचित मूल्य पाउन नसकेको किसान बताउँछन् ।

रौतामाई गाउँपालिका–५ आँपटारका अलैँची उत्पादक किसान वीरबहादुर राई आफूले केही वर्षयता आएर उत्पादन गरेको अलैँचीले उचित मूल्य नपाएकामा यस्तो गुनासो गर्छन् । “पहिला–पहिला अलैँचीको मूल्य राम्रो भएका कारण आर्थिक आम्दानीको लागि अलैँची खेतीमा लागियो, हिउँद, बर्खा दुःख ऋणपान गरेर अलैँची उत्पादन गर्न शुरु गयाँ, तर मङ्सिरदेखि अलैँचीको मूल्य पर्खेर बसँें, अहिले झनै घटेर ५०० रुपैयाँदेखि ८०० सम्म मात्र प्रतिकिलो मूल्य छ, यस्तो मूल्यमा कसरी दुःख गरेर उत्पादन गरेको अलैँची बिक्री गर्ने, आफूहरु निराश हुनुबाहेक अरु केही रहेन ।”

अहिलेको मूल्यमा अलैँची बिक्री गर्दा आफूहरुको आर्थिक लगानी र श्रम पनि नउठ्ने तथा अलैँची बारीमा काम गर्ने मजदूरको ज्यालासमेत तिर्न नपुग्ने गुनासो ताप्ली गाउँपालिका तावाश्रीका पञ्चमान तामाङको रहेको छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “बरु मङ्सिर÷ पुससम्म एक हजारदेखि एक हजार ५०० रुपैयाँ प्रतिकिलो मूल्य रहेको थियो, अहिले त झनै अलैँची व्यापारीले ५०० देखि ८०० रुपैयाँ प्रतिकिलोमा मूल्य झारे, अब अलैँची बिक्री गर्नु भन्दा आगोमा डढाएर मन बाध्नुबाहेक आफूहरुको अरु विकल्प छैन ।”

जिल्लाका सदरमुकाम गाईघाट तथा मुर्कची बजारका स्थानीय अलैँची खरीदकर्ताले विराटनगर इटहरी क्षेत्रमा अलैँचीको मूल्य घटेको भन्दै अहिले उदयपुरको पहाडी क्षेत्रमा उत्पादन हुने अलैँचीको मूल्य प्रतिकिलो ५०० रुपैयाँदेखि बढीमा एक हजार रुपैयाँ प्रतिकिलो निर्धारण गरेपछि यस क्षेत्रका किसान मारमा पर्नु परेको किसानले व्यापक गुनासो गर्न थालेका छन् ।

उदयपुर गढी डुम्रेका अलैँची उत्पादक किसान रामबहादुर मगर भन्नुहुन्छ, “पहिला–पहिला अलैँची प्रतिकेजीको मूल्य चार हजारसम्ममा बिक्री हुने भनेको सुनेर आफू पनि हौसिएर यो खेतीमा लागेका हौँं, तर दुई वर्षदेखि आफूले पनि अलैँची उत्पादन गरेर बिक्री गर्न शुरु गरेपछि मूल्य नै नपाउने गरेको कारण बेकारमा यो खेतीमा लागिएछ भन्ने पछुतो लाग्न थालेको छ ।”

पहिला अलैँची उत्पादनबाट राम्रो आर्थिक आम्दानी गर्न सकिन्छ भनेर व्यावसायिक रुपमा अलैँची खेतीमा लागे पनि वर्षेनी झनै अलैँचीको मूल्य घट्ने गरेको र अलैँची खरीदकर्ताले मूल्य नै दिन छाडेपछि अहिले उदयपुरका अलैँची उत्पादक किसान निराश बन्न थालेका हुन् । रौतामाई आँपटारका किसान हर्कधन राईका अनुसार पहिला अलैँचीको मूल्य धेरै राम्रो हुँदा धेरै किसान यसतर्फ आकर्षित भएका थिए ।

राईका अनुसार खोटाङ, भोजपुर सङ्खुवासभाका एक किसानले वर्षमा अलैँची बिक्रीबाट करोडौँ कमाउँछन् भन्ने सुनेर आफू पनि हौसिएर व्यावसायिक अलैँची खेतीमा लागेको राई बताउनुहुन्छ । अहिले आफूले वार्षिक दशबोरासम्म अलैँची उत्पादन गर्न थालेपछि मूल्य नपाउँदा वर्षको दुई लाखमा पनि बिक्री गर्न मुश्किल हुने गरेको राईको गुनासो छ ।

गाईघाटका एक अलैँची खरीदकर्ता सुरेश साहका अनुसार नेपालका धेरै अलैँची विराटनगर हुँदै भारत पैठारी हुने गरेको र भारतीय व्यापारीले मूल्य दिन छाडेपछि विराटनगरका व्यापारीले पनि खरीद गरेको अलैँचीको उचित मूल्य नदिने गरेको कारण पनि आफूहरुले पनि अलैँचीको मूल्य किसानको मागअनुसार दिन नसक्ने बताउँछन् । अन्य पहाडी जिल्ला खोटाङ, सङ्खुवासभा, पाँचथर र इलामका किसानको अलैँची खेती र बिक्रीबाट आर्थिक आम्दानी भएको सुनेर र देखेर प्रभावित हुँदै १० वर्षदेखि यता आएर जिल्लाका पहाडी क्षेत्रका किसानले वर्षेनी व्यापक रुपमा अलैँचीखेती वृद्धि गर्दै आएका छन् ।

जिल्ला कृषि ज्ञान केन्द्रका अनुसार अहिले जिल्लाको पहाडी क्षेत्रमा झण्डै ५७ हेक्टर क्षेत्रफलभन्दा बढी जग्गामा व्यावसायिक अलैँचीखेती हुन थालेको छ । चार वर्ष अघिसम्म जिल्लाको पहाडी क्षेत्रका विभिन्न स्थानमा झण्डै २९ हेक्टरमा अलैँचीखेती हुँदै आएको थियो भने अहिले व्यापक विस्तार हुँदै ५५ हेक्टर क्षेत्रफलमा उत्पादन हुन थालेको कृषि ज्ञान केन्द्रका सहायक अधिकृत नरनाथ रेग्मी बताउनुहुन्छ ।

केन्द्रका अनुसार अहिले जिल्लाको पहाडी क्षेत्रमा मुख्य गरेर डम्बरसाई, गोल्छाई र रामसाई जातका अलैँची उत्पादन हुने गरेको छ । किसानले दुःख गरेर उत्पादन गरेको अलैँचीको मूल्य केही बिचौलिया र व्यापारीले निर्धारण गर्ने गरेको र यसमा जनप्रतिनिधि र राज्यको समेत ध्यान जान नसक्दा किसान मर्कामा परेका छन् ।(रासस

काठमाडौँ, ७ माघ- स्थानीय बजारमा पहेंलो धातुको मूल्य आज प्रतितोला रु ५०० ले उकालो लागेको छ । प्रतितोला रु ९२ हजारमा मङ्गलबार कारोवार भएको छापावाला सुन आज तोलामा रु ५०० ले उकालो लागेर रु ९२ हजार ५०० मा कारोवार हुने गरी मूल्य निर्धारण भएको छ ।

नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घका अनुसार मङ्गलबार तोलामा रु ९१ हजार ५०० मा कारोवार भएको तेजाबी सुन आज रु ९२ हजार मूल्य निर्धारण भएको छ । यस्तै चाँदी तोलामा नै रु १५ ले वृद्धि भएको छ । चाँदी तोलामा रु एक हजार २४५ मा मङ्गलबार कारोवार भएको थियो । चाँदी तोलामा आज रु एक हजार २६० मूल्य निर्धारण हुने भएको छ । (रासस)

काठमाडौँ, ७ माघ – वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता हित संरक्षण विभागले खाने तेलको मूल्य बढाउने दुई उद्योगलाई कारवाही गरेको छ । केही दिनयता बजारमा खाने तेलको मूल्यमा अस्वभाविक रुपमा वृद्धि भएको गुनासो आएपछि विभागले बजार अनुगमनलाई तीव्रता दिएको छ । विभिन्न जिल्लामा सञ्चालन भएको तेल उद्योगको अुनगमनका क्रममा मङ्गलबार बारामा सञ्चालित दुई उद्योगले मूल्य बढाएको भेटेपछि कारवाहीस्वरुप जरिवाना गरिएको जनाइएको छ ।

विभागका निर्देशक एवं सूचना अधिकारी शिवराज सेढाइँ बजार अनुगमका क्रममा उत्पादन लागतको अनुपातमा बढी मूल्य लिएको भेटिएपछि कारवाही गरिएको बताउनुहुन्छ । उहाँका अनुसार बारामा रहेको अन्नपूर्ण भेजिटेवल प्रालि र महालक्ष्मी सोल्भेन्ट एण्ड रिफाइनरी प्रालिलाई उपभोक्ता संरक्षण ऐन, २०७५ अनुसार कारवाहीस्वरुप रु तीन÷तीन लाख जरिवाना गरिएको हो ।

पछिल्लो समय बजारमा खाने तेलको मूल्य अस्वभाविक रुपमा वृद्धि भएको छ । तीन महिनाअघिको तुलनामा हाल तोरीको तेलको मूल्य प्रतिलिटर रु ४०, सनफ्लावर तेल प्रतिलिटर रु ४० र भटमासको तेल लिटरमा रु २० भन्दा बढीले मूल्य बढाइएको छ ।

अनुगमनका क्रममा अस्वभाविक रुपमा बढाइएको खाने तेलको मूल्यवृद्धि सच्याउन निर्देशन दिइएको छ भने निर्देशनका पालना नगरे कानूनअनुसार थप कारवाही हुने जनाइएको छ । मागअनुसार स्वदेशी उत्पादनले नपुग्ने र अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा निर्भर हुनुपर्दा पछिल्लो समय खाने तेलको मूल्यमा वृद्धि भएको व्यवसायी बताउँछन् । (रासस)

काठमाडौ । नेपाली बजारमा बुधबार सुनको मूल्य बढेको छ । मंगलबार तोलामा ४ सय रुपैयाले बढेको सुनको मूल्य आज पनि तोलामा ५ सय रुपैयाले बढेर ९२ हजार ५ सय रुपैयामा कारोबार भइरहेको नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ ।

त्यस्तैगरी आज तेजावी सुनको मूल्य प्रतितोला ९२ हजार रुपैयामा कारोबार भएको जनाइएको छ । त्यस्तै आज चाँदीको मूल्य पनि बढेको छ । आज चाँदीतोलामा १५ रुपैयाले बढेको र ११ सय ६० रुपैँयामा कारोबार भइरहेको महासंघले जनाएको छ ।

यो पनि पढ्नुहोस्

प्रधानमन्त्री कप क्रिकेट ः सुदूरपश्चिम र प्रदेश १ ब्याटिङमा

चौंथो संस्करणको प्रधानमन्त्री कप राष्ट्रिय पुरुष क्रिकेट प्रतियोगिताअन्तर्गत आज दुई खेल भइररहेका छन् । त्रिभुवन आर्मी क्लब र प्रदेश नं १ तथा नेपाल पुलिस क्लब र सुदूरपश्चिम प्रदेशबीच अहिले खेल भइरहेको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेश र प्रदेश नं १ ले ब्याटिङ गरिरहेका छन् ।

मूलपानी क्रिकेट मैदानमा त्रिभुवन आर्मी क्लबविरुद्धको खेलमा टस जितेर प्रदेश १ ब्याटिङमा उत्रेको हो । प्रदेश १ ले २६ ओभरको खेल सकिँदा तीन विकेट गुमाएर ८६ रन बनाएको छ । उपाधिको दाबेदार मानिएको आर्मी लगातार तेस्रो जितको खोजीमा हुनेछ । यसअघि उसले गण्डकी प्रदेश र कर्णाली प्रदेशलाई हराइसकेको छ ।
आर्मी चार अङ्कसहित लिगको शीर्ष स्थानमा छ ।

यसैगरी अर्को खेल कीर्तिपुरस्थित त्रिवि खेल मैदानमा पुलिस क्लब र सुदूरपश्चिमबीच भइरहेको छ । टस हारेपछि अहिले सुदूरपश्चिम ब्याटिङ गरिरहेको छ । सुदूरपश्चिमले २९ ओभरको खेल सकिँदा सात विकेट गुमाएर १०४ रन बनाएको छ । दुबै टोली पहिलो जितको खोजीमा छन् ।

काठमाडौ । बुधबार अमेरिकी डलरसहित केहि देशको विनिमयदर उकालो लागेको छ । त्यस्तै आज नेपाल राष्ट्र बैंकले तोकेको विनिमयदर अनुसार एक अमेरिकी डलरको खरिददर १ सय १६ रुपैयाँ ७७ पैसा तोकिएको छ भने बिक्रिदर १ सय १७ रुपैयाँ ३७ पैसा तोकिएको छ ।

त्यस्तैगरी आज एक बहराईन दिनारको खरिददर ३ सय ९ रुपैयाँ ७२ पैसा तोकिएको छ भने बिक्रिदर ३ सय ११ रुपैयाँ ३१ पैसा तोकिएको छ । भने युके पाउण्ड स्ट्रलिङको खरिददर १ सय ५८ रुपैयाँ ८९ पैसा तोकिएको छ भने बिक्रिदर १ सय ५९ रुपैयाँ ७१ पैसा तोकिएको छ।

त्यस्तैगरी आज एक मलेसियन रिँगिटको खरिददर २८ रुपैयाँ ८३ पैसा तोकिएको छ भने बिक्रिदर २८ रुपैयाँ ९८ पैसा तोकिएको छ । भने त्यस्तै कोरियन वन एक सयको खरिददर १० रुपैयाँ ५९ पैसा तोकिएको छ भने बिक्रीदर १० रुपैयाँ ६५ पैसा तोकिएको छ ।

भने युके पाउण्ड स्ट्रलिङको खरिददर १ सय ५८ रुपैयाँ ८९ पैसा तोकिएको छ भने बिक्रिदर १ सय ५९ रुपैयाँ ७१ पैसा तोकिएको छ। त्यस्तैगरी क कतारी रियालको खरिददर ३२ रुपैयाँ ७ पैसा तोकिएको छ भने बिक्रिदर ३२ रुपैयाँ २४ पैसा तोकिएको छ । भने एक साउदी रियालको खरिददर ३१ रुपैयाँ १३ पैसा तोकिएको छ भने बिक्रिदर ३१ रुपैयाँ २९ पैसा तोकिएको छ ।

यो पनि पढ्नुहोस्

बालिका र वृद्धबीच हुन लागेको विवाह रोकियो

स्थानीयवासीको सहयोगमा सप्तरी प्रहरीले मङ्गलबार हुन लागेको बालविवाह रोकेको छ । बालिकाको उमेर नपुगी विवाहका लागि छलफल भइरहेको सूचना पाएपछि पुगेको प्रहरीले चार जनालाई नियन्त्रण लिई बालविवाह रोकेको हनुमाननगर कङ्कालिनी नगरपालिका–१४ का वडाध्यक्ष सत्यनारायण यादवले जानकारी दिनुभयो ।

रामपुर मल्हनिया प्रहरी चौकीको टोलीले हनुमाननगर कङ्कालिनी नगरपालिका–१४ की १५ वर्षीया बालिका, उहाँकी ४५ वर्षीया आमा, सोही ठाउँका ६७ वर्षीय रामेश्वर शर्मा सुतिहार र विवाहका लागि तयार पारिएका सप्तरीको तिरहुत गाउँपालिका–३ गोइठीका ४३ वर्षीय विनोद शर्मा सुतिहारलाई नियन्त्रणमा लिएर विवाह रोकेको हो ।

स्थानीयवासीका अनुसार १५ वर्षीया बालिका र ४३ वर्षीय पुरुषबीच विवाहका लागि रामेश्वरले छलफल चलाएका थिए । बालविवाहसम्बन्धी छलफल भइरहेको सूचनाका आधारमा प्रहरी चौकी रामपुर मल्हनियाबाट खटिएको प्रहरीले चार जनालाई पक्राउ गरी जिल्ला प्रहरी कार्यालय लगेको वडाध्यक्ष यादवले बताउनुभयो । बालिकाका बुवाले दोस्रो विवाह गरी परिवार छाडेर हिँडेपछि चार सन्तानलाई पालनपोषण गर्दै आएकी बालिकाकी आमाले गरिबीका कारण अनमेल तथा बालविवाह गराउन खोजेको वडाध्यक्ष यादवले बताउनुभयो ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालयस्थित महिला, बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिक सेवा केन्द्रमा छलफलपश्चात आरोपितलाई बालविवाह नगराउने शर्तमा छाडिएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय सप्तरीका प्रहरी नायब उपरीक्षक भुवनेश्वरप्रसाद साहका अनुसार उमेर नपुगेकाले हाललाई सो विवाहलाई रोकेर बालविवाह नगर्ने शर्तमा छाडिएको छ ।

प्रहरी नायब उपरीक्षक साहका अनुसार विवाहका लागि छलफल गरिरहेको सूचना पाएर नियन्त्रणमा लिइएको चार जनालाई बालविवाहसम्बन्धी कानूनी जानकारी दिई सम्झाइबुझाई उमेर नपुगी विवाह नगर्ने, नगराउने कागज गराई छाडिएको छ ।

वीरगन्ज – वीरगन्ज नाका प्रयोग गरी नेपालका लागि हुने आयातमा कमी आएको छ भने नेपाली वस्तुको निर्यातमा वृद्धि भएको छ । देशकै प्रमुख व्यापारिक नाका वीरगञ्जलाई प्रयोग गरी नेपालका लागि हुने मालवस्तुको आयातमा ११ प्रतिशतले कमी आएको छ भने भारत तथा तेस्रो मुलुकतर्फ हुने नेपाली वस्तुको निर्यातमा छ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ ।

आर्थिक वर्ष २०७६÷७७ को साउनदेखि पुससम्मको छ महिनामा वीरगञ्ज नाका प्रयोग गरी रु दुई खर्ब ३८ अर्ब ८५ करोडभन्दा बढी मूल्यको विभिन्न माल वस्तु आयात भएको तुलनामा चालु आवको सोही अवधिमा रु २८ अर्ब ४७ करोड कम अर्थात् रु दुई खर्ब तीन अर्बभन्दा बढी मूल्यको विभिन्न माल वस्तु आयात भएको वीरगञ्ज भन्सार कार्यालयले जनाएको छ ।

त्यसै आव २०७६÷७७ को साउनदेखि पुससम्मको छ महिनामा वीरगञ्ज नाका प्रयोग गरी भारत तथा तेस्रो मुलुकतर्फ भएको निर्यातको तुलनामा चालु आवको सोही अवधिमा रु एक अर्ब १२ करोडभन्दा बढी मूल्यको नेपाली वस्तु निर्यात भएको छ । गत आवको पहिलो छ महिनामा वीरगञ्ज नाका प्रयोग गरी रु १८ अर्ब ४१ करोड ५१ लाख मूल्य बराबरको विभिन्न वस्तु निकासी भएको तुलनामा चालु आवको सोही अवधिमा रु १९ अर्ब ५३ करोड ९० लाख मूल्य बराबरको माल वस्तु निकासी भएको वीरगञ्ज भन्सार कार्यालयले जनाएको छ ।

वीरगञ्ज नाका प्रयोग गरी सवारी साधन, इन्धन तथा औद्योगिक कच्चा पदार्थको आयातमा कमी आएकोे वीरगञ्ज भन्सार कार्यालयका सूचना अधिकारी सुमित गुप्ताले जानकारी दिनुभयो । उहाँले कोरोना सङ्क्रमण फैलिनबाट रोक्न नेपाल सरकारले गरेको बन्दाबन्दीका बेला देशभरिकै उद्योग व्यापार पुण रुपले बन्द रहेको र यसको प्रत्यक्ष असर व्यक्तिको आयमा परेकाले नेपाली बजारमा वस्तुको माग घट्दै गएपछि आयातमा पनि कमी देखिएको बताउनुभयो ।

भारत सरकारले भटमास तेलको आयातमा लगाएको प्रतिबन्ध हटाएपछि यसको सकारात्मक प्रभाव नेपाली निर्यातमा देखिएको सूचना अधिकारी गुप्ताको भनाइ रहेको छ । उहाँले नेपालबाट भारततर्फ हुने भटमास तेलको निर्यातमा लगाएको प्रतिबन्ध भारत सरकारले हटाएपछि गत आवको पहिलो छ महिनाको तुलनामा चालु आवको सोही अवधिमा निर्यात ३०० प्रतिशतले वृद्धि भएको बताउनुभयो ।

गत आवको पहिलो छ महिनामा रु दुई अर्ब ८७ करोड ३५ लाख मूल्य बराबरकोे दुई करोड २३ लाख ४७ हजार लिटर तेल निर्यात भएको तुलनामा चालु आवको सोही अवधिमा रु ११ अर्ब ५५ करोड ८१ लाख मूल्यको दुई करोड ८७ लाख ३५ हजार लिटरभन्दा बढी भटमासको तेल निर्यात भएको भन्सारले जनाएको छ ।

काठमाडौँ – विभिन्न चार चिनी उद्योगले उखु किसानलाई रु आठ करोड बक्यौता रकम भुक्तानी गर्न बाँकी रहेको छ । रु ६५ करोड बक्यौता रकममध्येमा तीन उद्योगले किसानलाई रु आठ करोड एक लाख बाँकी रहेको उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले जनाएको छ ।

सरकार र उखु किसानबीच गत पुस १३ गते भएको सहमति अनुसार २१ दिनभित्र बाँकी रहेको बक्यौता रकम भुक्तानी गर्न सहमति भएको थियो । सहमतिअनुसार २१ दिन सोमबार सकिएपछि अझै तीन चिनी उद्योगीले उक्त रकम भुक्तानी गरेका छैनन् ।

उखु किसान आन्दोलित हुँदा चार चिनी उद्योगको रु ६५ करोड ३१ लाख बक्यौता रकममध्ये हालसम्म रु ५७ करोड ३० लाख रकम भुक्तानी भइसकेको उद्योग सचिव डा वैैकुष्ठ अर्यालले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार रु ३५ करोड बक्यौता रकम रहेको श्रीराम सुगर मिलले सबै रकम भुत्तानी गरिसकेको छ भने लुम्बिनी, अन्नपूर्ण र इन्दिराको बाँकी रहेको छ ।

मन्त्रालयको तथ्याङ्कअनुसार रु १७ करोड बक्यौता रकम रहेको अन्नपूर्ण चिनी उद्योगले रु दश करोड ८८ लाख बक्यौता रकम किसानको खातामा जम्मा गरिसकेको छ । मिललको बैंक खातामा रु एक करोेड ७६ लाख जम्मा भए पनि उक्त रकम उखु किसानको खातामा जम्मा भएको छैन् । किसानलाई भुक्तानी दिएको र खातामा रहेको रकम रु १२ करोड ६४ लाख भुक्तानी गरे पनि अझै उक्त मिलले रु चार करोड ३६ लाख बक्यौता रकम भुक्तानी बाँकी रहेको छ ।

यसैगरी रु चार करोड ७० लाख बक्यौता रकम रहेको इन्दिरा सुगर मिलको खातामा रु एक करोड ५० लाख जम्मा भएको देखिए पनि भुक्तानी शुरु गरेको छैन । लुम्बिनी सुगर मिलले रु आठ करोड ४१ लाख बक्यौता रकम मध्येमा हालसम्म रु पाँच करोड १६ लाख बक्यौता रकम किसानलाई भुक्तानी गरिसकेको छ । उक्त मिलको खातामा रहेको रु तीन करोड रकम रोक्का राखिएको छ । अन्नपूर्ण र इन्दिरा सुगर मिलका सञ्चालक एकै व्यक्ति रहेका छन् । यसअघि नै उक्त उद्योगले जग्गा बेचेर भए पनि किसानको बक्यौता रकम भुक्तानी गर्ने जानकारी दिइसकेको जनाइएको छ । (रासस)

बनेपा, ६ माघ- चौरीदेउराली गाउँपालिका–३ माझिफेदाका ७५ वर्षीय साइलीमाया तामाङले घर नजीकै रहेको वडा कार्यालयमा सोमबार पहिलोपटक बैंक खाता खोल्नुभयो ।ज्येष्ठ नागरिक र अशक्तहरुको सामाजिक सुरक्षा भत्ता वितरणका लागि सरकारले बैंक खाता खोल्न अनिवार्य बनाएपछि जिल्लाको कोशीपारि क्षेत्रका वडा कार्यालयले वडामा नै खाता खोल्न व्यवस्था मिलाएको हो । “म हिँडेर बैंकको कार्यालयमा पुग्न ३ घण्टाभन्दा पनि धेरै समय लाग्छ”, उहाँले भन्नुभयो, “वडा कार्यालयमा नै खाता खोल्न पाउने सुविधा वडाध्यक्षले व्यवस्था मिलाएपछि खुशी लाग्यो ।”

अर्का ८० वर्षीय जमान सिं तामाङ पनि बैंकमार्फत मात्रै भत्ता आउने भएपछि बैंकमा खाता खोल्न वडा कार्यालय पुग्नुभयो । पहिला–पहिला वडाध्यक्ष र सचिवले घरघरमै पु¥याउने गरेको भए पनि अब बैंकबाट नै भत्ता दिने भएपछि वडा कार्यालयमा पुगेर खाता खोल्न लागेको उहाँले बताउनुभयो ।

ग्रामीण भेगका ज्येष्ठ नागरिक तामाङ त एउटा उदाहरण मात्रै हुन् । यसरी भौगोलिक विकटतासँगै यातायातको सुविधा नभएका ग्रामीण भेगका ज्येष्ठ नागरिक, अशक्त व्यक्तिहरुका लागि टाढाको बैंक रहेको शाखा कार्यालयसम्म पुग्न निकै समस्या झेल्नुपर्ने बाध्यता छ । काभ्रेपलाञ्चोकको कोशीपारिस्थित चौरीदेउराली गाउँपालिका–३, माझीफेदाले वडा कार्यालयमा नै खाता खोल्ने वातावरण बनाएको छ ।

सामाजिक सुरक्षा भत्ता वितरण गर्न लाभग्राहीको बैंक खाता खोल्न ग्रामीण भेगका लाभग्राहीलाई असहज भएका कारण एनसिसी बैंक, कात्तिके देउराली शाखासँग समन्वय गरेर वडामा नै खाता खोल्ने वातावरण मिलाएको वडाध्यक्ष विनोद घिसिङले बताउनुभयो । पूर्ण अपाङ्ग, अपाङ्ग, ज्येष्ठ नागरिक, एकल महिलालाई वडाबाट बैंकको कार्यालय पुग्न हिँडेर कम्तीमा ३ घण्टा लाग्ने भएपछि बैंकमार्फत सामाजिक सुरक्षा भत्ता वितरण गर्न ग्रामीण क्षेत्रमा कठिन भएको वडाध्यक्ष घिसिङले बताउनुभयो ।

“गाउँका ज्येष्ठ नागरिक, शारीरिक अशक्त, एकल महिलालाई बैंकमार्फत सामाजिक सुरक्षा भत्ता वितरण गर्ने नीति त आयो तर उहाँहरु बैंकमा पुग्न सक्ने अवस्था नै छैन”, उहाँले भन्नुभयो, “जनताका लागि गाउँगाउँमा सिंहदरबार आएको अनुभूति पनि गराउन जनताको समस्या हामीले नबुझे कसले बुझ्ने भन्ने हेतुका साथ सो सेवा प्रदान गरेका हौँ ।” जनताको समस्या देखेर नै वडा कार्यालयमा खाता खोल्ने वातावरण मिलाएको उहाँले बताउनुभयो ।

खाता खोल्नका लागि तीन दिनसम्म सेवा प्रदान गर्ने उहाँले बताउनुभयो । खाता खोल्न शुरु गरेको पहिलो दिन सोमबार मात्रै १५० भन्दा बढीको खाता खोलिसकेको उहाँले बताउनुभयो । ३ नं वडामा सामाजिक सुरक्षा भत्ताका लाभग्राही ३८६ जना रहेको वडाध्यक्ष घिसिङले जानकारी दिनुभयो । (रासस)

काठमाडौ नेपाली बजारमा मंगलबार सुनको मूल्य बढेको छ । सोमबार तोलामा २ सय रुपैयाले घटेको सुनको मूल्य आज ४ सय रुपैयाँले बढेर तोलाको ९२ हजार रुपैयामा कारोबार भइरहेको नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ ।

त्यस्तै आज तेजावी सुनको मूल्य प्रतितोला ९१ हजार ५ सय रुपैयामा कारोबार भइरहेको छ । त्यस्तैगरी आज आज चाँदीको मूल्य तोलामा १५ रुपैयाले बढेको छ । आज चाँदीको मूल्य ११ सय ४५ रुपैँयामा कारोबार भइरहेको महासंघले जनाएको छ ।

यो पनि पढ्नुहोस्

नायिका मौनी रोयले दुबईका यि युवकसँग विबाह गर्ने तय भएपछि फ्यानले जिस्किँदै भने धोका दियौ

काठमाडौं । भारतीय सुन्दरी नायिका मौनी रोय विवाह बन्धनमा बाधिँने भएकी छन् । लामो समयको प्रेम सम्बन्धलाई यि नायिकाले विबाहको रुप दिन लागेको भारतीय मिडियाले उल्लेख गरेका छन् ।

नायिका मौनी रोयले केही दिनयता आफ्नो प्रेम सम्बन्ध खुलासा गर्दै सुरज र उनको परिवार संगको तस्वीरसमेत सार्वजनिक गरेकी हुन् ।

नायिका मौनी उनी दुबई निबासी सुरज नान्वियारसँग विवाह बन्धनमा बाधिँन लागेकी हुन् । उनी ग्ल्यामरस फोटो सुट र सामाजिक संजालमा औधी सक्रिय हुने नायिकामा पर्छिन् ।

उनको विबहका समाचारहरु बाहिरिएसँगै उनलाई बधाई र शुभकामना दिनेहरुको भिड नै लागेको छ । कतिपय युवकहरुले किन अहिलेसम्म यस्तो कुरा गोप्य राखेको समेत भन्न भ्याएका छन् । यि कमेन्टहरु सामाजिक संजालमा देख्न सकिन्छ ।

यो पनि पढ्नुहोस्

भरतपुरमा घरेलु उपज प्रदर्शनीकक्ष बन्दै

भरतपुर महानगरपालिका–२२ मा घरेलु तथा साना उद्योग प्रदर्शनीकक्षको शिलान्यास गरिएको छ । कक्षको महानगर प्रमुख रेनु दाहालले सोमबार शिलान्यास गर्दै उहाँले प्रदर्शनीकक्षको सञ्चालनले स्थानीय उत्पादनको बजारीकरण गर्न महत्वपूर्ण योगदान पुग्ने बताउनुभयो । यसले उत्पादकत्व वृद्धि, रोजगारी सिर्जना र आर्थिक गतिविधिमा बढवा दिने उहाँको भनाइ थियो ।

सो अवसरमा जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख कृष्णकुमार डल्लाकोटीले औद्योगिक विकासमार्फत उत्पादकत्व वृद्धि गर्दै समृद्धिको दिशा तय गर्न सकिने बताउनुभयो । उहाँले निर्माण हुन लागेको यस औद्योगिक उपज प्रदर्शनीकक्षले यस क्षेत्रको औद्योगिक र पर्यटकीय गतिविधि विकास र विस्तारमा सहयोगी हुन छ भन्नुभयो

प्रदेश वन पर्यटन तथा वातावरण मन्त्रालयका सचिव डा सिन्धुप्रसाद ढुङ्गानाले प्रदेश सरकारले औद्योगिक विकास र पर्यटन प्रवद्र्धनमा टेवा पु¥याउने उद्देश्यका साथ कार्यक्रम सञ्चालन गरेको जानकारी दिनुभयो । कार्यक्रममा वडा नं २२ का अध्यक्ष विष्णुराज महतोले निर्माणाधीन घरेलु उपज प्रदर्शनीकक्षले यहाँको पर्यटन प्रवद्र्धन र घरेलु तथा औद्योगिक उपजको बजारीकरणमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने बताउनुभयो ।

सो कार्यालयका प्रमुख यादवनाथ आचार्यले निर्माणाधीन प्रदर्शनीकक्ष रु ९१ लाखको लागतमा निर्माण गर्न लागिएको जानकारी दिनुभयो । एक वर्षभित्र निर्माण सम्पन्न गर्ने गरी कक्ष निर्माण गर्न लागिएको हो ।

कञ्चनपुर, ६ माघ – शुक्लाफाँटा नगरपालिका–८ बेलडाँडीका वीरेन्द्र चौधरीलाई पैसाका लागि अरुको मुख ताक्नुपरेको छैन । पैसाकै लागि मजदुरी गर्नुपर्ने र वैदेशिक रोजगारीमा जाने हतारोसमेत छैन । घरकै बारीमा तरकारी खेती गरेर उहाँले वार्षिकरूपमा रु आठ लाख बढी आम्दानी गर्दै आउनुभएको छ । विदेशमा दुःख गर्दासमेत गतिलो आम्दानी हात पार्न नसकेका उहाँले बारीमा तरकारी रोप्न थालेपछि विगतका दुःखका दिन बिर्सेका छन् ।

दुई वर्षका लागि वैदेशिक रोजगारी गर्न साउदी अरेविया गएका उहाँलाई स्वास्थ्यले साथ नदिएपछि पूरा समयावधि काम गर्न नपाइ स्वदेश फर्केका हुन् । “धेरै पैसा कमाउने सपना बोकेर वैदेशिक रोजगारीमा गएको थिएँ”, उहाँले भन्नुभयो, “अत्यधिक गर्मीका कारण पेट दुख्ने र खुट्टा दुख्नेलगायत स्वास्थ्य समस्याले काम गर्न नपाइ घर फिर्ता भएँ । वैदेशिक रोजगारीमा जाँदा लागेको कर्जा र पछि उपचार गर्न लागेको कर्जा तिर्न निकै समस्या थियो ।”

“गाउँकै साहुबाट कर्जा लिएकाले घरदैलोमै पैसा माग्नका लागि आउने गर्दथे”, विगत सम्झँदै उहाँले भन्नुभयो, “घर फर्केपछि हाउस पेन्टिङको कार्य गर्न थाले । त्यसबाट केही पैसा जम्मा भयो । ती पैसामध्ये केही कर्जावापतको ब्याज तिर्न भ्याएँ । जम्मा भएको केही रकम तरकारी खेतीका लागि आवश्यक पर्ने बीउबिजन, रसायनिक मल, विषादी खरिद गर्नका लागि राखेँ ।”

शुरुमा थारै जग्गामा तरकारी खेतीका गरेका चौधरीले विस्तारै तरकारी खेती गर्ने जग्गाको क्षेत्रफल बढाउँदै लगे । हाल स्वामित्वको दुई बिघा जग्गामा उहाँले तरकारी रोप्नुभएको छ । “परम्परागतरूपमा तरकारी रोप्दै आएका थियौँ”, उहाँले भन्नुभयो, “तालिम लिएपछि तरकारी लगाउने तौरतरिका सिकेपछि आम्दानी मात्रै बढेको छैन । वैदेशिक रोजगारीमा जाँदा लागेको कर्जासमेत तिर्न सकिएको छ ।” उहाँको हिउँदे तरकारी बालीमा आलु, काउली, ब्रोकाउली, गोलभेँडा, खुर्सानी, बन्दा, हरियो सागपातलगायत रहेको छ ।

बेमौसमी तरकारी बालीका रूपमा उहाँले काँक्रा, लौका, फर्सी, तितेकरेलालगायत प्लाष्टिक टनेलमा लगाउनुभएको छ । बर्खे तरकारीमा तनेबोडी, तितेकरेलाको खेती उहाँले गर्दै आउनुभएको छ । विदेशको दुःखले स्वदेशमै आयआर्जनमूलक कार्य गर्नुपर्छ भन्ने सोच राखेर तरकारी खेती गरेको उहाँ बताउनुहुन्छ । “कर्जा तिर्न कुनै उपाय थिएन”, उहाँले भन्नुभयो, “बारीमै मेहेनत गर्न परिवारले सघाए, त्यसपछि आम्दानी बढ्दै गएको छ । मेहेनत गरेपछि जे पनि सम्भव हँुदोरहेछ ।”

उहाँले तरकारी खेतीसँगै बङ्गुर, ब्रोइलर कुखुरा र स्थानीय जातका कुखुरासमेत पालन गर्नुभएको छ । किसान चौधरीजस्तै बेलडाँडी गाउँका २० बढी परिवार तरकारी खेतीमा संलग्न रहेका छन् । तरकारी खेतीमा संलग्न सबैका घरघरमा दुईदेखि चारसम्म मौसमी तथा बेमौसमी तरकारी खेती गर्नका लागि प्लाष्टिका टनेल निर्माण गरिएका छन् । प्लाष्टिका टनेलसँगै यहाँका किसानले खेतबारीमा तरकारी उत्पादन गरी बेच्दै आएका छन् । सिँचाइका लागि पुरानो गाउँमा कुलो छ ।

त्यसै कुलोको पानी प्रयोग गरी तरकारीलगायतको खेतीमा सिँचाइको व्यवस्था हुने गरेको छ । तीन कठ्ठा जग्गामै गोलभेँडा खेती गरी गत वर्ष रु ६० हजार आम्दानी हात पारेका तेजबहादुर चौधरीले यस वर्ष गोलभेँडा खेतीको क्षेत्र विस्तार गर्नुभएको छ । हालसम्म रु ४० हजार बढीको गोलभेँडा र रु ७० हजार बढीको काउली उहाँले बिक्री गर्नुभएको छ । “खर्च कटाएर एक सिजनमै गत वर्ष रु दुई लाख आम्दानी हात परेको थियो”, उहाँले भन्नुभयो, “यस वर्ष तरकारी सप्रिएकाले आम्दानी दोब्बर हुन्छ ।”

बेलडाँडी गाउँका तरकारी खेतीमा संलग्नहरुको आम्दानी रु पाँच लाखदेखि वार्षिकरूपमा रु १५ लाख बढी हुने गरेको छ । यहाँका युवाहरु विगतमा परिवारको खर्च चलाउनकै लागि वैदेशिक रोजगारी र मजदुरीका लागि भारतमा जाने कार्य गर्दै आएका थिए । तरकारी खेतीबाट गतिलो आम्दानी हुन थालेपछि युवा यसमै रमाउन थालेका छन् । “तरकारी खेती हुन थालेपछि वैदेशिक रोजगारीमा जान हुरुक्क हुने युवासमेत गाउँमै तरकारी खेती गर्न हौसिन थालेका छन्”, राधा चौधरीले भन्नुभयो, “तरकारी खेतीबाटै सोचेजस्तो आम्दानी हुन थालेपछि विदेशिनेहरु रोकिएका हुन् । विगतमा हुल नै बाँधेर भारततर्फ जानेको लर्को नै लाग्ने गरेको थियो । त्यो तरकारी खेतीले रोकेको छ ।”

कुलोको सिँचाइ गर्न पालो मिलाउने गरिएको छ । सिँचाइको कुलोबाट पानी लगाउन विलम्ब भए धेरैले घरमै जडान गरेको विद्युतीय मोटरबाट पानी तानेर सिँचाइ गर्ने गरेका छन् । तरकारी खेतीमा संलग्न किसानको एउटै दुःखेसो छ । त्यो भनेको तरकारी उत्पादन भएपछि बेच्ने झन्झट । केही तरकारी गाउँमै हुने विवाह, भोजभतेरमा खपत हुने गरेको छ । बाँकी रहेको तरकारी बेच्नका लागि टाढाको धनगढी, अत्तरिया र महेन्द्रनगरसम्म पु¥याएर व्यापारीले तय गरेको दररेटमै बेच्नुपर्ने हुन्छ ।

बिचौलियाले तरकारी बजारमै सस्तोमा तरकारीको बोली लगाई खरिद गर्ने भएकाले कुनै बेला लागतसमेत नउठ्नेसम्ममा बेचेर फर्कनुपर्ने अवस्था रहेको किसानको गुनासो छ । यहाँका किसानले गाउँमै तरकारी सङ्कलन केन्द्रको व्यवस्था गरी बिक्री वितरणको व्यवस्था गरी दिन माग गरेका छन् । कृषि ज्ञान केन्द्र कञ्चनपुरले तरकारी खेतीमा संलग्न किसानलाई अनुदानमा पावर टिलर, रोटाभेटर, सिँचाइका लागि पम्पसेट, विद्युतीय मोटर र प्लाष्टिका टनेल उपलब्ध गराउँदै आएको छ । गत वर्षमात्रै प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाअन्तर्गत यहाँका एक दर्जन बढी किसानलाई कृषि उपकरण र यन्त्र उपलब्ध गराइएको थियो ।

व्यावसायिक तरकारी खेतीमा लागेका किसानलाई अझै पनि आवश्यकता र मागका आधारमा तालिमसँगै आधुनिक यन्त्र र उपकरण दिइने कृषि ज्ञान केन्द्रका अधिकृत रणबहादुर मल्लले बताउनुभयो । तरकारी खेतीबाटै बेलडाँडीका किसानले पक्की घर निर्माण गर्नेदेखि सवारी साधानका रूपमा मोटरसाइकलसमेत जोडेका छन् ।(रासस)

काठमाडौँ- नेपाल आयल निगमले पेट्रोल तथा डिजेल÷मट्टितेलको मूल्य वृद्धि गरेको छ । सोमबार रातिदेखि लागू हुने गरी पेट्रोल तथा डिजेल÷मट्टितेलको साबिक खुद्रा बिक्री मूल्यमा प्रतिलिटर रु दुईका दरले वृद्धि गरिएको निगमले जनाएको छ ।

निगमको डिपो क्षेत्रको १५ किलोमिटर परिसरभित्रका लागि पेट्रोल तथा डिजेल÷मट्टितेलको नयाँ खुद्रा बिक्री मूल्य क्रमशः रु ११० र रु ९३ प्रतिलिटर कायम गरेको छ । हवाई इन्धन तथा एलपी ग्यासको मूल्य हाललाई यथावत् नै राखिएको निगमले जनाएको छ ।

मूल्य समायोजनपश्चात् पनि पेट्रोलमा प्रतिलिटर रु ४.३४, डिजेलमा प्रतिलिटर रु २.९६ तथा एलपी ग्यासमा प्रतिसिलिन्डर रु १३४.७२ घाटा रहेको निगमले जनाएको छ । अर्धवार्षिकरुपमा निगमलाई रु ४९.८८ करोड घाटा हुने र सो घाटा रकम मूल्य स्थिरीकरण कोष तथा निगमको सञ्चित नाफाबाटा व्यवस्थापन गरी पेट्रोलियम पदार्थको आपूर्ति व्यवस्था सहज गरिने निगमका प्रवक्ता विनितमणि उपाध्यायले जानकारी दिनुभयो ।

हालको मूल्य समायोजनपश्चात् पनि भरतीय सीमा रक्सौलसँग जोडिएको नेपालको वीरगञ्ज क्षेत्रमा पेट्रोल प्रतिलिटर रु ३२.२६ र डिजेल प्रतिलिटर रु ३७.६४ ले नेपालतर्फ सस्तो रहेको पनि निगमले जनाएको छ । निगमले पछिल्लो समय पेट्रोलियम पदार्थको स्वचालित मूल्य कार्यान्वयन कार्यविधि, २०७१ अनुसार प्रत्येक महिनाको १५÷१५ दिनको अन्तरमा मूल्य समायोजन गर्दै आएको छ । निगमले एलपी ग्यासको बिक्री मूल्य २०७६ माघ २० गतेदेखि लागू हुने गरी प्रतिसिलिन्डर रु एक हजार ३७५ कायम गरेको थियो ।

इन्डियन आयल कर्पोरेशनबाट १ डिसेम्बर २०२० प्राप्त मूल्यअनुसार मिति गत मङ्सिर २८ मा पेट्रोल तथा डिजेल÷मट्टितेलमा साबिक मूल्यमा प्रतिलिटर क्रमशः रु एक र रु दुई ले वृद्धि गरी पेट्रोलको प्रतिलिटर रु १०८ र डिजेल÷मट्टितेलको प्रतिलिटर रु ९१ कायम गरेको थियो ।

त्यसपछि आइओसीबाट १६ डिसेम्बर २०२० र १ जनवरी २०२१ मा प्राप्त खरीद मूल्यमा बढेर आएको तथा पेट्रोलियम पदार्थको स्वचालित मूल्य कार्यान्वयन कार्यविधिअनुसार सो मितिमा मूल्य वृद्धि गर्नुपर्ने देखिएको भए तापनि मूल्यवृद्धि नगरिएको निगमले जनाएको छ । हाल १६ जनवरी २०२१ मा प्राप्त मूल्यअनुसार १ डिसेम्बर २०२० को तुलनामा मूल्यवृद्धि नगर्दा निगमलाई अर्धवार्षिक रु ६७.५५ करोड घाटा हुने अवस्था रहेको निगमले जनाएको छ । (रासस)

काठमाडौँ, ५ माघ- लगातार उकालो लाग्दै आएको धितोपत्र बजारमा शेयर कारोवार मापक नेप्से परिसूचक आज पनि दोहोरो अङ्कले वृद्धि भएको छ । हरेक दिन नयाँनयाँ रेकर्ड बनाउँदै अगाडि बढिरहेको नेप्से आजको वृद्धिपछि नयाँ उचाइमा पुगेको छ ।

नेपाल स्टक एक्सचेञ्जका अनुसार आज नेप्सेमा १७.३१ बिन्दुले वृद्धि भई दुई हजार ३३२.३१ मा पुगेको छ । यस्तै, ठूला कम्पनीको शेयर कारोवार मापन गर्ने सेन्सेटिभ परिसूचक २.१८ ले वृद्धि भई ४४५.६० मा पुगेको छ । नेप्सेको वृद्धिसँगै कारोवार रकम रु छ अर्बमाथि रहेको छ ।

कूल २०७ कम्पनीको एक करोड ५४ लाख ९६ हजार ७१४ कित्ता शेयर रु छ अर्ब ३१ करोड ४६ लाख ६४ हजार १६७ मूल्यमा कारोवार भए । नेप्सेको उकालो यात्रासँगै बजार पूँजीकरण रु ३१ खर्ब ४१ अर्ब ८१ करोड १३ लाख ४० हजार बराबर हुन पुगेको छ ।

जीवन बीमा, निर्जीवन बीमा र व्यापार उपसमूहको शेयरमा उल्लेख्य सुधार आउँदा बजारले नयाँ लय समातेको हो । कारोवार भएका कूल १२ उपसमूहमध्ये जलविद्युत् उपसमूहको शेयर ओरालो लागेको छ । सो उपसमूहको शेयरमा ११.५२ बिन्दुको गिरावट देखिएको छ ।

यसैगरी बैंकिङ २.८१, व्यापार १८१.०४, होटल ११३, विकास बैंक ५०.४५, वित्त २२.५८, निर्जीवन बीमा १२६.१३, उत्पादन २१.४, अन्य ११.४२, लघुवित्त १००.१, जीवन बीमा १९९.४७ र सामूहिक लगानी कोष ०.२५ ले वृद्धि भएको छ । कारोवारका आधारमा आज प्रभु बैंक शीर्ष स्थानमा रहेको छ । सो कम्पनीको रु ३३ करोड ४६ लाख ९४ हजार ७८९ बराबरको कारोवार भयो ।

यस्तै नेपाल दूरसञ्चार कम्पनी रु २६ करोड ८५ लाख २४ हजार ३५९, एनआइसी एशिया बैंक रु २० करोड २४ लाख ४२ हजार ७४७, नेपाल पुनरबीमा कम्पनी रु १७ करोड आठ लाख ६२ हजार ६०४, नेपाल लायफ इन्स्योरेन्स कम्प्नी रु १६ करोड २२ लाख ३२ हजार ३४७, सूर्य लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनी रु १२ करोड ८० लाख ८० हजार ३९, सूर्य लाइफ इन्स्योरेन्सको प्रवद्र्धक शेयर रु १२ करोड ६९ लाख सात हजार र लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनी रु ११ करोड १६ लाख ११ हजार ४५३ बराबरको कारोवार भई शीर्ष स्थानमा रहेको छ ।

कारोबार भएका कम्पनीहरु मध्ये ११० कम्पनीको शेयर उकालो लागेको छ भने ५३ कम्पनीको शेयर ओरालो लागेको छ । कूल १३ कम्पनीको शेयरमा भने कुनै परिवर्तन भएन । कारोवारका आधारमा सिभिल लघुवित्त वित्तीय संस्था १०, विशाल बजार कम्पनी ९.९८, गुर्खाज फाइनान्स ९.९७, नारायणी डेभलपमेन्ट ९.९८, स्वाभिमान लघुवित्त ९.९६, आरम्भ चौतारी लघुवित्त ९.९५, सामुदायिक लघुवित्त ९.९५, समिट लघुवित्त वित्तीय संस्था ९.९५ र गुराँस लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीका लगानीकर्ताले ९.९५ प्रतिशतले कमाए । यसैगरी समृद्धि फाइनान्स ४.१४, एभरेष्ट बैंक ३.८३, साङ्ग्रिला डेभलपमेन्ट बैंक ३.६४, गुडविल फाइनान्स ३.०७, मिर्मिरे फाइनान्स २.९३, आइएमई जनरल इन्स्योरेन्स २.४३ र सप्तकोशी डेभलपमेन्ट बैंकका लगानीकर्ताले २.३७ प्रतिशतले गुमाए । (रासस)